Türkiye'nin Yıllık Cari Açığı Ortalama Ne Kadar?

İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Cihan Paçacı, 28 Ağustos 2020 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu basın açıklamasında partinin ekonomi gündemine dair görüşlerini kamuoyuyla paylaştı. Yapmış olduğu konuşmada Paçacı Türkiye’nin yıllık cari işlemler açığının ortalama 40 milyar $ civarında olduğunu iddia etti.

Cari Açık Nedir?

Cari açık, kısaca bir ülkenin dış ticaret, hizmetler, yatırımlar ve para transferleri gelirleri toplamından daha fazla gideri olduğunun göstergesidir. Cari denge 3 farklı kalemden oluşur. Bunlar; ithalat ve ihracat değerlerinin yer aldığı dış ticaret dengesi, çeşitli hizmet sektörlerinin gelir dengesi ve para transferlerinin dengeleridir. Cari denge içinde en büyük paya sahip olan kalem ise o ülkenin en önemli makroekonomik göstergelerinden biri olan ve ülkenin ekonomi politikasını da gösteren bir bileşen olan ithalat ve ihracat rakamları yani dış ticaret dengesidir.

2002’den Bu Yana Cari Denge Nasıl?

TCMB tarafından 1984’ten bu yana yayınlanan ödemeler dengesi verilerine göre, AK Parti’nin iktidara geldiği 2002 yılından sonra cari açık yıllar içerisinde artışa geçti. 2004 yılında çift haneli sayılarla beraber milyar $ olarak açıklanmaya başlayan cari açık, küresel krizin yaşandığı 2009 yılına kadar da her yıl artış göstererek 39 milyar $’a yükseldi. 2011 ve 2013 yılları ise ülkenin dış ticaret hacminin yükselmesiyle beraber ülkenin cari açığının da en yüksek açıkladığı yıllardı.

2018 yılında yaşanan döviz krizinden diğer makroekonomik göstergeler gibi ülke dış ticareti de etkilendi ve düşüş gösterdi. Bununla birlikte 2019 yılında Türkiye cari açık göstermemekle birlikte son 19 yılda ilk kez cari fazla açıkladı.

İYİ Parti Ekonomi Politikası Başkanı Cihan Paçacı’nın iddiasında belirttiği gibi cari açığı yıllara göre ve ortalama değeriyle incelendiğinde, Türkiye’nin son 18 yılda ortalama cari açığının 40 milyar $ civarında olmadığı görülüyor. Türkiye’nin 2003 ve 2019 yılları arasındaki verileri alındığında ortalama cari açığı 31,2 milyar $. Bunun yanında Türkiye’nin son 5 yıldaki yıllık ortalama cari açığı ise 21,3 milyar $. Türkiye’nin 2003 ile 2019 yılları arasındaki dış ticaret verileri incelendiğinde, yıllık ortalama 47 milyar $ dış ticaret açığı olduğu, yani her yıl ithalatının ihracatından 47 milyar $ fazla olduğu anlaşılıyor.

Sonuç olarak İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Cihan Paçacı’nın iddia ettiği gibi Türkiye’nin yıllık cari açığı ortalama 40 milyar $ değil, 31,2 milyar $.