İsviçre'de Sarco Adlı Bir İntihar Kapsülü Onaylandı mı?

Bir Twitter hesabı tarafından 11 Aralık 2021 tarihinde yapılan paylaşımda İsviçre’de “Sarco” adındaki bir intihar kapsülünün kullanımına onay verildiği iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Söz konusu iddia yerli ve yabancı birçok sosyal medya hesabı tarafından da paylaşılmış. İddia Newtral, Snopes ve AP tarafından da incelenmiş.

Arama motorlarında anahtar kelimeler aratıldığında Sarco’nun, kurucusunun bir gönüllü intihar savunucusu Philip Nitschke’nin olduğu ve kar amacı gütmeyen bir kuruluş Exitinternational’ın ürettiği bir prototip olduğu görülüyor. 3 boyutlu baskıyla üretilen ve içeriden çalıştırılabilme özelliğine sahip olan kapsül, harekete geçirildiğinde nitrojenle doluyor ve kısa bir sürede içinde bulunan kişiyi öldürüyor. Henüz yalnızca 2 adet prototipi üretilen Sarco, satışa sunulmuş değil.

Yine anahtar kelimeler ile yapılan aramalarda intihar kapsülünün yasallaştığına dair, yerli ve yabancı birçok haber sitesinde yayımlanmış haberlere ulaşılıyor. İsviçre merkezli Watson.ch adlı haber sitesindeki bir makalede, iddianın tüm dünyada dolaşıma girme nedeninin İsviçre’nin resmi ulusal kanalı SRG SS’ye bağlı bir haber sitesi olan Swissinfo’da yayımlanan söyleşi olduğuna yer verilmiş. Söyleşide Nitschke’ye Sarco’nun ne olduğuna, nasıl çalıştığına, kullanıma sunulma konusunda hangi aşamada olunduğuna dair sorular sorulmuş. Nitschke, kapsülün geliştirilmesi ve kullanılması hakkındaki soruya, İsviçre’de Sarco’yu kullanmanın yasallığı konusunda hukukçulardan tavsiye istediklerini ve herhangi bir hukuki engelle henüz karşılaşmadıklarını belirtmiş. Nitschke’yle gerçekleştirilen söyleşide herhangi bir İsviçre makamından onay alındığına dair bir ifade bulunmuyor. SwissInfo söyleşiyi 4 Aralık 2021 tarihinde “Sarco intihar kapsülü İsviçre’de yasal incelemeden geçti” başlığıyla yayımlamış. 11 Aralık 2021 tarihinde ise başlık, “Sarco intihar kapsülü İsviçre’ye girmeyi umuyor” ile değiştirilmiş. Bunun yanı sıra site söyleşinin başına bir özür yazısı da yerleştirerek, ilk versiyondaki ifadenin yanlış olduğunu belirtmiş.

Söz konusu iddianın dünya çapında yayılması üzerine AP de Philip Nitschke’yle iletişime geçmiş. Nitschke kendilerine yalnızca konu hakkında görüş aldıklarını, kapsülün herhangi bir onaydan geçmediğini aktarmış.

İsviçre Ceza Kanunu’nun 115. maddesine göre, kendi çıkarına hizmet eden amaçlarla başka birinin intihar etmesine yardımcı olan kişiler beş yıla kadar hapis veya para cezasıyla cezalandırılıyor. Doktor da dahil olmak üzere üçüncü bir kişinin hastanın doğrudan ölümüne neden olacak bir ilaç verdiği “aktif ötanazinin” cezalandırıldığı ülkede yardımlı intihar ise 1940’lardan bu yana yasal. Yardımlı intiharda hekim, hastanın ölümüne yol açacak bir ilacı reçete ediyor, ancak tıbbi görevlilerin müdahalesi olmaksızın hasta kendi kendine bu ilacı alarak yaşamını sonlandırıyor. Yardımlı intiharın koşulları İsviçre’deki EXIT, Dignitas gibi ötanazi kuruluşlarında farklılık gösterse de genel geçer koşullar, hastanın tedavi edilemez bir hastalıktan muzdarip olması, ağrı ve acısını dindirmenin başka bir yolunun bulunmaması, ötanazi kararının hasta tarafından ani bir kararla verilmeyip, özgür iradesiyle alınması olarak sıralanıyor.

Bir Twitter hesabı tarafından 11 Aralık 2021 tarihinde yapılan paylaşımda İsviçre’de “Sarco” adlı bir intihar kapsülünün kullanım onayı aldığı iddia edilmişti. Kapsülün yaratıcısı Philip Nitschke yalnızca dışarıdan hukuki anlamda görüş aldıklarını belirtmiş ve henüz iki adet prototip olarak üretilen kapsülün İsviçre’nin herhangi bir yetkili makamdan onay almadığını açıklamış.