Ay'ın Karanlık Tarafında Uzaylı Yapılar Var mı?

Ay’ın yüzeyinde uzaylı yapıları bulunduğuna dair birçok komplo teorisi internet platformlarında dolaşım halinde. 

Komplo teorilerinin en sık üretildiği alanların başında uzay geliyor. Bunun arkasındaki neden ise konunun çekiciliği yanında anlaması zor kavramlar barındırmasında gizli. Astronomi, astrofizik ve uzay keşifleri gibi alanlar belli formasyonlara sahip olmayanlar için oldukça karmaşık. Üstelik uzay teknolojisi doğası itibarıyla çok da şeffaf bir şekilde bilgiye erişebileceğimiz bir alan değil. Uzay teknolojisiyle uğraşmak öncelikle pahalı. Elon Musk’ın SpaceX  firmasını bir tarafta tuttuğumuzda bu alanın aktörleri NASA, ESA ya da Roscosmos gibi devlet kurumları. Şeffaflığın önemli bir yönetim değeri olarak kabul gördüğü ABD ve Avrupa ülkelerinde bile uzay teknolojisiyle ilgili bilgiler ulusal güvenlik gerekçesiyle gizli tutuluyor.  Özetle uzay ortalama bir internet kullanıcısı için anlaması zor ve uzayla ilgili bilgi akışı kısıtlı. Karmaşık konulara basit ve çekici açıklama üreten komplo teorisyenleri için bu koşullar bulunmaz bir nimet. 

Dünya’nın yanı başındaki uydusu Ay da komplo teorilerinin vazgeçilmez teması. Ay’a hiç iniş yapılmadığı ve TV ekranlarında milyonlarca kişinin şahit olduğu Ay’a iniş görüntülerinin bir kurgudan ibaret olduğuna dair iddialar yaklaşık 50 yıldır değişen iletişim kanallarında dolaşmaya devam ediyor. Komplo teorileri zaman geçtikçe “yaratıcı” şekilde birleşme eğilimi gösterir. Ay’a inişin kurgu olduğuna dair iddialar UFO teorileriyle birleşerek Ay’da uzaylı üslerinin olduğuna dair anlatılara dönüştü. ABD’nin 1972’den sonra Ay’a insanlı keşif misyonu yapmaması da bu anlatılara kanıt olarak gösterildi. 

Bu anlatılara örnek oluşturabilecek bir iddia 10 Temmuz tarihinde bir Instagram hesabında paylaşılmış. Paylaşımın gönderisinde Ay’daki devasa yapılar ve gizli olduğu iddia edilen Apollo 20 uçuşundan bahsedilmiş. Gönderiyle ise “Aliens on the Moon: the Truth Exposed” başlıklı bir belgeselin bir tanıtım videosu paylaşılmış. Bu tanıtım videosunda Apollo 20 görevinde bulunduğu iddia edilen bir uzaylı mumyası ve Ay’da çekildiği iddia edilen ve uzaylıların inşa ettiği söylenen yapılar yer alıyor. 

1950’lerin sonu 1960’ların ilk yarısında Sovyetler Birliği uzay alanında yaptığı atılımlarla ABD’nin önüne geçmişti. Soğuk Savaş rekabetine eklemlenen uzay yarışı iki süper gücün de bu alana kaynak akıtmasını beraberinde getirdi. Bu şartlarda Apollo projesi NASA tarafından 1961’de yürürlüğe kondu. Programın en önemli hedefi Ay’a ayak basılmasıydı ve bu hedefe  

Neil Armstrong ve Buzz Aldrin’in 20 Temmuz 1969’da Apollo 11 göreviyle Ay’a ayak basmasıyla ulaşıldı. ABD böylece uzay yarışında çok önemli bir zafer kazandı.  Bu görevden sonra Ay’a insanlı 6 uçuş daha yapıldı ve Apollo 13 dışında bu görevler başarıyla sonuçlandı. Apollo programının son görevi olan Apollo 17 Aralık 1972’de yapıldı ve o tarihten bu yana Ay’a insanlı uçuş gerçekleşmedi. 

Söz konusu paylaşımdaki videoda NASA’nın Apollo 17’den sonra Ay’a gitmeyi neden bıraktığı şüpheli bir şekilde soruluyor ve aslında Apollo 18, 19 ve 20 uçuşlarının yapıldığı ama Ay’da uzaylı yapılarına rastlandığı için programın iptal edildiği ima ediliyor. Apollo 20 uçuşu sırasında uzaylı olduğu iddia edilen bir mumyanın da ele geçirildiği bu iddialar arasında.

