İddia şöyle;

Bir X hesabı tarafından 26 Aralık 2024 tarihinde paylaşılan videoda, Kazakistan’da düşen Azerbaycan Havayolları’na ait düşen uçağın, vurulma videosu olduğu iddia edildi.

İddia YANLIŞ
Paylaşılan video, 17 Temmuz 2014 tarihinde Malezya Havayolları’na ait bir uçağın Ukrayna semaları üzerinden geçerken vurulması sonucu düşüşünü gösteren bir animasyondan alınmış
Video Malezya Havayolları'na Ait Uçağı Gösteriyor 
25 Aralık 2024’te Azerbaycan Havayolları’na ait Embraer 190 tipi uçak, Bakü’den Grozni’ye seferini gerçekleştirdiği sırada, Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında düştü. Bu olayda 38 kişi hayatını kaybederken, kazanın nedeni üzerine tartışmalar gündeme oturdu. Azerbaycan Hükümeti’nin yaptığı açıklama, uçağın Rusya tarafından ateşlenen bir füze ile vurulduğunu doğruladı ve bu açıklama sonrası Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan’dan resmi olarak özür diledi. Ancak olayla ilgili sosyal medyada birçok görüntü paylaşılmaya devam ediyor. 
Kazaya dair bir animasyon olduğu iddiasıyla sosyal medyada yayılan videolardan biri, detaylı incelendiğinde dikkat çeken uyumsuzluklar barındırıyor. İlk olarak, animasyonda yer alan uçağın rengi Azerbaycan Havayolları’na ait uçağın renkleriyle örtüşmüyor. Ayrıca, videonun 03.00 saniyesine kadar net bir şekilde görülen “Malaysia” yazısı ve yanında belirsiz şekilde görülen bir bayrak gibi unsurlar, videonun olayla hiçbir bağlantısı olmadığını açıkça ortaya koyuyor.

Bulgular üzerinden yapılan kısa bir internet araştırması, videodaki uçağın Malezya Havayolları’na ait bir uçak olabileceğini ortaya koyuyor. Arama genişletildiğinde, 17 Temmuz 2014 tarihinde Amsterdam’dan Kuala Lumpur’a giden Malezya Havayolları’na ait MH17 sefer sayılı uçağın, Ukrayna’nın doğusundan ateşlenen bir füzeyle düşürüldüğü bilgisine ulaşılıyor. Bu trajik olayda, Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki bölgede gerçekleşen saldırı sonucu uçaktaki 298 kişinin tamamı hayatını kaybetmişti.

Tüm bu bilgiler ışığında, söz konusu videonun görsel arama yöntemleriyle izine Youtube platformunda rastlanabiliyor. Bu bağlamda, videolardan biri 13 Ekim 2015 tarihinde The Telegraph kanalında İngilizce olarak “Crash impact animation” (Çarpışmanın etkisini gösteriyor) başlığıyla paylaşılmış durumda. İddia edilen videonun sekansının ise orijinal videoda 01.11 ile 01.18 dakikaları arasında yer aldığı tespit ediliyor. 

Kazakistan’da düşen Azerbaycan Havayolları’na ait uçağın düşüşüne dair yapılan araştırmalarda, olayla ilgili herhangi bir resmi animasyon ya da video kaydına ise rastlanmıyor. 

Sonuç olarak;

Videonun Azerbaycan Havayollarına ait uçağın vurulma animasyonunu gösterdiği iddiası yanlış