Danimarka’da Dizel Litre Fiyatı Türkiye’den Daha Ucuz mu?

→ 3 Ağustos 2023’te yapılan paylaşımda Türkiye’de 40 TL’ye yaklaşan mazot fiyatına karşılık Danimarka’da mazotun litre fiyatının 15 TL olduğu iddia edildi.  

→ Paylaşımda 3 Ağustos 2023’de Danimarka için geçerli dizel fiyatı verisi yanlış verilmiş. Fiyat 3,99 DKK değil 13,52 DKK olmalı. Fiyat verileri ve döviz kuru hesaplamaları yapıldığında 3 Ağustos 2023’te Türkiye’de 1 litre dizel fiyatı 36,5 TL seviyelerindeyken Danimarka’da 53,4 TL seviyelerinde. 

→ TL bazında dizel fiyatı Danimarka’da Türkiye’den daha pahalı olsa da Danimarka’da asgari ücretli bir çalışan ayda yaklaşık 1370 litre dizel alabilirken Türkiye’de bir asgari ücretli 301 litre alabiliyor.  

Türkiye’de son yılların başlıca gündem maddesi kuşkusuz artan enflasyon. TÜİK verilerine göre Temmuz ayında yıllık enflasyon %47,83 olarak gerçekleşti. Son bir ayda artan fiyatların en önemli sebebi ise akaryakıta gelen ÖTV zammı. Ulaşım kalemine doğrudan etki eden bu zam sonrası başta ulaştırma olmak üzere  gıda maddelerinden  konuta kadar her alanda fiyat artışları yaşandı. Bu enflasyonist ortamda da farklı medya platformlarında ekonomik veri kıyaslamaları sıklıkla paylaşılıyor. Buna benzer haberler sosyal medya hesaplarının da gündeminde.

Bu iddiayı analiz ederken iddia içindeki fiyat ve kur verilerini gönderi paylaşım tarihi olan 3 Ağustos 2023’ü  temel alarak hesaplamaları yaptık. Gönderideki ilk iddiada bu tarihte Danimarka’da 1 litre dizelin fiyatının 3.99 DKK (Danimarka Kronu) olduğu öne sürülmüş. Bir DKK’nın 3,95 TL’ye tekabül ettiği bilgisi de eklenerek yaklaşık 15 TL ile Danimarka’da 1 litre dizel alınabileceği çıkarımı yapılıyor. 

Danimarka’daki dizel fiyatlarına baktığımızda ise paylaşımdaki dizel fiyatının yanlış olduğu görülüyor. 3 Ağustos tarihinde Danimarka’da 1 litre dizelin ortalama fiyatı 3.99 DKK değil 13.52 DKK. Aynı tarihli TCMB gösterge döviz kurunu dikkate aldığımızda da 1 DKK’nın 3.95 TL değerinde olduğunu görüyoruz. Hesaplama yaptığımızda ise 3 Ağustos’ta Danimarka’da 1 litre dizelin fiyatı 53,4 TL. Aynı tarihte Petrol Ofisi’nin verilerine göre İstanbul’da V/Pro Diesel (36.44 TL) ve V/Max Diesel (36.49 TL) ortalama fiyatı 36,5 TL. Yani, TL üzerinden değerlendirdiğimizde Danimarka’da dizel fiyatı Türkiye’den daha pahalı. 

Danimarka petrol ürünlerinin en pahalı olduğu ülkeler arasında yer alıyor. Fakat ortalama bir Danimarkalı için benzin fiyatı bütçede çok büyük bir delik açmıyor. Kişi başına düşen geliri benzin fiyatıyla karşılaştırdığımızda Danimarka, Avrupa ülkeleri arasında 5. sırada.  Asgari ücret uygulamasının olmadığı Danimarka’da bir çalışanın ortalama aylık geliri 45.000 DKK seviyelerinde  ve bu aylık gelirle 3.303 litre dizel alabiliyor. Asgari ücretin toplu sözleşmeler yoluyla belirlendiği ülkede saatlik asgari ücret 110-130 DKK arasında değişiyor ki bu da aylık 17000-20000 DKK ücret anlamına geliyor. Danimarka'da çalışanların küçük bir kısmını oluşturan asgari ücretlilerin aylık maaşıyla 1370 litre dizel alabileceği çıkarımı yapılabilir. Türkiye’de ise 11.402 TL olan asgari ücretle alınabilecek dizel miktarı yaklaşık 301 litre. 

Bir Facebook kullanıcısı tarafından 3 Ağustos 2023’te yapılan paylaşımda Türk Lirası bazında Danimarka’da dizelin litre fiyatının Türkiye’den ucuz olduğu iddia edilmişti. Fakat iddiada Danimarka için geçerli dizel fiyat bilgisi yanlış. Paylaşımın yapıldığı tarihte geçerli olan dizel fiyatları ve kur bilgileri dikkate alındığında TL bazında 1 litre dizelin fiyatı Danimarka’da 53,4 TL iken Türkiye’de 36,5 TL.