Asgari Ücretli Çalışanların Oranı Bu Kadar Yüksek mi?
Cumhuriyet Halk Partisi, ATO Kongre Merkezi’nde düzenlenen törenle 1 Kasım seçimi için hazırlanan seçim bildirgesini açıkladı. Bildirgenin detaylarını paylaşan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, bildirgede gençlik vurgusunu öne çıkardı. 7 Haziran seçim bildirgesine benzer şekilde ekonomik tespit ve vaatlerin yoğun olduğu bildirgeyi anlatan Kılıçdaroğlu, işçilerin %80’inin asgari ücretle çalıştığını iddia etti.
24. Dönem MHP Ankara Milletvekili Özcan Yeniçeri’nin dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’e verdiği soru önergesine verilen cevaba göre; Temmuz 2014 itibariyle asgari ücret alan çalışan sayısı 4 milyon 970 bin 737. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de toplam kayıtlı işçi sayısı Temmuz 2014 dönemi için 12 milyon 287 bin 238. Bu durumda toplam kayıtlı işçi sayısının %40,4’ünün asgari ücret üzerinden çalıştığı anlaşılıyor.
Kılıçdaroğlu’nun iddiası ile ilgili bir diğer kaynak da Eurostat’ın yayınladığı asgari ücretin %105’inden daha az kazanan çalışan oranı göstergesi olabilir. Bu gösterge en güncel Ekim 2010 dönemi için yayınlanmış ve Türkiye’de çalışanların %42,9’u asgari ücretin %105’inden az kazanıyor. AB ve AB’ye aday ülkeler arasında en yüksek oran Türkiye’ye ait, ikinci sırada %19,2 ile Slovenya geliyor.
Ya Kayıt Dışılık?
Söz konusu iki kaynaktan Türkiye’de asgari ücretle çalışanların oranının %40’larda olduğunu söylemek mümkün. Fakat bu göstergelerin sadece kayıtlı çalışanları kapsadığını belirtmek gerekiyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre 2014 için kayıt dışı istihdam oranı %34,9 olarak belirtilmiş. Türkiye İstatistik Kurumu da kayıt dışı istihdam oranını Haziran 2015 itibariyle %34,6 olarak duyurdu, bu da 9,4 milyon kişinin kayıt dışı çalıştığı anlamına geliyor. Tüm kayıt dışı çalışanların asgari ücretle çalıştığını varsaydığımız bir senaryoda bile asgari ücretli çalışanların Türkiye’de toplam çalışanlara oranı en fazla %53’e kadar yükselebiliyor.
Genel değerlendirmede, kayıt dışı istihdam nedeniyle resmi verilerden hareketle kesin bir asgari ücretle çalışan oranı vermek güç. Fakat mevcut verilerden hesaplamalarla bu oranın Kılıçdaroğlu’nun iddia ettiği gibi %80’e varması oldukça zor gözüküyor. Bu nedenle, Kılıçdaroğlu’nun iddiasında doğruluk payı yoktur.
Genel Başkanı
Kemal Kılıçdaroğlu'nun
İddiasında Doğruluk Payı Yoktur.
KAYNAKLAR
- Haber Kaynağı
- Türkiye Büyük Millet Meclisi: Yazılı Soru Önergesi (7/48946)
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: İşkollarındaki İşçi Sayıları (Temmuz 2014)
- Eurostat: Proportion of employees earning less than 105 % of the monthly minimum wage (Ekim 2010)
- Sosyal Güvenlik Kurumu: Yıllara göre Kayıt Dışı İstihdam Oranları