Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun Kapsamındaki Davalar

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 16 Haziran 2020 tarihinde partisinin grup toplantısında gerçekleştirdiği konuşmasında son yıllarda Türkiye’de en önemli sorunlardan biri haline gelen kadına şiddete dair açıklamalarda bulundu. Kılıçdaroğlu yapmış olduğu açıklamada 2012 ile 2018 yılları arasında, yani 7 yılda 510 bin 114 kadın için mahkemelerin koruma kararı verdiğini iddia etti.

6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun

6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kadına karşı şiddetin önlenmesine dair kanundur. Bu kanunun amacı; şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması ve bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla alınacak tedbirlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. 8 Mart 2012’de TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmiş ve 20 Mart 2012’de yürürlüğe girmiş olan bu kanun, kanunun 1. maddesinde de belirtildiği üzere kanundaki esaslar 11 Mayıs 2011’de imzalanan ve 2014 yılında yürürlüğe giren İstanbul Sözleşmesi de esas alınmıştır.

6284 sayılı bu kanun fiziksel şiddetin dışında psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddet gibi şiddet türleri de kapsamaktadır. Ayrıca kanunun sağladığı haklar ve alınacak tedbirler içerisinde; 

- Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması. 

- Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi 

- Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması. 

-Diğer kanunlar kapsamında yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere, geçici maddi yardım yapılması. 

- Kadının hayatî tehlikesi bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi. 

- Şiddet uygulayanın, Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi gibi hem mülkî amir tarafından hem de hâkim tarafından verilen koruyucu ve önleyici tedbir kapsamında birçok madde yer almaktadır.

6284 Sayılı Koruma Kararına Dair Açılan Davalar

6284 Sayılı Koruma Kanunu’na dair istatistikleri Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Müdürlüğü açıklıyor. “Adli İstatistikler” isimli yıllık raporlarında “Hukuk Mahkemeleri” bölümünde “Hukuk Mahkemeleri Değişik İşler Dava Sayıları” başlığı altında açıklanıyor. 6284 sayılı koruma kanunu kararları davanın kabulü, davanın reddi ve diğer kararlar olarak belirtiliyor. Red kararlarının içerisinde; zaman aşımı ve hak düşürücü süre, yetkisizlik, görevsizlik, sübut bulmadığından, feragat sebebiyle ve dava şartı yokluğundan gibi kararlar açıklanırken kabul kararları ise; "tam kabul" ve "kısmen kabul-kısmen ret" olarak ikiye ayrılıyor.

Adalet Bakanlığı’nın istatistiklerine göre ise Türkiye’de açılan dava sayıları son birkaç yılda tekrardan artış göstermiş durumda. Verilere göre 2012 yılında 6284 sayılı koruma kararı açılan dava sayısı yaklaşık 40 bin civarında iken 2018 yılında bu sayı 102 bin seviyelerinde. Kabul edilen dava sayısı 2012 yılında yaklaşık 31 bin iken 2013 yılında 86 bine kadar yükselse de 2016 yılına kadar her yıl azalarak devam etmiş ve 2017’de 74 bin seviyelerine gelmişti. 2018 yılında ise 84 bin koruma kararı davası kabul edilirken yaklaşık 11 bin dava ise red ile sonuçlanmıştı. Açılan dava sayıları içerisinde kabul edilenlerin oranının en yüksek olduğu yıl %85 ile 2016 olurken, 2018 yılında bu oran %83’e gerilemiş durumda.

Sonuç olarak CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun iddia ettiği gibi 2012 ve 2018 yılları arasında 6284 sayılı koruma kanununca kabul edilen dava sayısı Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Müdürlüğü’nün raporlarına göre toplamda 510 bin 114.