İş Kazalarında Sendikalaşmanın Etkisi

İş Kazalarında Sendikalaşmanın Etkisi

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, salı günkü grup toplantısında sendikanın olduğu işyerinde iş kazası oranının %8 iken sendikanın olmadığı yerde iş kazası oranının %92 olduğunu iddia etti.

Aslında Kılıçdaroğlu bu istatistiği ilk kez 6 Kasım’da çeşitli sendika ve meslek odaları temsilcileriyle görüştüğü “Maden Kazaları, Çalışma Yaşamı, İş sağlığı ve Güvenliği” toplantısında sendikalaşmanın iş güvenliği açısından önemini vurgulamak için vermişti.

Çarpıcı bir veri olması nedeniyle kolaylıkla da dolaşıma girdi. Sosyal medya organlarında “Sendika varsa kaza yok!” gibi başlıklarla paylaşıldı. Kılıçdaroğlu grup toplantısında bu istatistiği tekrarladıktan sonra da CHP Ankara milletvekili Levent Gök de yine sendikacılarla görüşmesinde “iş kazalarının sendikalaşmanın sorunsuz işlediği işletmelerde yüzde 8’e kadar düştüğünü, sendikanın olmadığı yerlerde yüzde  92’ye kadar çıktığını” kaydetti.

Öncelikle istatistiğin okunmasında bir anlam karmaşası yaşandığını söylemek gerekiyor. Zira Kılıçdaroğlu’nun açıklamasından temel alınan iş kazası mı yoksa iş yeri sayısı mı tam olarak anlaşılmıyor. Yani, eğer bir taraftan bakarsak sendikalı işyerlerin % 8’inde, sendikasız iş yerlerinin ise % 92’sinde iş kazası yaşandığına dair bir çıkarım yapılabilir. Bir diğer taraftan ise, iş kazası yaşanan iş yerlerinin % 92’si sendikasız, % 8’i sendikalı gibi bir çıkarım da yapılabilir. İstatistiği doğrulayacak bir açık kaynak mevcut olmadığından şu an için bu sorunun kesin cevabını veremeyeceğiz.

2012 İtibarıyla Türkiye'de Sendikalaşma Oranı %4,5 Seviyelerinde

Fakat bu tür bir istatistiği değerlendirirken Türkiye’nin mevcut sendikalaşma oranını hatırlatmakta fayda var. OECD istatistiklerine göre 2012 itibariyle Türkiye’de sendikalaşma oranı %4,5 seviyelerinde. Bu rakamın sendikalı çalışan sayısının toplam çalışan sayısına oranı olduğunu belirtelim. Bu veri ışığında, mevcut istatistiği her iki durumda da değerlendirdiğimizde aslında o kadar da “çarpıcı” olmadığı düşünebiliriz. Nispeten sendikasızlığın olduğu bir ortamda dağılım olarak iş kazalarının sendikasız iş yerlerinde meydana gelmesi beklenen bir sonuçtur.

İlgili verileri doğrulayabilecek açık bir kaynak bulamadığımızdan tam bir doğruluk değerlendirmesi yapamıyoruz. Fakat ek verilerden verilen oranların mevcut durumu nitelemeye yakın olduğunu söyleyebiliriz.

Genel değerlendirmede, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun iddiasında kısmen doğruluk payı vardır.