Türkiye’ye Gelecek Covid-19 Aşılarında Fetüs mü Bulunuyor?

Bir Facebook sayfasından 5 Aralık 2020 tarihinde yapılan bir video paylaşımında 14 haftalık öldürülen erkek bebeklerin genetik DNA’sının aşı olarak Türkiye’ye yollandığı iddia edildi. Gönderi 3 milyonu aşkın görüntülenme ve 30 bini aşkın paylaşım aldı.

Video, BBC muhabiri olduğu iddia edilen bir kişinin başka bir video paylaşımına dayandırılmış. Videoda akış şu şekilde; gösterilen aşı kutularından MRC-5 genomunun AZD1222 olarak isimlendirilmiş AstraZeneca Covid-19 aşısında bulunduğu anlaşılıyor. Daha sonra MRC-5’in anlamı için Wikipedia sayfasına gidiliyor ve bunun 14 haftalıkken kürtaj edilmiş beyaz erkek fetüsünde bulunan bir akciğer dokusu olduğu bilgisine ulaşılıyor.

Benzer iddia çeşitli Facebook hesaplarında da paylaşılmış. İddianın orijinal kaynağı ise We Are Vaxxed adlı aşı karşıtı bir Facebook sayfası. Başka yurtdışı kaynaklı Facebook sayfaları da benzer iddiayı dile getirmiş.

Videoda bahsedilen MRC-5 dokularına dair bilgi Research Square adlı sitede yayınlanmış. Bu çalışmada MRC-5 dokularına enjekte edilen aşının nasıl çalıştığına dair veriler sunulmuş. Bu açıdan, bu çalışmada insan üzerine deneylere geçilmeden önce aşının insan dokularında nasıl çalıştığı analiz edilmiş.

Reuters’e ve AFP’ye göre AstraZeneca’nın AZD1222 aşısı şempanzelerden alınan zayıflatılmış bir adenovirüsten, yani sıradan nezle virüsünden elde ediliyor. AFP’ye konuşan Oxford Aşı Grubu’ndan bir yetkili, kullanılan dokunun MRC-5 değil, HEK 293 olduğunu belirtmiş. Virüsün propagasyon aşamasında aşının HEK 293 adlı hücre dizilerine yerleştirildiği bildiriliyor. Bu hücreler kürtaj edilmiş kadın fetüsünden alınmış doku kültüründe çoğalan insan embriyosu böbreğindeki hücre dizisi olarak tanımlanmış. Zayıflatılmış adenovirüsün yaşayabilmesi için bu dokulara enjekte edilmesi gerektiği belirtiliyor. Fakat Reuters’e konuşan bilim insanlarına göre aşı üretimi aşamasına geçildiğinde dokular temizleniyormuş.

Nitekim, Oxford Aşı Grubu da yayınladıkları açıklamada dokuların üretim aşamasında temizlendiğini belirtmiş. Buna göre,

“Bazı aşılarda, aktif unsur insan hücreleri içeren kültürlerde çoğaltılıyor. Suçiçeği gibi bazı virüsler insan hücrelerinde daha iyi çoğalıyor. Çoğaldıktan sonra hücre kültürü materyalinin yok edilmesi için birkaç defa temizleniyor. Nihai aşıda herhangi bir insan materyalinin bulunmasını olasılıksız hale getiriyor.”

MRC-5 dokusunun sadece Covid-19 aşısında değil, aynı zamanda kuduz, suçiçeği, zona, kızamıkçık ve Hepatit A gibi hastalıkların aşısının üretiminde de kullanıldığı belirtiliyor.

İddia YANLIŞ 

Paylaşılan videoda belirtildiği gibi AstraZeneca Covid-19 aşısında insan dokusu bulunmuyor. İnsan dokuları aşı üretiminde gerekli olan zayıflatılmış virüsün çoğalması için uygun bir ortam sağlıyor ve bunun için de kürtaj edilmiş bebek dokuları kullanılıyor. Virüsün yeterince çoğalmasının ardından ise insan dokusuna dair her iz temizleniyor. Sonuç olarak aşının son üründe insan dokusuna dair hiçbir şey kalmıyor.