Danimarka Savunma Bakanlığı Vatandaşlarına Büyük Bir Kriz İçin 3 Günlük Stok Yapmalarını Önerdi mi?

Sosyal medyada etkileşim kazanma taktiklerinin başında korku uyandırıcı ve toplumsal paniği tetikleyici nitelikte gönderilerin paylaşılması geliyor. Bu tür paylaşımlar, genellikle güvenilir bir kaynağa dayandırıldığı iddia edilen ancak gerçekte doğrulanmamış ya da çarpıtılmış bilgileri öne çıkararak, kullanıcıların güvenlik kaygılarını istismar ediyor. Çoğu zaman kriz hazırlıklarına yönelik genel tavsiyeler çarpıtılarak, daha büyük bir tehdit algısı yaratılmaya çalışılıyor. Bu tür manipülatif yöntemler, özellikle halkı ilgilendiren acil durumlarla ilgili korku ve belirsizlik yaratarak, sosyal medyada daha fazla etkileşim çekme amacı taşır. Söz konusu paylaşım da Danimarka Savunma Bakanlığı’nın halka büyük bir kriz için hazırlık yapmalarını önerdiği iddiasını gündeme taşıyarak, bu yanlış bilgi örüntüsüne bir örnek teşkil etmiş.

Paylaşımdaki görseller detaylı incelendiğinde Laila Reenberg ismi dikkat çekiyor. Kısa bir araştırmayla Reenberg’in Danimarka Savunma Bakanlığı’na (Forsvarsministeriets) bağlı Ulusal Acil Durum Yönetim Ajansı’nın (Beredskabsstyrelsen) direktörü olduğu bilgisine ulaşılıyor. Ajansın sitesinin İngilizce versiyonu mevcut ve site incelendiğinde üst sekmede “What You Can Do” seçeneği görülebiliyor. Tıklandığında ise açılan seçenekler arasında “Prepared for crises” yer alıyor. 

Bu sayfanın başında hanehalklarının kriz durumunda 3 gün boyunca idare etmesinin yetkililerin durumu istikrara kavuşturması için gerekli olduğu belirtilmiş. Bu durumla ilgili olarak da bir kontrol listesi ve Türkçenin de içinde bulunduğu çeşitli dillerde bilgilendirme broşürü hazırlanmış. Paylaşımdaki görseller Danca orijinal dilden çevrilmiş metinleri gösteriyor. Fakat bu metin ve kontrol listeleriyle büyük ölçüde uyuşma gösteriyor. 

Döküman içeriklerine bakıldığında da kontrol listeleri ve önerilerin genel olarak bir krize yönelik nasıl hazırlıkların yapılması gerektiğine odaklandığı görülüyor. Büyük bir kriz gibi bir ifade de geçmiyor. 

Ulusal Acil Durum Yönetim Ajansı’nın vatandaşlar için kriz durumunda yönergeler içeren sayfası yeni yayınlanmış değil. Sitenin geçmiş Danca versiyonunun 15 Temmuz 2024’e kadar izi sürülebiliyor. Bu tarihten sonraki versiyonlarında da broşür ve kontrol listelerinin genişletildiği ve farklı dillerin de eklendiği görülüyor. Ajans’ın Acil Durum Planlama ve Kriz Yönetimi birimi direktörü Johan Zilmer-Bülow hanelerde acil durum yönetimi ile ilgili broşür ve kampanya hazırlıkları yaptıklarını Mart 2024’te  belirtmiş. Bir başka Nordik ülkesi İsveç’te de 2017’den bu yana ülkedeki acil durum yönetimi kurumu MSB’nin koordinasyonunda hanelerde acil durumlara karşı hazırlıkları artırmak için kampanyalar düzenleniyor. Özetle, kriz durumuna yol açacak risk faktörlerinin son yıllarda artıyor olması ülkeleri kriz durumlarında vatandaşların hazırlığını artırmayı amaçlayan politikalara yönlendirmesi son yıllarda öne çıkan bir örüntü.