Apollo 20 ile ilgili söylentilerin kaynağı UFO’lar konusunda gönderilerin bulunduğu bir internet sitesinde 2007 yılında yayınlanmış bir blog yazısı. Şu an yayında olmayan sayfada Apollo 20 ile ilgili çeşitli görsellerin de bulunduğu da anlaşılıyor. Bu blog üzerinden hikayenin çıkış noktası Ruanda’da yaşadığını ve bir astronot olduğunu iddia eden William Rutledge’ın 2007’de Youtube’da paylaştığı video. Videoda Apollo 20 görevinden çekildiği iddia edilen video kesitleri yer alıyor. Rutledge’a göre Apollo 20 görevi Rutledge, Snyder ve Leonov isimli astronotların katılımıyla ABD-Sovyetler Birliği ortak projesi olarak Ağustos 1976’da Ay’ın dünyadan görülmeyen karanlık yüzüne yapıldı. Video kesitlerinde ise Ay’ın karanlık tarafında bir uzaylı yapısı ve sigara şeklindeki uzay gemisi görülüyor. Aynı zamanda Apollo 20 mürettabatının uzay gemisi enkazında insan benzeri bir uzaylı bedeni keşfetmeleri de kayda alınmış. Video kayıtlarının oldukça gerçekçi görünmesi Apollo 20 hikayesinin ve Ay’da bulunan uzaylı mumyasının görüntülerinin birçok yerde paylaşılmasına neden oldu. 

Birçok komplo topluluğundan Ay’da uzaylıların bulunduğunda dair önemli kanıt olarak gösteren videolarla ilgili yapılan araştırmalar videoların oldukça profesyonel şekilde kurgulandığını gösteriyor. Bu kurgunun arkasındaki isim ise Fransız sanatçı Thierry Speth. 2017’de yayınladığı “Apollo 20, the Unknown Mission: Memories of the Commander of the mission, William Rutledge (Apollo 19, 20 and 21)” adlı kitabında Apollo 20’nin bir kurgu ürünü olduğunu belirtirken Facebook hesabında da Apollo 20’nin 2006’da kısmen kaleme alındığını ve ortak çalışmaya dayalı olarak geliştirildiğini belirtmiş. Speth aynı zamanda 2007’de paylaşılan videoların da kendisi tarafından oluşturulduğunu ve paylaşıldığını kabul etmiş. Heykeltraş da olan Speth’in yaptığı heykellerle videoda paylaşılan uzaylı bedeni arasında ciddi benzerlikler de bulunuyor. 

NASA fotoğraflarında, Ay ve Güneş sistemindeki diğer gezegenlerde araştırmacılar tarafından bulunan anormal yapılarla ilgili birçok örnek var.  Bunların en ünlüsü Mars’ta devasa bir uzaylı heykeli olduğu iddia edilen  yüz, “Face on Mars”. Birçok komplo teorisine kaynaklık eden ve insan yüzüne benzeyen yapı aslında internet üzerinde bulunan kalitesiz, bulanık fotoğraflara dayanıyor.

Söz konusu fotoğrafların yüksek kaliteli kaynak görüntüleri bulunduğunda, bu yapay gibi görünen birçok yapının optik yanılsamaların ürünü olduğu ortaya çıkıyor. Örneğin 2003 yılında NASA'nın Mars Global Surveyor gibi araştırma araçları tarafından toplanan çok daha yüksek çözünürlüklü yeni görüntülerle, Cydonia yüzünün sadece doğru açıda aydınlatıldığında hafifçe yüze benzeyen tamamen doğal bir tepelik olduğu görüldü.

Bu tür komplo teorilerine kaynaklık eden şey aslında “pareidoli” isimli psikolojik bir fenomen. İnsanlar hiçbir şey olmadığı yerde anlamlı desenler algılamaya eğilimli ve bu da uzay fotoğraflarında anormal yapılar görme ihtimalimizi arttırıyor. Rutledge etrafından şekillenen Apollo 20 hikayesi de aslında Apollo 15'in Ay'ın karanlık tarafında devasa sigara şeklinde bir ana gemiyi görüntülediği varsayımıyla başlıyor. 

Bir Instagram hesabı tarafından 10 Temmuz 2023’te yapılan paylaşımda 1976’da Ay’a gizli bir görevin gerçekleştirildiği ve Ay yüzeyinden uzaylı yapılara ve insan benzeri uzaylıya rastlandığı iddia edilmişti. ABD Apollo programı 20 uçuş görevi olarak planlansa da bütçe kısıntıları nedeniyle Apollo 17 görevinden sonra program sonlandı. Söz konusu iddiada belirtilen Apollo 20 uçuşu NASA kayıtlarına göre gerçekleşmedi ve bu görev sırasında Ay'da insan benzeri uzaylı kalıntıları bulunduğuna  dair herhangi bir kanıt yok.  Bu iddia, bir Fransız yazar tarafından uydurma bir hikaye olarak ortaya atılmış. Yazar kendisi, hikayenin bir aldatmaca olduğunu ve inandırıcı görünmesi için gerçek ve sahte görüntülerin bir kombinasyonunu kullandığını da itiraf etmiş.