Seçim Barajının İndirilmesi veya Kaldırılması Konusu

Seçim Barajının İndirilmesi veya Kaldırılması Konusu

MHP Kayseri Milletvekili Yusuf Halaçoğlu, 1 Aralık 2014 tarihinde TBMM’deki konuşmasında Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Haşim Kılıç’ın seçim barajının kaldırılabileceğine dair açıklamalarını değerlendirdi. Halaçoğlu konuşmasında konuya dair değerlendirmenin AYM’nin kararının açıklanmasından sonra yapılacağını belirtti ve seçim barajının indirilmesiyle ilgili hiç bir partinin bir girişimde bulunmadığını, yalnızca AK Parti’nin konuyu tartışmaya açtığını iddia etti.

%10 Seçim Barajı Yüksek Mahkemenin Gündeminde

Seçim barajının AYM tarafından indirilmesi veya kaldırılması ihtimali konunun yeniden siyasetin gündemine taşınmasına neden oldu. Seçim süreçlerinde dönem dönem gündeme gelen %10 seçim barajı konusu, bu sefer yüksek mahkemenin de gündeminde olmasından dolayı daha da dikkat çekmiş gibi gözüküyor. Bu sebeple Halaçoğlu’nun konuya dair iddiasını incelemeye uygun gördük.

Seçim barajına dair kamuoyuna yansıyan farklı açıklamalar veya demeçler mevcut. Ancak bu iddiayı incelemek için öncelikli olarak TBMM içinde gerçekleştirilen girişimlere odaklanacağız, zira Halaçoğlu iddiasında siyasi partilerin girişimlerinden bahsediyor.

Seçim Barajının İndirilmesine Yönelik Teklifler Halen Komisyonda

Türkiye’de seçim barajı, Seçim Kanunu tarafından düzenleniyor. Dolayısıyla siyasi partilerin konuyla ilgili girişimleri kanun teklifi vermek şeklinde gelişiyor. TBMM web sitesinde yaptığımız araştırmada konuyla ilgili 6 tane kanun teklifine eriştik.
 

• Bunlardan en eskisi 8 Aralık 2011 tarihinde Anayasa Komisyonu’na gelen ve CHP eski Milletvekili Emine Ülker Tarhan ve CHP Milletvekili Ali Rıza Öztürk’ün ilk imzacıları olduğu kanun teklifi. Halen Komisyon’da olduğu görünen teklifte seçim barajının %5’e indirilmesi öneriliyor.
   
• Kronolojik olarak bundan sonraki kanun teklifi HDP (söz konusu dönemde BDP) Milletvekili İdris Baluken’e ait. Anayasa Komisyonu’na 13 Aralık 2012 tarihinde gelen teklifte barajın %3’e indirilmesi öneriliyor. Teklif halen Komisyon’da.
   
• Bir diğer kanun teklifi CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu tarafından 9 Nisan 2013 tarihinde Anayasa Komisyonu’na iletilmiş. Bu teklifte de barajın %3’e indirilmesi öneriliyor. Diğer teklifler gibi bu kanun teklifi de an itibariyle Komisyon’da.
   
• HDP Milletvekili Levent Tüzel de benzer bir kanun teklifini 5 Haziran 2013 tarihinde Komisyon’a iletmiş ve seçim barajının kaldırılmasını önermiş. Teklif henüz yasalaşmadı.
   
• Komisyona 1 Ekim 2013 tarihinde ulaşan ve halen Komisyon’da görüşülen bir diğer kanun teklifi de CHP Milletvekili Birgül Ayman Güler tarafından verilmiş. Bu teklifte de seçim barajının kaldırılması öneriliyor.
   
• Anayasa Komisyonu’na ulaşan ve henüz kanunlaşmayan en güncel kanun teklifleri ise HDP Milletvekili Sebahat Tuncel’in 9 Ocak 2014 tarihli ve CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun 5 Mayıs 2014 tarihli teklifleri. Tuncel’in teklifinde barajın tamamen kaldırılması, Tanrıkulu’nun teklifindeyse %3’e düşürülmesi öneriliyor.
   

TBMM sitesinden erişebildiğimiz verilere göre CHP ve HDP’nin konuyla ilgili toplam 7 tane kanun teklifi bulunuyor ve hepsi de seçim barajının toptan kaldırılmasını veya indirilmesini öneriyor. Dolayısıyla bu partilerin Meclis içinde seçim barajı ile ilgili girişimleri bulunuyor. Buna parti programları, özel raporlar gibi parti politikası çalışmalarını da eklersek bu alandaki girişimlerin sürdüğünü görebiliriz.

Bu sebeple MHP Milletvekili Yusuf Halaçoğlu’nun iddiasında doğruluk payı yoktur.