Dünyada gıda, emtia ve petrol fiyatları hızla düşerken; Türkiye’de son bir yıl içinde özellikle temel gıda maddelerinin yüzde 109 zamlanması tam bir garabettir.
Türkiyedeki ve Uluslararası Piyasalardaki Gıda, Emtia ve Petrol Fiyatları
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, TBMM grup toplantısında yaptığı açıklamada dünyada gıda, emtia ve petrol fiyatları düşerken Türkiye’de temel gıda maddelerinin % 109 zamlanmasının tuhaflık olduğunu iddia etmiştir.
Enflasyon Hedeflerinin Tutturulamaması En Çok Eleştirilen Taraf
Merkez Bankası’nın ve dolayısıyla AK Parti hükümetinin en çok eleştirilen tarafı son yıllarda bir türlü tutturulamayan enflasyon hedefleri. Bu nedenle muhalefet partileri de sıklıkla bu konu hakkında eleştirilerini dile getiriyorlar. Bahçeli de enflasyondaki bu artışın uluslararası ekonomi iklimiyle (yani hükümetin sorumluluğu dışında) olmadığını kanıtlamak istercesine dünyada önemli maddelerin fiyatlarındaki azalmayı ifade etti.
Verileri baktığımızda Bahçeli’nin iddiasının bu kısmının oldukça doğru olduğunu söyleyebiliriz.
FAO’dan elde ettiğimiz gıda fiyatları endeksinde geçen ekim ayına oranla fiyatların % 7 oranında azaldığını söylemek mümkün. Fiyatlardaki bu azalma süt ürünlerinde % 27’yi tahıl ürünlerinde ise % 10’u buluyor.
Emtia ve enerji fiyatlarında da aynı azalma eğilimini görmek mümkün.
Tarımsal hammadde fiyatlarında % 3 oranında azalma var iken metal fiyatlarında % 12, enerji fiyatlarında ise % 16 gerileme olmuş.
Uluslararası piyasalardaki bu atmosfere rağmen Türkiye’de tüketici fiyatları endeksi geçen ayın ekim ayına oranla yaklaşık % 8,9 oranında artış gösterdi. Bunun nedenleri detaylı veriler gerektiren ayrı bir tartışma konusu ama Bahçeli’nin işaret ettiği “tuhaflık”ta bir haklılık payı olduğu söylenebilir.
Fakat Bahçeli’nin açıklamasındaki abartma payı ise iddianın ikinci kısmında saklı. Bahçeli temel gıda maddelerin yüzde 109 oranında zamlandığını iddia ediyor. Halbuki bunun doğrusu zam oranının % 109’a ulaştığı maddeler var olabilirdi ki bu da geçen yıla göre % 109 zamlanan kuru kayısı. Gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarında artış oranı geçen yıla göre ortalama % 12,5 olarak gözükmektedir. Tabii ki belli bir ürün paketi temel gıda olarak seçildiğinde artış oranı yüksek çıkabilir fakat % 109’a ulaşması mümkün değildir.
Genel değerlendirmede, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin iddiasında kısmen doğruluk payı vardır.
Genel Başkanı
İddiasında Kısmen Doğruluk Payı Vardır.
