Avrupa ve Türkiye’de Çocuk Sahibi Kadınların İstihdamı

Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat, her yıl ülkelerdeki çocuk sahibi yetişkinlerin istihdam verilerini detaylı olarak kamuoyuna sunuyor. Geçtiğimiz günlerde 2020 istatistiklerini de kamuoyuna sunan Eurostat, verilerinde Avrupa ülkelerinde çocuk sahibi olan ve olmayan kadın ve erkeklerin yaşlarına ve eğitim durumlarına göre istihdam oranlarını açıkladı.

Eurostat’ın yayımladığı ülkelerin istihdam oranlarında 9 farklı yaş kategorisi, 5 farklı eğitim kategorisi ve 13 farklı hane halkı kategorisi bulunuyor. Bu veriler ışığında, Türkiye’deki istihdam oranının diğer Avrupa ülkelerine göre oldukça düşük olduğu açıkça görülüyor.

Eurostat her ne kadar yaş aralıklarına göre ülkelerin istatistiklerini paylaşsa da, yayımladığı raporda 25 ila 54 yaş aralığındaki çocuk sahibi yetişkin kadınların da istihdam oranlarını grafik halinde göstermiş.

Yayımlanan görselde Türkiye yer almazken, Eurostat’ın dataset kısmında Türkiye’nin de verilerine ulaşılıyor. Buna göre 2020’de 25 ila 54 yaş aralığındaki çocuk sahibi kadınların istihdam oranının Avrupa’da en yüksek olduğu ülke %86,2 ile Slovenya. İsveç, Portekiz, Litvanya ve Danimarka’da listenin ilk sıralarında olan ülkeler. Türkiye’de ise 25 ila 54 yaş aralığındaki yetişkin kadınların istihdam oranı %32,9 olarak gözüküyor ve listede son sırada yer alıyor.

2020 yılında ülkelere göre çocuk sahibi olmayan kadınların istihdam oranı karşılaştırıldığında da Türkiye %44,1’lik oranıyla 32 ülkenin yer aldığı listede yine son sırada bulunuyor. 25 ila 54 yaş aralığında çocuk sahibi olmayan kadın istihdam oranı en yüksek olan ülkeler; %89,2 ile Çekya, %85,8 ile Letonya, %85,5 ile Macaristan ve %85,1 ile Almanya.

Türkiye’de 25 ila 54 yaş aralığındaki çocuk sahibi olan ya da olmayan kadınların istihdam oranı yıllara göre incelendiğinde son yıllarda ciddi bir düşüş görülüyor. 2011 yılından 2018 yılına kadarki dönemde 2014 hariç her yıl bir önceki yıla göre artış gösteren çocuk sahibi kadınların istihdam oranı 2019 ve 2020’de düşüş göstermiş. Çocuk sahibi kadınlar ile çocuksuz kadınların istihdam oranı arasındaki fark (%11,2) ise son 12 yılın en yüksek seviyesinde seyrediyor.

Eurosat, kadın ebeveynlerin istihdam oranını eğitim durumlarına göre de açıklanıyor. Yükseköğretim, lise ve ilkokul ortaokul eğitimi başlıklarında açıklanan oranlar yıllar içerisinde değişse de yükseköğretim eğitimi alan kadınların istihdam oranı diğerlerine göre oldukça yüksek. Ancak her 3 eğitim seviyesine göre kadınların istihdam oranları Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında son sırada yer alıyor.

2020’de çocuk sahibi olan erkek istihdam oranının en yüksek olduğu ülke %96,5 ile Çekya oldu. Birçok ülkede çocuk sahibi erkeklerin istihdam oranı %85’in üzerinde iken Türkiye’de bu oran %81,4. Ayrıca Türkiye, %81,4’lük bu oran ile 32 Avrupa ülkesi içinde 30. sırada geliyor.

Son olarak Türkiye’de çocuk sahibi bireylerin istihdam oranı yaş aralıklarına göre kıyaslandığında yaş sayısı yükseldikçe diğer oranların da düştüğü dikkat çekiyor. Özellikle 55 ve 65 yaş üstündeki ebeveynlerin istihdam oranı diğerlerine göre oldukça düşük seviyede gözüküyor. 55-64 yaş arasındaki kadınların, 55 yaş üstü kadınların, 65 yaş üstü erkeklerin ve 65 yaş üstü genel ebeveynlerin istihdam oranı %20’nin de altında kaldığı tabloda görülüyor.