Bal Arısı Zehrinin Meme Kanseri Hücrelerini Yok Ettiği İddiası Doğru mu?

Hastalıklar ve tedavi yöntemleri, sosyal medyada en çok ilgi gören paylaşım türlerinden biri. Bu tür içerikler, kimi zaman eksik ya da tamamen yanlış bilgilerle, özellikle hastalıkla mücadele eden kişilerin ilgisini çekmek ve etkileşim almak amacıyla dolaşıma sokulabiliyor. Öte yandan, bilimsel temeli olan bazı olumlu gelişmeler de sosyal medyada abartılı biçimde yorumlanarak yanlış algılar yaratabiliyor. Bal arısı zehrinin meme kanserini tedavi ettiği yönündeki iddia da, bu türden yanıltıcı yorumlara bir örnek. 

İddia, “Bal arısı zehrinin meme kanseri hücrelerini 1 saatten kısa sürede tamamen yok ettiği ortaya çıktı” şeklinde özetleniyor ve bu ifade özellikle sosyal medyada paylaşılan bir videoda dile getiriliyor. Videoda arılar ve medikal malzemeler eşliğinde yapılan anlatımda, Avustralya’daki Harry Perkins Tıbbi Araştırma Enstitüsü’nde yürütülen bir araştırmaya atıf yapılıyor. Araştırmaya göre, bal arısı zehrinde bulunan “Melitin” adlı madde, özellikle üçlü negatif ve HER2 pozitif gibi tedavisi zor meme kanseri hücrelerini hedef alarak kısa sürede etkisiz hale getirebiliyor. Avustralya, İrlanda ve İngiltere’den toplanan 312 bal arısından elde edilen zehirle yapılan deneylerde, Melitin’in yalnızca 60 dakika içinde tümör hücre zarını delerek hücreleri yok ettiği, sağlıklı hücrelere ise zarar vermediği belirtiliyor. Ayrıca, Melitin’in kemoterapi ile birlikte kullanıldığında tümör büyümesini yavaşlattığı da ifade ediliyor. Ancak uzmanlar, bu bulguların umut verici olsa da tedavinin insanlar üzerinde uygulanabilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor.

Videoda yer alan ifadeler üzerinden anahtar kelimelerle yapılan bir aramada, iddiaya konu olan çalışmayla ilgili haberlere ve bilimsel bir makaleye ulaşmak mümkün.

Makalede Avustralya’da yapılan bir laboratuvar çalışmasına göre, bal arısı zehrinde bulunan melittin adlı maddenin, özellikle tedavisi zor olan üçlü negatif (TNBC) ve HER2 pozitif meme kanseri hücreleri üzerinde etkili olabileceği belirtilmiş. Araştırmada melittin’in, bu kanser hücrelerinin büyümesini sağlayan sinyal yollarını kapattığı ve yaklaşık bir saat içinde hücre zarlarını delerek hücreleri yok ettiği gözlemlenmiş. Ancak bu etkilerin yalnızca laboratuvar ortamında, yani petri kaplarında üretilen hücreler üzerinde test edildiğini de belirtmek gerekiyor. Çalışma ne hayvanlarda ne de insanlarda denenmiş.

Bu nedenle, arı zehrinin kansere karşı kesin bir tedavi sunduğunu söylemek şu an için mümkün değil. Melittin’in potansiyel etkileri ilgi çekici olsa da, bu maddenin insanlar üzerinde ne kadar güvenli olduğu ya da yan etkilerinin neler olabileceği konusunda herhangi bir bilgi bulunmuyor. Araştırma henüz çok erken bir aşamada ve sonuçların tıbbi tedavilere dönüşmesi için daha pek çok test ve onay sürecinden geçmesi gerekiyor.

Özetle, iddiaya konu olan madde olan melittin etkili bir madde olma potansiyeli taşısa da, herhangi bir canlı üzerinde denenmediği için herhangi bir şekilde kullanıma uygun değil.