Bir X kullanıcısı tarafından 13 Haziran 2025 tarihinde yapılan paylaşımda yer alan videonun İran saldırısı sonrası İsrail’in güncel halini gösterdiği iddia edildi.
Gönderi, kısa sürede 7 bine yakın beğeni alıp 400 bine yakın görüntülemeye ulaşmış.
İddia YANLIŞ
Video, 1 Şubat 2025 tarihinde Philadelphia’da yedi kişinin ölümüne ve 19 kişinin yaralanmasına yol açan bir uçak kazasının ardından kayda alınmış. Videonun İran-İsrail Savaşı ile ilgisi bulunmuyor.
Video 1 Şubat 2025’te ABD’nin Philadelphia Kentinde Yaşanan Bir Uçak Kazasına Ait
13 Haziran 2025 gecesi İsrail’in operasyonuyla başlayan İran-İsrail Savaşı, İran’ın misilleme olarak İsrail’e yönelik insansız hava aracı ve füze saldırılarıyla devam ediyor. Sadece silahlı çatışmaları değil, dijital mecralarda yayılan bilgi kirliliğini de beraberinde getiren bu çatışmadan olduğu iddia edilen haberler, sosyal medyada hızla yayılan videolar ve fotoğraflar aracılığıyla geniş kitlelere ulaşıyor. Ancak bu içeriklerin bir bölümü, çatışma bölgeleriyle ilgisiz eski kayıtlar ya da yanlış bağlamda paylaşılan görüntülerden oluşuyor. Savaşın seyri kadar, gerçek ile kurgu arasındaki çizgiyi bulanıklaştıran bu dijital kaosun da dikkatle takip edilmesi gerekiyor.
İlgili gönderide, İran füzelerinin İsrail'de yarattığı yıkımından olduğu iddia edilen video da benzer bir saikle paylaşılmış. Videonun gerçekten bu çatışmanın yaşandığı bölgelerden ve güncel olup olmadığını anlamak için 36 saniyelik bu videoyu dikkatle incelemekte fayda var. Öncelikle videonun ilk saniyelerinde sol alt köşesinde Arapça bir yazının yer aldığı görülüyor. Bu yazı, Türkçeye "Sitemizden izlemek için karekodu okutun" şeklinde çevrilebilir. Bu ifadenin altında ise www.alahad.iq adresi bulunuyor. Videonun sağ üst köşesinde ise "العهد" (Al Ahad) logosu dikkat çekiyor. Bu logo, Irak merkezli bir televizyon kanalı olan Al Ahad TV’ye ait. Burada yer alan karekod okutulduğunda Al Ahad’ın anasayfasına gidiliyor. Yani bu görüntülerin kaynağına bu karekoddan ulaşılamıyor.
İlk ipuçlarından bir sonuca ulaşılamayınca izlenecek ikinci ve en önemli adım, tersine görsel arama yöntemi. Videodan alınan çeşitli ekran görüntüleri, bu yöntemle arama motoru üzerinden aratıldığında karşılaşılan sonuçlarda, videonun son günlerde genelde İran-İsrail Savaşı ile ilişkilendirilerek paylaşıldığını görmek mümkün. Ancak bu görsel aramasında, videonun daha evvel Hindistan-Pakistan Savaşı’ndan olduğu iddiasıyla paylaşıldığı da görülüyor. Görsel arama sonuçlarında yer alan paylaşımlar incelenmeye devam edildiğinde bazı paylaşımların ise Philadelphia’da meydana gelen bir uçak kazasından bahsettiği görülüyor. Bu iddialardan hangisinin doğru olduğunu anlamak içinse mümkün olan en eski gönderilere gitmekte fayda var. Arama, Şubat 2025 ve Philadelphia olarak daraltıldığında 1 Şubat 2025 tarihli bir YouTube videosuna ulaşılıyor. Bu videoda yer alan görüntülerle, iddia gönderisinde yer alan görüntülerin örtüştüğünü görmek mümkün. Bu da videonun güncel olmadığının ve İran-İsrail Savaşı ile ilgisi olmadığının ilk kanıtı. Video kalitesi yüksek olmasa da videoda yer alan bazı ipuçlarından da buranın Philadelphia olduğu sonucuna ulaşılabilir.
Örneğin videonun 31. saniyesinde bir Dunkin’ Donuts tabelası görülüyor. Ayrıca videonun 5. saniyesinde net bir bina görüntüsü görmek mümkün. Bu iki ipucu, Google Maps üzerinden kullanılarak buranın gerçekten Philadelphia olup olmadığı anlaşılabilir. Bu harita araştırması da buranın Philadelphia, Pensilvanya olduğunu kanıtlıyor.
1 Şubat 2025 tarihinde Philadelphia’da bir tıbbi nakil uçağı, kalkıştan 30 saniye sonra yerleşim alanına düşerek yedi kişinin ölümüne ve 19 kişinin yaralanmasına yol açmış. Uçak çarpmanın ardından alev alınca etraftaki birçok evi de ateşe vermiş. Kazanın ardından bölgede büyük bir panik yaşanırken, olay yerinden çekilen görüntüler sosyal medyada yayılmaya başlamış.
Sonuç olarak;
Videonun İran saldırısı sonrası İsrail’in güncel halini gösterdiği iddiası yanlış.