13 Temmuz 1949'da İstanbul'da doğdu. Baba adı Mazhar Nurullah, anne adı Sevim'dir.
Öğretim Üyesi, Sosyoloji Profesörü; Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Bölümünü bitirdi. Doktorasını University of Kent at Canterbury'de Sosyoloji ve Sosyal Antropoloji alanında tamamladı.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde Öğretim Üyeliği, Sosyoloji Bölüm Başkanlığı, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü, Senato ve Üniversite Yönetim Kurulu Üyeliği; Harvard, Oxford ile Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung'da Öğretim Üyeliği görevlerinde bulundu. Yayımlanmış çok sayıda makalesi ve 3 kitabı bulunmaktadır.
24. Dönemde Ankara Milletvekilli seçildi. CHP Parti Meclisi Üyeliği, Genel Başkan Yardımcılığı ve Araştırma, Bilim ve Yönetim Platformu Başkanlığı yaptı.
Çok iyi düzeyde İngilizce bilen Ayata, evli ve 1 çocuk babasıdır.
