Cengiz İnşaat’ın Sahili Doldurarak 5 Yıldızlı Otel mi Yapıldı?

Bir Facebook kullanıcısının 18 Ağustos 2020 tarihinde paylaştığı gönderide Rize sahilinde Cengiz İnşaat’ın sahili doldurarak ve arazi bedeli ödemeyerek 5 yıldızlı otel yaptığı ve devletin bu otel için Cengiz İnşaat’a 49 milyon 630 bin TL teşvik verdiği iddia edildi. Gönderi 2,2 milyon görüntülenme ve 5 bini aşkın paylaşım aldı.

Paylaşımdaki metin şu şekilde:

“Burası Rize sahili.; Cengiz İnşaat, sahili doldurarak, 5 yıldızlı bir otel yaptı. Yani arazi bedeli vermedi. Devlet, Mehmet Cengiz'e bu otel için 49 milyon 630 bin TL teşvik verdi. Arazi tapusuzsa, parayı da biz ödüyorsak, otel niye Mehmet Cengiz'in?”

18 Ekim 2018 yılında Rize İl Özel İdaresi’nin Facebook sayfasında ilgili fotoğrafın da kullanıldığı paylaşımda, görseldeki otel inşaatının Cengiz İnşaat tarafından yapıldığı bilgisine ulaşmak mümkün.

Cengiz İnşaat tarafından yapılan Ricosta Hotel 15 Ağustos 2020’de açılmış.

Resmi Gazete’de 29 Kasım 2018 tarihinde yayınlanan tebliğden 1 Ekim 2018 ve 31 Ekim 2018 tarihleri arasında verilen yatırım teşvik belgelerinin listesine ulaşmak mümkün. Listenin 301 no'lu satırında Cengiz İnşaat’a Rize’de yapılacak 244 yatak kapasiteli 5 yıldızlı otel inşaatı için teşvik verildiği görülebiliyor. Fakat bu teşvikin miktarı 49 milyon 630 bin TL değil. Bu miktar projenin sabit yatırım maliyeti. Projeye verilen destekler ise sigorta primi işveren hisse desteği, vergi indirimi, faiz desteği ve KDV istisnası. Özetle devlet 49 milyon 630 bin TL'lik bir otel yatırımına sayılan kalemlerde destek sağlamış durumda.

Paylaşımda otelin yapıldığı sahilin Cengiz İnşaat tarafından doldurulduğu iddia edilse de, çeşitli haber sitelerinde söz konusu alanda daha önceden Dedeman Otel’in bulunduğu, Cengiz İnşaat’ın ise otel inşaatına ilgili otelin yıkımıyla başladığı belirtiliyor. Fakat Google Earth uygulaması üzerinden takip edilebilen inşaat sürecinde sahile dolgu yapıldığı görülebiliyor.

Resmi Gazete’de 20 Haziran 2016 tarihinde yayınlanan ihale ilanında Alipaşa Mahallesi’nde yer alan alanda Yap-İşlet-Devret modeli kapsamında yapılacak onarım, otel inşaatı ve 49 yıl süreyle kira karşılığı işletilmesi işinin Rize İl Özel İdaresi tarafından ihale edileceği bilgisi yer almakta.

Rize İl Özel İdaresi’nin Facebook sayfasında ilgili ihalenin sonucunda Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile yapılan anlaşma sonucunda söz konusu alanda yapılacak otel inşaatının Ekim 2016 yılında başladığı belirtiliyor.

Söz konusu inşaat ile ilgili bilgiler Cengiz İnşaat’ın internet sitesinde de yer alıyor.

Yap-İşlet-Devret modeli ise şöyle tanımlanabilir:

“Yap-işlet-devret modeli bir kamu hizmetinin kamu kurum ya da kuruluşları ile ulusal ya da uluslar arası özel sektör aktörleri arasında yapılan bir sözleşme çerçevesinde tüm maliyetlerin özel teşebbüsçe karşılandığı ve elde edilen tesisin masrafları karşılayan özel teşebbüsçe belli bir süre işletildiği, sözleşmede belirtilen sürenin bitimi ile de tesisin işler vaziyette, her türlü taahhüt ve borçtan arındırılmış olarak, ilgili kurum ya da kuruluşlara devredilmesini temin eden kamu yatırım ve finansman şeklidir.”

Bu model çerçevesinde Cengiz İnşaat’ın hotel tesisiyle ilgili maliyetleri karşılaması ve 49 yıllık işletmesini ihale karşılığında aldığı anlaşılıyor. Böyle bir modelde Cengiz İnşaatı arazi bedeli adı altında bir ödeme yapmıyor.

İddia KISMEN YANLIŞ

Cengiz İnşaat’ın 2014’te faaliyetlerine son veren Dedeman Hotel’in yerine yaptığı Ricosta Hotel 15 Ağustos 2020’de açılmış. 2016 yılında başlayan hotel inşaatı süresince arazide bulunan sahile dolgu yapıldığı harita görüntülerinden görülebiliyor. Cengiz İnşaat araziyi Rize İl Özel İdaresi’nden yap-işlet-devret modeli üzerinden 49 yıllığına kiraladığı için bir arazi bedeli ödememiş. Fakat devlet Cengiz İnşaat’a 49 milyar 630 bin TL'lik bir teşvik sağlamamış. Bu miktar projenin sabit yatırım maliyeti. Projenin destek aldığı kalemler ise  sigorta primi işveren hisse desteği, vergi indirimi, faiz desteği ve KDV istisnası.