Beypazarı Maden Sularının İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik İşleri Dairesi Tarafından Aşırı Seviyede Bor Tespit Edildiği İddiası Doğru mu?

→ İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik İşleri Dairesi, 15 Nisan 2024 tarihinde yayımladığı bir duyuru ile Beypazarı marka maden sularının aşırı derecede bor içerdiğini ve bu seviyenin insan sağlığını etkileyecek düzeyde olduğunu belirtti.

→ Duyurunun detaylarında borun fetal gelişimi ve doğurganlığı etkilediği düşünüldüğünden Beypazarı maden sularının tüketilmesinin uzun vadede sağlık riski taşıdığı belirtilmiş.

→ Satıştan çekilen ürünün ise 14 Şubat 2025 son tüketim tarihli ve 14/12/23 14/02/25 .0940 4 lot numaralı ürünler olduğu bilgisi verilmiş.

16 Nisan 2024 tarihinde sabah saatlerinde Beypazarı marka maden suları ile ilgili İsviçre’nin aldığı iddia edilen bir karar çeşitli medya kuruluşlarında paylaşılmaya başlandı. Sosyal medyada birkaç saat içinde en çok tartışılan başlıklar arasında yer alan Beypazarı maden sularında yer aldığı söylenen aşırı derecedeki borun ne anlama geldiği ve borun insan sağlığı üstündeki etkileri ise tartışılmaya devam ediyor.

Haberde bahsedilen rapora The Federal Council -  The Portal of the Swiss Government üzerinden ulaşmak mümkün:

Yayımlanan duyurunun Türkçe çevirisi ise şöyle:

Yayımlanan rapor, iki paragraflık kısa bir uyarı metni. Resmi internet sitesi üzerinden raporun detaylarına ulaşılamıyor. Bu duyuruda yer alan açıklamada ise yalnızca Beypazarı marka maden suyunda aşırı derecede bor içeriğine rastlandığı bilgisi verilmiş. Ancak bu metinde hangi seviyenin tehlikeli sayıldığı ve analizin detayları yer almıyor. Sosyal medyadaki tartışmaları arttıran da duyuruda yer almayan bu bilgiler. Ayrıca duyuruda hangi ürünlerin bu analizden etkilendiği sorusuna verilen yanıtta spesifik bir üründen bahsedilmiş. 14 Şubat 2025 son tüketim tarihli ve 14/12/23 14/02/25 .0940 4 lot numaralı ürünlerin satıştan çekilip geri çağrıldığı bilgisi, bazı sosyal medya kullanıcılarının bütün Beypazarı ürünlerinin sağlıksız olduğu yönünde yanlış bir bilgi yayıldığı yönünde paylaşımlar yapmasına neden olmuş.

Sosyal medya tartışmaları devam ederken bazı medya platformlarında bir Beypazarı yetkilisinin konu ile ilgili şu açıklamayı yaptığı yönünde haberler paylaşıldı:

Her ne kadar İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik İşleri Dairesi’nin yayımladığı duyuruda analizin detayları yazmasa da borun insan sağlığı üzerindeki etkilerinin ne olduğu tartışma konusu haline geldi. 

Konu ile ilgili X hesabından açıklamalarda bulunan Gıda Mühendisi Dr. Bülent Şık, borun insanlarda üreme sağlığını ve gelişimsel süreci olumsuz etkileme potansiyeli üzerine yapılan bilimsel çalışmaların yeterli olmadığını belirtmiş. Şık’ın dikkat çektiği temel mesele ise bor dışında maden sularında bulunma ihtimali yüksek olan arsenik gibi toksik kimyasallar ile Türkiye’de gıda güvenliği konusundaki denetim-kontrol-izleme çalışmalarının yetersizliği.

Son olarak EPA’nın (United States Enviromental Protection Agency) bor ile ilgili yayımladığı çalışmaya göre, borun insanlarda eser miktarda alınması gerekli bir besin maddesi olduğu net bir şekilde kanıtlanamamış. Kısacası borun insan sağlığı üzerindeki yarar ve zararlarını ortaya koyan yeterli sayıda ve nitelikte çalışma bulunmuyor.

Sosyal medyada dolaşan iddialar üzerine Beypazarı İçecek Pazarlama resmi X platformu hesabı üzerinden bir açıklama yayınladı. Açıklamada ürünün Dünya Sağlık Örgütü ve ABD Çevre Koruma Ajansı'nın belirlediği sınırlama parametrelerine uygun olduğunu vurgulayan firma, bazı haber kaynaklarında "yüksek değer çıktı" şekilde sunulan başlıkların yanlış algı yarattığını da dile getirdi.