Bir Facebook hesabında 29 Kasım 2020 tarihinde yapılan bir paylaşımda Bill Gates’in Covid-19 salgınından önce BioNTech ile 100 milyon dolarlık bir anlaşma yaptığı iddia edildi.
Paylaşımda geçen metin şu şekilde:
Bill Gates koronanın ilk açıklandığı tarihten 2 ay önce BioNTech ile 100 milyon dolarlık anlaşma yapmış.
Sorgulamayalım mı şimdi biz bunu?

İddianın Kaynağı Ne?
Bahsedilen iddianın dayandırıldığı kaynak 28 Kasım 2020 tarihli TV 24’te yayınlanan Beyza Hakan ile Kayıt Dışı programında konuk Murat Akan’ın konuşması. Programın kaydına Youtube’da TV 24’ün resmi sayfasında erişmek mümkün. İddia sahibi videonun 42:25 ile 46:01 arasında bu iddiaları dile getiriyor.
Böyle Bir Anlaşma Var mı?
Covid-19’a dair ilk vaka haberleri 31 Aralık 2019 tarihinde Çin’in Wuhan kentinde daha önce görülmemiş bir zatürre vakası olarak açıklanmıştı. 7 Ocak 2020 tarihinde ise Çinli otoriteler tarafından bunun yeni bir tür koronavirüs olduğu tespit edildi ve 30 Ocak 2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) en üst düzeyde alarm seviyesi verdi. 11 Mart 2020 tarihinde ise DSÖ tarafından Covid-19 salgını pandemi olarak ilan edildi.
Covid-19 aşısı için çalışmalarda ise 2020 yazının ortasından itibaren önemli gelişmeler yaşandı. 14 Temmuz 2020 tarihinde Moderna ve 12 Ağustos 2020 tarihinde ise Pfizer birinci ve ikinci faz sonuçlarını ilan etti ve 20 Kasım 2020 tarihinde Pfizer acil kullanım onayı için Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu’na (FDA) başvurdu. Büyük Britanya Sağlık Bakanlığı ise 2 Aralık 2020 tarihinde Pfizer aşısının kullanımına onay veren ilk ülke oldu. FDA ise 11 Aralık 2020’de Pfizer ve 18 Aralık 2020 tarihinde Moderna’nın kullanımı için ilk onayları verdi.
İddiada dile getirilen aşı anlaşması ise yukarıda bahsedilen Covid-19 aşısı gelişiminden ayrı bir süreç. BionTech’in kendi sitesinde yer alan basın açıklamasına göre, 4 Eylül 2019 tarihinde BionTech ile Gates Vakfı arasında HIV ve tüberküloz aşısı geliştirme çalışmaları için 100 milyon dolara kadar çıkabilecek bir anlaşma imzalanmış. Varılan anlaşma çerçevesinde fonların klinik öncesi aşı çalışmaları ve bağışıklık tedavisi için HIV ve tüberküloz hastalıklarının bulaşmasını önlemek amacıyla kullanılacağı belirtilmiş.

Nitekim, Gates Vakfı çok çeşitli sayıda aşının geliştirilmesi için çeşitli fonlar sağlamakta. Bu çerçevede çocuk felci ve zatürre gibi hastalıkların aşı geliştirme süreçlerinde fon sağlayarak destek olmuş. Bu çerçevede, Vakfın amacı yeni aşıların geliştirilmesi ve ticarileşmesini hızlandırarak ve mevcut aşıların sürdürülebilir üretimini sağlayarak küresel sağlık düzeyini ilerletmek olarak tanımlanmış. Vakfın fon sağladığı kurumlar oldukça çeşitli ve tüm bilgilerine internet sitesinde şeffaf şekilde ulaşılabiliyor.

İddia KISMEN YANLIŞ
Bir Facebook hesabından 29 Kasım 2020 tarihinde yapılan bir paylaşımda Bill Gates’in Covid-19 salgını açıklanmadan önce BionTech ile 100 milyon dolarlık bir anlaşma yaptığı iddia edilmişti. Bahsedilen tarihte BionTech ile Gates Vakfı arasında yapılan anlaşma HIV ve tüberküloz aşısının geliştirilmesine yönelik. Gates Vakfı kurulduğu 1998 yılından beri birçok farklı kuruluşa küresel sağlık düzeyini yükseltme amacıyla fon sağlamış. Paylaşımda ise anlaşmanın detayları verilmeden bağlamdan koparma söz konusu.

Sonuç olarak;

Bill Gates'in BionTech ile Covid-19 salgını çıkmadan iki ay önce anlaşma yaptığı iddiası yanlış.