TRT Elektrik Faturalarından Ne Kadar Gelir Elde Ediyor?

Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, 3 Temmuz 2019 günü kendi sosyal medya hesabında TRT hakkında açıklamalar yaptı. Kamu yayıncılığı yapmakla yükümlü bir kamu tüzel kişisi olan Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu’nun iki yıldır herhangi bir faaliyet raporu yayınlamamasına dikkatleri çeken Tekin, Türkiye’de 2013 ile 2016 yılları arasında vatandaşlar tarafından toplamda 3 milyar 300 milyon TL enerji payı ödendiğini, aynı zamanda her ailenin TRT’ye yıllık yaklaşık 80-90 TL enerji payı ödediğini iddia etti.

1984’te TRT’nin gelirlerini düzenlemek amacıyla çıkan 3093 sayılı kanuna göre TRT’nin geliri radyo, televizyon, video, birleşik araçlardan alınacak ücretler ve elektrik enerjisi hasılatından kanuna göre belirlenmiş %2’lik pay şeklinde ayrılıyor.

2013 ile 2016 seneleri arasında her yıl çıkmış olan Sayıştay Kamu İşletmeleri Genel Raporuna göre TRT’nin net satış hasılatı ve bunun elektrik payı gelirinden elde edilen miktarı her raporda yüzde ile belirtilmiş. Sırasıyla bu oranlar 2013’te %53,4, 2014’te %51,8, 2015’de %50,2 ve son olarak 2016 yılında ise %39 olarak verilmiş. Tablodan da yola çıkarak TRT’nin dört senede elektrik payından elde ettiği toplam gelirin yaklaşık 3,2 milyar TL olduğunu görüyoruz.

Bir Aile TRT'ye Yılda Ortalama Ne Kadar Ödüyor?

Hane başı ödenen elektrik payı fiyatları konusunda ise hesaplamalarımız elimizdeki son güncel veri olan 2016 Sayıştay Kamu İşletmeleri Genel Raporu’nu baz alarak yaptık. TUİK’in 2017’de yayınladığı “İstatistiklerle Aile 2016” raporunda Türkiye’deki hane halkı sayısın 22,2 milyon olduğunu görüyoruz. 2016 yılında TRT’nin elektrik faturalarındaki %2’lik TRT payından elde ettiği gelir olan 780 milyon TL’yi hane halkı sayısına böldüğümüzde, her hanenin 2016 yılında ortalama 35,13 TL TRT payı ödediğini hesaplıyoruz.

Bunlara ek olarak, Enerji Piyasa Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından maliyet bileşenlerinde yaşanan artış nedeniyle belirlenen elektrik zammı 26 Haziran 2019’da Resmî Gazete’de yayınlandı ve 1 Temmuz 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Elektrik Mühendisleri Odası tarafından yapılan hesaplamalara göre bu zam sonucunda asgari 230 kilovat saatlik tüketim üzerinden 4 kişilik bir ailenin aylık elektrik faturasının ortalama 123 TL’den 142 TL’ye yükseldiği belirtildi. Böylelikle, hane halkının Temmuz 2019 itibarıyla elektrik faturası üzerinden TRT’ye ödediği %2’lik elektrik payı ücreti senede ortalama 34 TL oldu.

Sonuç olarak, CHP milletvekili Gürsel Tekin’in iddiasında yer verdiği gibi 2013 ve 2016 yılları arasında TRT’ye ödenen elektrik payı 3,3 milyar TL civarında olsa da hane halkının elektrik faturası üzerinden ödediği yıllık TRT payı 80-90 TL’den bir hayli uzak.

Bu analiz Doğruluk Payı stajyeri Burcu Erbaş tarafından yapılmıştır.