Paylaşımdaki Video Güneş'in Batmadığı Yeri mi Gösteriyor?

İddia çeşitli şekillerde sosyal medya hesaplarında paylaşılmış.

Yaz aylarında Kuzey Kutbu Dairesi’nin kuzeyinde veya Güney Kutbu Dairesi’nin güneyinde olan kısımlarda güneş yılın belli zaman aralıklarında batmıyor. Buna ‘gece yarısı güneşi’ (midnight sun) adı veriliyor. Bunun nedeni ise Dünya’nın eksen eğikliği. Dünya kendi ekseni etrafındaki dönüşünü bir günde tamamlıyor. Fakat Dünya’nın ekseni 23,50 eğik olduğu için Ekvator ile ekliptik düzlemi birbirlerine denk gelmiyor. Bunun neticesinde yaz aylarında Kuzey Kutbu Dairesi’nin kuzeyinde veya Güney Kutbu Dairesi’nin güneyinde kalan yerlerde dairelere olan uzaklıklarına bağlı olarak belirli sürelerde güneş batmıyor. Kış aylarında ise yine bu bölgelerde güneş doğmuyor ki buna da “kutup gecesi” (polar night) adı veriliyor. 

66,5 derece kuzey paralelinin sınırlarını belirlediği Kuzey Kutup Dairesi içinde Norveç, İsveç, İzlanda, Kanada, Rusya, Finlandiya, Danimarka ve ABD’ye bağlı bazı yerleşim yerleri bulunuyor. Bu yerleşim yerlerinde daire sınırına olan uzaklığa bağlı olarak yaz aylarında değişen sürelerde “gece yarısı güneşi” fenomeni oluşuyor. 

Paylaşımda ise güneşin batmadığı yer olarak tüm Norveç işaretlenmiş ve gece-gündüz döngüsünü gösteren animasyon ise neredeyse tüm Norveç’i Kuzey Kutup Dairesi sınırlarında göstermiş. Fakat bu yanlış bir gösterim. Norveç’in her bir yerinde bu fenomen gözlemlenmiyor. 

Norveç’in topraklarının %10’u Kuzey Kutup Dairesi içinde yer alıyor. Bodø, Narvik, Tromsø, ve Hammerfest Norveç ana karasında gece yarısı güneşi fenomenini yaz aylarında yaşayan büyük şehirler. Yine, Norveç’e bağlı Arktik Okyanusu’ndaki Svalbard Adaları’na gidildiğinde Nisan ayından Ağustos ayına kadar güneş batmıyor. Dairenin kuzeyinde yer alan bu yerleşimlerde kış ayları da kutup gecesi gözlemleniyor ve Güneş belli bir süre doğmuyor. Fakat Oslo veya Bergen gibi Norveç’in güney şehirlerinde gece yarısı güneşi ya da kutup gecesi gözlemlenmiyor. 

Bir Twitter hesabı tarafından 22 Mayıs 2023 tarihinde yapılan bir paylaşımda grafikte daire içerisinde alınan Norveç’in ‘güneşin batmadığı yer’ olduğu iddia edilmişti. Yaz aylarında Kuzey Kutbu Dairesi’nin kuzeyinde veya Güney Kutbu Dairesi’nin güneyinde yer alan kesimlerde güneş yılın belli zaman aralıklarında batmıyor ve bu fenomene “gece yarısı güneşi” adı veriliyor. Norveç topraklarının sadece % 10’u Kuzey Kutbu Dairesi’nin kuzeyinde yer alıyor ve bu fenomen orada yaz aylarında belli bir süre gözlemleniyor. Fakat bu tüm Norveç’te gerçekleşen bir fenomen değil ve yıl içerisinde belirli haftalarda veya aylarda gerçekleşiyor.