İddia şöyle;

Bir X hesabı tarafından 16 Eylül 2023 tarihinde yapılan bir paylaşımda, videonun Nijer’deki Fransız büyükelçinin kovulduğu anları gösterdiği iddia edildi

Videodaki Fransa Büyükelçisi mi?

Nijer’de yakın zamanda gerçekleşen askeri darbenin ardından Nijer ile Fransa arasındaki ilişkiler gerginleşmiş ve 25 Ağustos 2023 tarihinde darbeci hükümet Fransız büyükelçinin ülkeyi terk etmesi için 48 saat süre tanımıştı. Fransa, darbeci hükümeti yasal olarak tanımadığını iletmiş ve talepleri reddetmişti. O tarihten bu yana da Fransa’nın Nijer büyükelçisi Sylvain Itte elçilik binasında kötü şartlarda kalmaya devam ediyordu. Fransa Cumhurbaşkanı Macron 24 Eylül’de yaptığı açıklamayla Fransa’nın Nijer büyükelçisini geri çekeceğini açıkladı. Açıklamada Fransa’nın ülkedeki askeri varlığını da yıl sonuna kadar çekeceği belirtildi.  
Video da bu ara süreçte yaşanan bir gelişme üzerine paylaşılmış. 

Fransa'nın Nijer Büyükelçisi Sylvain Itte

Video geriye dönük aramayla incelendiğinde yakın zamanda paylaşılmış başka bir videonun izine de rastlanıyor. Buradaki videoda ise görüntülerin yine yakın zamanda bir darbe yoluyla yönetim değişikliği yaşayan Gabon’dan olduğu belirtiliyor. Gabon’un haber sitesinde darbe öncesi Ali Bongo hükümetinde Sular, Ormanlar, Deniz ve Çevre Bakanı olarak görev yapan Lee White’ın yuhalamalar eşliğinde darbeci askerler tarafından görevden alındığını belirtip iddiadaki videoyu paylaşıyor.
Gabon hükümetinin internet sayfasına girildiğinde Lee White’ın biyografisine ulaşmak mümkün. Aslen İngiliz vatandaşı olmasına rağmen, Haziran 2019’dan itibaren Bakanlığa getirilmiş. İklim değişikliği, doğal kaynakların korunması ve yönetimi ile ekoturizm üzerine çalışmalar yürüten bir akademisyen olan Lee White, Gabon’da bu konular üzerine çeşitli çalışmalarda bulunmuş ve 2008 yılında Gabon vatandaşlığına geçmiş. 

Videodaki kareler ile Bakanlığa dair bazı fotoğraflar kıyaslandığında benzerlikler tespit etmek mümkün. Örneğin, videoda alınan karede turuncu bir sütun arkasında beyaz bir duvara işlenmiş bir balık resmi seçilebiliyor. 

Devamında ise aynı duvarda maviye boyanmış kısmının içinde sarı şeritlerin çizildiği ve hemen yanında da bir pencerenin yer aldığı görülebiliyor.

Stok fotoğraf sitesi Alamy’de Gabon’daki bakanlık binasının fotoğrafını bulmak mümkün. Buradaki fotoğrafta yukarıda ifade edilen örüntü açık bir şekilde görülebiliyor. 

Videoda askerler eşliğinde binadan ayrılan kişinin de Fransa’nın Nijer Büyükelçisi Sylvain Itte olmadığı da açık şekilde seçilebiliyor. 
İddia Reuters ve Check Your Fact tarafından da incelenmişti.

İddia YANLIŞ

Bir X hesabı tarafından 16 Eylül 2023 tarihinde yapılan bir paylaşımda, videonun Nijer’deki Fransız büyükelçinin kovulduğu anları gösterdiği iddia edilmişti. 
Video Nijer’de değil Gabon’da çekilmiş. Görüntüler yakın zamanda Nijer gibi darbeyle yönetim değişikliği yaşayan Gabon’un Sular, Ormanlar, Deniz ve Çevre Bakanı Lee White’ın darbeci askerler eşliğinde görevden alınışını gösteriyor. 

Sonuç olarak;

Videonun Nijer'de Fransız büyükelçinin kovulmasını gösterdiği iddiası yanlış.