ABD’de başkan, başkanlık sarayında oturur. Kirasını öder, yediği yemeğin faturasını öder. Evine misafir geldiğinde 5 yıldızlı otelin tarifesi üzerinden o misafirlerine ikram ettiği yemeğin bedelini öder.
ABD Başkanı'nın Beyaz Saray Harcamaları
21 Haziran Salı günü partisinin grup toplantısında konuşan CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, ABD’deki başkanlık sistemine dair çeşitli açıklamalarla AK Partili milletvekillerinin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önerdiği başkanlık sistemini eleştirdi. Kılıçdaroğlu konuşmasında Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Konutu için yapılan harcamaları işaret ederek, Amerika’da başkanların resmi konut olan Beyaz Saray’a kira ödediklerini, yaptıkları kişisel harcamaları ve misafirlerinin harcamalarını kendilerinin yaptıklarını iddia etti. Kılıçdaroğlu’nun açıklamaları tam olarak şöyle:
“ABD’de başkan, başkanlık sarayında oturur. Yani Beyaz Saray’da oturur. Kirasını öder, yediği yemeğin faturasını öder. Evine misafir geldiğinde 5 yıldızlı otelin tarifesi üzerinden o misafirlerine ikram ettiği yemeğin bedelini öder. Yani şeffaftır. Yani ABD halkı her kuruş verginin hesabını sorar.”
Beyaz Saray’da Masraflar Nasıl Bölüşülüyor?
ABD’deki sistemde başkan önceden belirlenen miktarda bir maaş almakta. Bu maaş, 2014 yılında Başkan Obama için yıllık 400 bin dolar idi. Bunun yanı sıra, hem başkanlık konutu hem de idari bir mekan olan Beyaz Saray için de belirli bir bütçe ayarlanmakta. Bu bütçe Kongre tarafından onaylanıp, Hükümet tarafından vergilerle finanse edilmekte. Buna göre Başkan, idari bir mekan olan Beyaz Saray’a kira ödemiyor. Aynı zamanda, söz konusu bütçenin içinde devlet veya hükümet tarafından düzenlenen etkinlikler, toplantılar, yemekler veya davetler içinde ayrılmış kalemler mevcut. Ayrıca Beyaz Saray’da koruma görevlilerinden, aşçılara, hizmetli ve temizlikçilere uzanan farklı alanlarda çalışan geniş bir personel kadrosu bulunuyor. Bu kişilerin de maaşları söz konusu bütçeden ödeniyor. Bu bütçeye Beyaz Saray’ın elektrik, su ve ısınma faturaları da dahil. Dolayısıyla devlet işleri ilgili konularda harcamalar vergilerle finanse edilen genel bütçeden sağlanıyor.
Ancak, söz konusu kişisel harcamalar olunca resim biraz değişiyor. Örneğin başkan ve ailesinin kişisel ihtiyaçları veya kişisel dostları ve misafirleri için verdikleri davetler için yapılan masraflar başkanların kişisel harcaması sayılıyor ve onlar tarafından ödeniyor.
Sonuç olarak, Kemal Kılıçdaroğlu kira harici söylediklerinde haklı. Dolayısıyla Kılıçdaroğlu’nun iddiasında kısmen doğruluk payı vardır.