Seçimlere Giden Süreçte Finansal Yatırım Araçlarının Getirileri Nasıl Değişiyor?

Türkiye’de 2023 yılının en önemli gündemi yaklaşan genel seçimler. Ekonomi de böylesine önemli bir gündem maddesinden fazlasıyla etkileniyor. Seçim sürecine ve seçim sonrasına yönelik beklentiler özellikle finansal getirileri oldukça fazla etkileyen değişkenler. ABD dahil birçok ülkede yapılan araştırmalar seçimler ile borsa başta olmak üzere finansal araçların performansı arasında belli örüntülerin göze çarptığına dikkat çekiyor. Forbes Advisor’da da ABD’deki trendin genel olarak ara seçimler öncesi borsada düşüş yaşanması yönünde olduğu belirtiliyor. 

Yüksek enflasyon oranları, düşürülen faizler ve dalgalı döviz kurlarının öne çıktığı son bir yılın Türkiye ekonomisinde hangi yatırım aracının reel getiri sağladığı hayati bir soru haline geldi. Son zamanlarda BIST 100 endeksinin bir yatırım aracı olarak öne çıktığı ve birçok yatırımcı tarafından varlıklarının reel değerini korumak ve arttırmak için kullanıldığı görülüyor. Seçimlere yaklaşırken ve seçim sonrasında borsa gibi yatırım araçlarının performansıyla ilgili de birçok spekülasyon sosyal medya gündeminde. 

2023 seçimlerine yaklaşırken  genel seçimlere giden süreçte finansal yatırım araçlarının reel performanslarını derledik. Derlemede TÜİK tarafından her ay yayınlanan “Finansal Yatırım Araçlarının Yıllara Göre Dönemsel Reel Getiri Oranları” bültenindeki verilerini kullanarak 1999’dan sonra yapılan yedi genel seçim öncesinde farklı yatırım araçlarının performanslarını değerlendirdik. 

Değerlendirmeye alınan genel seçimler:

Bülten, 2023 genel seçim tarihine yaklaştıkça yeni verilerle güncellenecektir. 

2022’deki yüksek enflasyona rağmen reelde yıllık %61,8 getiri sağlayan BIST 100 yatırımcıların adresi olmuştu. Fakat endeksin seçime giden süreçte performansı genel olarak pozitif değil. 1999’dan bu yana yapılan genel seçimlerde BIST-100 endeksi seçimin son üç ayında sadece 1999 ve 2007 seçimlerinde reel olarak kazandırdı. Son altı aylık reel getiri oranları dikkate alındığında da bu tespit değişmiyor. 

Son dört seçimde ise seçim öncesi son üç ayda endekse yatırım yapan yatırımcılar reelde ortalama %8,7 kaybettiler. Son altı ayı dikkate aldığımızda ise endeks için reelde kayıp ortalama %9,2’ye ulaşıyor. Bu seçimlerde yüzü gülen yatırımcılar ise döviz ve altına yatırım yapanlar oldu. Yine son dört seçimin son üç ayı dikkate alındığında ABD Doları, Euro ve altına yatırım yapan yatırımcılar ortalama % 4,5 ile %6 arası reel getiri elde ettiler. Bu yatırım araçlarında getirinin en az olduğu seçimler ise 7 Haziran 2015 genel seçimleri oldu. 

Döviz ve altının reel getirileri açısından seçimden önceki son altı ayı dikkate aldığımızda da tablo değişmiyor. Son dört seçimde ABD Doları ve Euro reelde ortalama % 8 getirirken altında ise bu oran %10 seviyelerinde gerçekleşti. 

Mevduat faizinin seçim öncesi üç aylık reel getirileri 1999, 2002, 2007 ve 2011’de pozitif kısımda yer alırken düzenlenen son üç seçimde parasını mevduat faizinde değerlendirenler reelde kaybetti. 2022’de son 6 aylık süreç göz önüne alındığında, mevduat faizinin TÜFE ile indirgenmiş 6 aylık reel getiri oranının %-6,2 ile bütün bu süreçlerdeki en düşük oranda olduğu görülüyor. 2022’deki bütün para politikası kurulu toplantı kararlarında faiz sabit tutulmuş ya da düşürülmüştü. Devlet içi borçlanma senetleri (DİBS) de TÜFE ile indirgendiğinde yalnızca 2007 seçimleri öncesi son altı ayı pozitif reel getiri sağladı. Diğer genel seçim süreçlerinde bu yatırım aracında daha önce hep reel negatif getiri oranları söz konusuydu.