Fotoğraf, Romanya’da Covid-19 Önlemleri Karşıtı Protestoları mı Gösteriyor?

Bir Instagram sayfası tarafından 20 Şubat 2021 tarihinde yapılan paylaşımda fotoğrafın Romanya’da Covid-19 önlemleri karşıtı protestoları gösterdiği iddia edildi. Gönderi, 1.300’den fazla görüntülenme almış.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Paylaşım 2021 Şubat ayı boyunca Türk ve yabancı hesaplar tarafından sosyal medyada sık sık gündeme gelmiş. Bunu yanı sıra, aynı iddia Reuters, Check Your Fact ve AFP Fact Check gibi bazı doğruluk kontrolü platformları tarafından analiz edilmiş.

Söz konusu görsel tersine arama yöntemiyle aratıldığında, fotoğrafın COVID-19 pandemisi 2019’un son aylarında başlamadan önce, 2017’de çekildiği görülüyor.

Fotoğraf, 5 Şubat 2017'de jeopolitik analist ve yazar Koert Debeuf tarafından Twitter’da paylaşıldı. Debeuf, fotoğrafın üstüne şunları yazmıştı: “Vay canına. Bu gece Bükreş, Romanya. İnsanlar hükümetten gitmesini istiyor .”

Yine 5 Şubat 2017’de siyaset bilimci Ian Bremmer de aynı fotoğrafı paylaştı ve “Yolsuzlukla mücadelede kazanan Romanya halkı geri adım atmıyor, hükümetin gitmesini istiyor” ifadelerini kullandı.

AFP muhabiri Andrei Pungovschi tarafından 5 Şubat 2017'de çekilen benzer bir fotoğraf, Bükreş'teki aynı meydanda çok sayıda protestocuyu gösteriyor. Fotoğrafta yer alan bayrak ve tabelaların konumları da fotoğrafların aynı tarihte aynı olayı temsil ettiğini kanıtlar nitelikte.

Andrei Pungovschi tarafından çekilen fotoğrafın açıklamasında şu ifadeler yer alıyor:

“Fotoğraf, 5 Şubat 2017'de Bükreş'teki Victoriei meydanındaki hükümet binası önünde Romanya hükümetinin tartışmalı yolsuzluk kararnamesini protesto eden kalabalık bir halk görüntüsünü gösteriyor. Bakanlık kaynakları, Romanya hükümetinin diktatör Nikolay Çavuşesku'nun 1989'da düşüşünden bu yana en büyük protestoları ateşleyen çekişmeli yolsuzluk yasasını resmen tekrarladığını bildirdi. 31 Ocak 2017 Salı günü duyurulan olağanüstü hal kararnamesi, bazı yolsuzluk suçlarını suç olmaktan çıkararak Romanya'da ve dışında hükümetin yolsuzlukla mücadeleyi hafiflettiğine dair endişeleri arttıracaktı. 2014 yılında yolsuzlukla mücadele platformunda seçilen merkez sağ devlet başkanı Klaus Iohannis, daha önce kararnameyi "skandal" olarak nitelendirmişti ve anayasa mahkemesine başvurmak için harekete geçmişti.”

AFP tarafından çekilen bu fotoğraflar, Anadolu Ajansı’nın aynı olayı anlattığı haberinde de kullanılmış. Söz konusu kararname ise sonra geri çekilmiş.

20 Şubat 2021’de Facebook’ta paylaşılan gönderide fotoğrafın Romanya’da Covid-19 önlemleri karşıtı protestoları gösterdiği iddia edilmiş. Ancak fotoğraf 5 Şubat 2017’de hükümetin olağanüstü hal kapsamında aldığı bazı yolsuzluk suçlarını suç olmaktan çıkaracak kararname sebebiyle alevlenen hükümet karşıtı protestolar sırasında çekilmiş. Sonuç olarak, fotoğrafın Romanya’da Covid-19 önlemleri karşıtı protestoları gösterdiği iddiası yanlış.