MEB Bütçesi'nin GSYH ve Merkezi Yönetim Bütçesi İçindeki Payı 2002'ye Göre Artmış Durumda

CHP Bursa Milletvekili Lale Karabıyık, 18 Ağustos 2020 tarihinde özel bir TV programında yapmış olduğu açıklamada Türkiye’de eğitim sektöründeki problemlere değindi. Bunun yanında Karabıyık yapmış olduğu açıklamalarda AK Parti iktidara geldiğinde milli gelirden Millî Eğitim Bakanlığı bütçesine ayrılan payın %17,4 civarında olduğunu, şimdi ise bu oranın %4,8 olduğunu iddia etti. Ayrıca Karabıyık, eğitim yatırımlarına ayrılan payın her geçen yıl biraz daha aşağı düştüğü söylemini de açıklamalarına ekledi.

CHP Milletvekili Lale Karabıyık’ın iddiasının ilk kısmını ele aldığımızda, 2002 yılında milli gelirden Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) bütçesine ayrılan payın %17,4 civarında olmadığını görüyoruz. MEB resmî istatistiklerine göre 2002 yılındaki MEB bütçesi toplamda 7,5 milyar TL. Bu bütçenin o yılki GSYH içindeki payı ise %2,14. Belki de Lale Karabıyık’ın demek isteyebileceği şeylerden biri olan MEB bütçesinin o yılki konsolide bütçe içindeki payı ise %7,65.

Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın 2020 Merkezi Yönetim Bütçesi verilerine göre, MEB’in 2020 yılındaki bütçesi 125,4 milyar TL. Bu miktarın merkezi yönetim bütçesi içindeki payı ise %11,45 ve bu oran 2002 yılına göre oldukça fazla. Bunların yanında 2020 yılına dair GSYH verileri TÜİK tarafından henüz yayınlanmadığından dolayı 2020 yılındaki MEB bütçesinin GSYH içindeki payına ulaşamasak da bu oran 2019 yılında %2,66 olarak açıklanmıştı.

Lale Karabıyık’ın iddiasının ikinci kısmına geldiğimizde, Karabıyık’ın aslında ilk iddiasında ilgili göstergeyle ifade edemediği verinin bakanlığın yaptığı eğitim yatırım bütçesi olduğu anlaşılıyor. MEB’in resmî istatistiklerine göre iddiayı incelediğimizde, bakanlık bütçesi içindeki yatırım bütçesinin payının 2002 yılında %17,14 olduğu görülüyor. Bu oran yıllar içerisinde düşüş yaşasa da sürekli ve her yıl oransal olarak düşmemiş, 2004-2018 yılları arası stabil bir performans göstermiştir. 2019 yılında ise bu oran oldukça düşüş yaşamış ve %4,88 olarak açıklanmıştır. Bununla birlikte 2008 yılından 2018 yılına kadar toplam yatırım bütçesi her yıl artmış fakat 2019’da bir önceki yıla göre 2,2 milyar TL azalış göstererek 5,6 milyar TL olarak açıklanmıştır.

Sonuç olarak 2002 yılında MEB bütçesinin o yılki milli gelir içindeki payı %17,4 değil, %2,14. Bunun yanında bu oran yıllar içerisinde %2, %3 bandında seyretse de 2019 yılında %2,66 seviyesine ulaştı. MEB bütçesinin merkezi yönetim bütçesi içindeki payı ise 2002 yılında %7,65 iken, 2020 yılında %11,45'e yükseldi. Ayrıca CHP Milletvekili Lale Karabıyık’ın doğru göstergeyle ifade edemediği eğitim yatırımlarının MEB bütçesi içindeki payı 2002 yılında %17,14 iken 2019 yılında %4,88’e gerilemiş. Fakat eğitim yatırımlarının payı da Karabıyık’ın iddia ettiği gibi her yıl giderek azalmıyor.