Avrupa'da en ucuz doğalgaz satan ülke Türkiye'dir. Elektrikte de en ucuz satan ilk 5 ülke arasındadır.
En Ucuz Doğalgazı Biz mi Satıyoruz? Hayır.
Euro ve dolar kurlarında son dönemlerde yaşanan dalgalanmalar Türkiye’de farklı açılardan tartışılmaya devam ediyor. Geçtiğimiz yıllarda düşük seyreden dolar kuru sayesinde doğalgaz fiyatlarında da göz korkutucu bir dalgalanma yaşanmamıştı. Ancak doların son dönemdeki yükselişi ve Euro ile neredeyse aynı seviyelere gelmiş olması sebebiyle doğalgaz ve elektrik fiyatlarında da artış olması söz konusu. Dolayısıyla kurdaki dalgalanmalar enerji alanında da etkilerini gösteriyor. Bu konuyla ilgili gelen bir soruya yanıt veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, cevabında, Avrupa’da en ucuz doğalgaz satan ülkenin Türkiye olduğunu, ayrıca elektrikte de en ucuz satan ilk 5 ülke arasında olduğunu iddia etti.
Doğalgaz satış fiyatlarında Avrupa sıralaması
Bu konu ile ilgili daha önce Mehmet Şimşek’in iddiasını incelemiştik. Şimşek de iddiasında Türkiye’nin AB ülkeleri arasında konut ve sanayi doğalgaz fiyatında en ucuz ülke olduğunu iddia etmişti.
Bahsi geçen analizimizde kullandığımız ve an itibariyle güncellenmiş olan Eurostat verilerine tekrar bakacağız. Söz konusu verilerde hem Euro üzerinden, hem yerel para birimleri üzerinden, hem de alım gücü paritesi üzerinden sıralamalar yapmak mümkün. Bu sıralamalar arasında gerçeği en iyi yansıtan sıralama satın alma gücü paritesi üzerinden yapılandır. Dolayısıyla biz de analizimizde bu sıralamayı baz alacağız.
2014 yılının ilk yarısına ait verilere göre, sanayi doğalgazında satın alma gücüne göre ülke sıralaması aşağıdaki gibi:
Konut doğalgazında da tablo şu şekilde:
Satın Alma gücü paritesine göre sıralandığından Avrupa’da Türkiye’den daha ucuz sanayi ve konut doğalgazı sağlayan ülkeler olduğunu görüyoruz. Bu sıralamayı Euro bazında yapsaydık, Türkiye sanayi ve konut doğalgazında Romanya’nın ardından en ucuz ikinci ülke konumunda olacaktı. Ancak başta da belirttiğimiz gibi satın alma gücü paritesi gerçek durumu daha iyi yansıtan bir sıralama çünkü Euro üzerinden yapılan sıralamalar, ülkelerin paralarının Euro karşısında değer kaybetmeleri veya kazanmaları ihtimali nedeniyle güvenilir olmayabiliyor. Bakan Yıldız iddiasını Euro üzerinden temellendirmiş olabilir ancak bu, gerçeği yansıtmıyor.
Türkiye Elektrik satış fiyatlarında hangi noktada?
Bakan Yıldız’ın ikinci iddiası ise elektrik satışında en ucuz fiyata sahip olan ilk 5 ülke arasında olduğumuz üzerine. Bu iddiayı da yine Eurostat verileri aracılığıyla inceleyeceğiz.
2014 yılının ilk yarısına ait, satın alma gücüne göre verilere baktığımızda, Türkiye konut elektriğinde en pahalı satışı yapan ülke olarak ortaya çıkıyor. Sanayi elektriğinde ise Türkiye satış fiyatı olarak 33 ülke arasında 25. sırada yer alıyor.
Sonuç olarak, Bakan Yıldız’ın iddiasını satın alma gücü paritelerine göre incelediğimizde çok farklı bir sonuçla karşılaşıyoruz. Dolayısıyla Bakan Yıldız’ın iddiasında doğruluk payı yoktur.