İvermectin, Covid-19’u Tedavi mi Ediyor?

Bir Twitter kullanıcısı tarafından 6 Ağustos 2021 tarihinde yapılan paylaşımda ivermectinin Covid-19’u tedavi ettiği iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Ivermectin isimli ilacın Covid-19’u tedavi ettiğine dair söylentiler farklı dillerde ve sosyal medya platformlarında yayılmaya devam ediyor.

Ivermectin, yaygın olarak hayvanlarda parazit kaynaklı hastalıkların tedavisinde kullanılan bir ilaç. Ivermectin, insanlarda da parazit kaynaklı bitlenme ve Rosacea gibi bazı hastalıkların tedavisinde kullanılıyor ve antiviral bir ilaç değil.

Ivermectin, Covid-19 salgının başından itibaren birçok farklı ilaç gibi virüsün tedavisi konusunda klinik deneylere konu oldu. Henüz aşının bulunmadığı ve Covid-19’a karşı etkin bir tedaviye ihtiyaç duyulduğu sıralarda tedavide Ivermectin kullanımına dair erken çalışmaların ilk bulguları büyük ilgi gördü ve ilaca dair söylentiler geniş bir yayılım gösterdi. Bunun sonucu olarak, ilacın hastalığın ciddi belirtiler göstermesini önlediği ve bulaşıcılık döneminin kısa sürmesini sağladığı üzerine söylentiler en azından 2020 başlarına kadar uzanıyor.

Fakat Ivermectin’in Covid-19 tedavisinde kullanımı, konu ile ilgili yeterli veri olmadığı için yetkili kurumlar tarafından onaylanmadı. Yürütülen deneylerden bazıları, etik değerlere uymadıkları gerekçesiyle geri çekildi, bazılarının sonuçları yeterli bulunmadı. Bazı deneylerin ise araştırma süreçleri devam ediyor. Bu yüzden WHO kendi bilgilendirme raporunda, Ivermectin’in Covid-19 tedavisinde “klinik deneyler dışında” kullanılmaması gerektiğini belirtiyor.

Yetkililer tarafından belirli bir hastalıkta kullanılması için onay almamış veya doktor önerisi bulunmayan herhangi bir ilacın bilinçsiz kullanılması sakıncalı olduğu gibi, Ivermectin’in de onayını almadığı Covid-19 tedavisi için kullanılmaması gerekiyor. Ivermectin’in parazit kaynaklı hastalıklarda kullanımı için önerilen dozları, kan sulandırıcılar gibi diğer ilaçlar ile etkileşimde bulunabilirken; ilacın bilinçsiz kullanımı doz aşımına sebep olup mide bulantısı, baş dönmesi, alerjik reaksiyonlar gibi pek çok olumsuz etki yaratabiliyor.

Ivermectin’in Covid-19 tedavisinde kullanımına dair tartışmalar son günlerde tekrar gündeme geldi. Dünyanın farklı bölgelerinden Covid-19 hastaları, kendi kendilerini tedavi etmeye çalışıp bu sırada bilinçsiz Ivermectin kullanmaları sebebiyle hastanelere başvuruyor.

Aşı şüphecileri tarafından sosyal medyada sık sık Covid-19 tedavisine alternatif bir yöntem olarak öne sürülen Ivermectin’e dair tekrar alevlenen tartışmalar üzerine FDA, Covid-19 hastalarının tedavilerinde kendi kendilerine ve bilinçsizce Ivermectin kullanımlarının durdurulması için Twitter üzerinden bir paylaşım daha yaptı.

“Bir at değilsiniz. Bir inek değilsiniz. Gerçekten, hepiniz. Yapmayın.” notu ile yaptığı paylaşım ile FDA, Twitter kullanıcılarını Ivermectin’in Covid-19 tedavisinde neden kullanılmaması gerektiğine dair hazırladığı bilgilendirme sayfasına yönlendiriyor.

İnsanlarda bitlenme, Rosacea gibi parazit kaynaklı bazı hastalıklarda kullanılan Ivermectin, yaygın olarak hayvanların tedavisinde kullanılıyor. Ivermectin’in bu amaçla hazırlanan tabletleri insanların kullanımı için hazırlananlardan daha farklı dozlara sahip. Hayvanlarda kullanılan dozlar, insanlar tarafından kullanıldığında sağlığa olumsuz etkileri olabiliyor. Ivermectin kullanımı bu anlamda da çok daha fazla dikkat gerektiriyor ve ilacın bilinçsiz tüketiminden kaçınılması gerekiyor.

İddiada yer alan “İsrailli bilim adamı” ifadesi, Tel HaShomer’de çalışan Profesör Eli Schwartz’ı işaret ediyor olmalı. Schwartz, Covid-19 tedavisinde Ivermectin kullanımı üzerine çalışmalar yapan bilim insanlarından bir tanesi. The Jerusalem Post’ta şubat ayında yayımlanmış bir haberde, Schwartz’ın henüz yayımlanmamış çalışmasının sonuçlarına dair bazı bulgulara yer verilmiş. Covid-19 tedavisinde Ivermectin kullanımının bazı olumlu etkileri görülmüş olan bu çalışma, henüz onay bekliyor ve yayıma hazırlanıyor.

Covid-19 aşı üreticilerinden biri olan Moderna’nın 30 Haziran 2021 itibarıyla, 3 aylık toplam geliri 4.4 milyar dolar olmuş. Bu rakam, bir yıl önce aynı döneme ait 67 milyon dolarlık gelirle kıyaslandığında oldukça yüksek bir rakam. Moderna, buradaki artışın büyük bir çoğunluğunun Covid-19 aşı satışları dolayısıyla yaşandığını vurguluyor. Aynı döneme ait ürün satışları ise 4.2 milyar dolar ve 5.9 milyar dolar olmuş. Şirket, bu gelirin de büyük çoğunluğunun Covid-19 aşı satışlarından kaynaklandığını ifade ediyor.

Fakat iddiadaki Ivermectin ve Covid-19 aşıları arasında kurulmuş maliyet bağlantısı doğru olmaktan uzak. Covid-19 tedavisi için etkili ve az maliyetli ilaç arayışları salgının başından bu yana devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü, Covid-19 tedavisinde etkinliği bulunan bazı ilaçların tedavi sürecinde kullanılmasını öneriyor. Hastalar, bu ilaçlar ile tedavi edilirken aşılar, tedavi sürecinde değil hastalığın önlenmesinde kullanılıyor. Ivermectin, aşılara rakip olduğu için değil, hastalığa karşı etkinliğine dair yeterli ve güvenilir veri bulunmadığı için Covid-19 tedavisinde kullanımı onaylanmamış bir ilaç.

Parazit kaynaklı hastalıkların tedavisinde hayvanlarda ve insanlarda kullanılan bir ilaç olan Ivermectin, salgınının başından beri pek çok ilacın Covid-19 tedavisindeki etkinliklerinin denendiği gibi, hastalığın seyri ile ilgili deney ve araştırmalara konu oldu. İlacın etkinliğine dair yeterli ve güvenilir veri bulunmadığından, Ivermectin’in Covid-19 tedavisinde kullanılması yetkililer tarafından onaylanmıyor. Onayı bulunmayan herhangi bir ilacın bilinçsiz bir şekilde kullanılmasının sakıncalı olması gibi, Ivermectin de Covid-19 tedavisinde bilinçsiz ve onaysız tüketilmemesi gereken bir ilaç.