Recep Tayyip Erdoğan T.C Cumhurbaşkanı

Bugün Türkiye asgari ücretiyle, maaşıyla her şeyiyle çok çok ülkeleri geride bırakmış bir Türkiye var

28 Ekim 2020 tarihinde Basın Açıklaması 'nda söylendi.
Okuma Süresi    5 Dakika
Konu : Büyüme

Asgari Ücretin Satın Alma Gücü

Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Ekim 2020 tarihinde partisinin genel kurul toplantısının ardından basına gündeme dair açıklamalarda bulundu. Yapmış olduğu konuşmada Türkiye’nin ekonomik durumuna da değinen Erdoğan ayrıca şu iddiada da bulundu: “Bugün Türkiye asgari ücretiyle, maaşıyla her şeyiyle çok çok ülkeleri geride bırakmış bir Türkiye var.”

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 23. maddesine göre, istihdamda bulunan herkesin kendine ve ailesine iyi bir yaşam düzeyi sağlamak için yeterli, adil ve elverişli bir ücret alma hakkı bulunuyor. Kimi ülkelerin saat başına, kimi ülkelerin ise aylık olarak açıkladığı ve bir çalışana verilebilecek en düşük ücret ise asgari ücret olarak tanımlanıyor. 2020 yılı itibarıyla Türkiye’de bir çalışana verilen asgari ücret ise net 2 bin 324 TL.

Her ne kadar ülkelerin kendi para birimleriyle ya da dolar, euro gibi uluslararası para birimleriyle cari ya da sabit açıklanan asgari ücret miktarları olsa da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan iddiasında dünya ülkelerinin tamamı ile bir kıyaslama yapmış. Ülke bazında asgari ücret miktarının kıyaslamasının en sağlıklı şekilde yapılması için satın alma gücü paritesine bakılması gerekiyor.

Satın Alma Gücü Paritesi Nedir?

Satın alma gücü paritesi; özellikle farklı para birimine sahip ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıklarını ortadan kaldıran para birimi dönüştürme oranıdır. Ülkelerdeki denk bir mal ve hizmet sepetinin aynı ülkelerin asgari ücretleriyle beraber hesabı yapılarak, ülkeler arasında daha doğru bir kıyaslama yapılabilir. Buna ek olarak iktisatçılara göre, satın alım gücü paritesinde belirtilen mal ve hizmet sepeti ne kadar büyük olursa, ülkeler arasındaki bu kıyaslamalar daha tutarlı oluyor. Bu parite kusursuz bir karşılaştırma imkânı vermiyor ancak an itibarıyla bu tip kıyaslamaları yapmak için eldeki en iyi yöntem olarak biliniyor.

Türkiye’de ve Diğer Ülkelerde Asgari Ücretin Satın Alma Gücü

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, Türkiye’nin asgari ücretinin satın alma gücü 2015 yılı başında 647 seviyelerindeyken, 2019 yılı sonunda 854’e kadar yükselmişti. Eurostat tarafından açıklanan en güncel veri ise 2020 yılının 2. çeyreğine ait. Buna göre 2020’nin 2. çeyreğinde Türkiye’deki asgari ücretin satın alma gücü 982 seviyesinde.

Bununla birlikte Eurostat verilerine göre diğer Avrupa ülkelerindeki asgari ücretlerin satın alma gücü incelendiğinde, 2020 yılında Türkiye’nin bu alandaki konumunun birçok Avrupa ülkesinden daha ileride olduğu görülüyor. ABD’nin de dahil olduğu toplamda 27 ülkenin asgari ücretinin yer aldığı 2020 satın alma gücü paritesine göre asgari ücret listesinde Türkiye kendine Polonya'nın ardından 11. sırada yer buluyor.

Peki Türkiye’deki asgari ücret direkt olarak Euro’ya çevrildiğinde sonuç ne çıkıyor? Bu sefer elbette işler son derece ters ilerliyor. Bilindiği üzere son yıllarda TL’nin diğer para birimleri karşısındaki hızlı değer kaybı neticesinde Euro bazında asgari ücret de oldukça geriledi. Türkiye’deki brüt asgari ücret 2020 yılında TL bazında 2.943TL iken, Eurostat istatistiklerinde bu miktarın 2020’nin ilk çeyreğinde 440€, 2. çeyreğinde ise 383€ olduğu belirtiliyor. 3 Kasım’daki dolar ve euro kurlarına göre Türkiye'deki brüt asgari ücret 297€ ile 348$'a, net asgari ücret ise 235€ ile 274$’a tekabül ediyor.

Asgari ücreti Euro bazında düşünüp, ona göre bir liste yapıldığında ise Türkiye 27 ülke arasında 22. sırada yer alıyor.

Eurostat'ın dışında OECD'nin veri portalında da “Real Minimum Wages” başlığı altında ülkelerin asgari ücretlerinin kıyaslaması, satın alma gücü paritesine göre incelenerek paylaşılmış. Ülkelerin asgari ücretlerini satın alma gücü paritesine göre inceleyip dolar bazında sabit fiyatlarla açıklayan OECD, bu verilerini en güncel olarak 2019 yılında kamuoyuna açıklamış. OECD’nin açıkladığı bu verileri Eurostat’ın açıkladığı verilerden ayıran dinamikler ise Eurostat’ın verilerinin dolar bazında değil de endeks puanı bazında ve 2020 yılına ait olması, OECD’nin verilerinin yine satın alım gücü paritesine göre fakat sabit fiyatlarla dolar bazında ve 2019 yılına ait olması.

OECD’nin açıkladığı verilere göre Türkiye, satın alma gücü paritesine göre sabit fiyatlarla yıllık 14 bin$’lık asgari ücretiyle bu listede 31 ülke arasında 18. sırada yer alıyor.

Türkiye, Avrupa İçinde Asgari Ücretlilerin Tüm Çalışanlara Oranında Açık Ara Zirvede

Bu verilerin dışında ilgili konu hakkında en önemli kısımlardan biri de istihdamda yer alanların arasında asgari ücret ile gelir elde edenlerin oranı. Eurostat’ın en son 2014 yılına dair açıkladığı verilere göre Türkiye’de tüm çalışanların %40,5’i asgari ücret kazanıyor. Bu oran ile Türkiye Avrupa ülkeleri arasında açık ara 1. sırada yer alıyor.

Sonuç olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iddia ettiği gibi 2020 yılında Türkiye, Eurostat verilerine göre asgari ücretinin satın alma gücünde 27 ülke arasında 11. sırada ve 16 ülkeden daha iyi konumda. Ayrıca OECD’nin 2019 verilerinde de satın alma gücü paritesine göre hesaplanıp açıklanan asgari ücret kıyaslaması listesinde Türkiye, birçok ülkenin önünde yer alıyor.

Sonuç olarak;

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İddiasında Doğruluk Payı Vardır.

Bu iddia kontrolüne dair itirazlarınız varsa bize ulaşabilirsiniz.
Yayın Tarihi:   3 Kasım 2020