Yalçın Akdoğan AK Parti Başbakan Yardımcısı

Avrupa ülkelerini görüyorsunuz, 100 tane göçmeni görünce panik atak geçirdiler. Biz 2,5 milyon insana kucağımızı açtık. Hiç maliyet hesabı yapmadık. İşte o Avrupa ülkeleri küçülüyor bugün, Türkiye bu kadar masraf yaptı, büyüyor.

20 Kasım 2015 tarihinde Ankara 'da söylendi.
Okuma Süresi    5 Dakika
Konu : Büyüme
Doğruluk
DOĞRULUK PAYI
Yayın Tarihi: 20 Kasım 2015 Son Güncelleme: 24 Kasım 2015

İnsani Yardım ve Büyüme İlişkili mi?

Başbakan yardımcısı Yalçın Akdoğan, katıldığı Ensar Vakfı Şubeleri etkinliğinde yaptığı açıklamada Avrupa ülkelerinin Suriyeli göçmenlere yardım konusunda etkisiz kaldığını ve maliyet hesabı yaptığını, Türkiye’nin ise aksine maliyetini düşünmeksizin büyük yardımlarda bulunduğunu, buna rağmen Avrupa ülkelerinin ekonomik olarak küçülürken, Türkiye’nin büyümeye devam ettiğini iddia etti.

Bu iddiayı analiz etmek için Avrupa ülkeleri ile Türkiye’yi yaptıkları insani yardım ve GSYH oranları açısından karşılaştıracağız. Bakalım Türkiye kadar çok insani yardım yapan Avrupa ülkelerinin büyüme hızı hangi seviyelerde?

Türkiye En Çok Mülteciye Sahip Ülke

Küresel İnsani Yardım Raporu 2015 (Global Humanitarian  Assistance Report 2015) Mayıs 2015 itibariyle Türkiye’nin dünyada en çok mülteciye ev sahipliği yapan ülke olduğunu belirtiyor. Türkiye’nin 2013 yılında Suriyeli mülteciler için harcadığı tutar 1,6 milyar doları buluyordu. 2014’te yapılan toplam uluslararası insani yardım tutarı Türkiye’yi miktar olarak dünyanın en büyük üçüncü, GSYH/bağış oranı göz önüne alındığında ikinci, vatandaş başına düşen bağış miktarı dikkate alındığında ise yedinci büyük bağışçısı yapıyor. Uzun lafın kısası Türkiye gerçekten de Suriye’deki insani krizi gidermeye yönelik en büyük harcamaları yapan ülkeler arasında yer alıyor.

İnsani Yardım Raporu, OECD ülkelerinin 2013 yılında yaptıkları uluslararası insani yardımları ve mültecilere ev sahipliği için yapılan harcamaları iki ayrı kalem altında toplayarak insani yardımlar için yapılan toplam harcamaları listelemiş. Listeye göre Türkiye, mülteciler için yapılan harcamalar (1,66 milyar $) konusunda kendisinden sonra ikinci sırada gelen ABD’den (1,08 milyar $) yaklaşık 500 milyon dolar fazla yardımda bulunmuş.

Avrupa ülkelerini görüyorsunuz, 100 tane göçmeni görünce panik atak geçirdiler. Biz 2,5 milyon insana kucağımızı açtık. Hiç maliyet hesabı yapmadık. İşte o Avrupa ülkeleri küçülüyor bugün, Türkiye bu kadar masraf yaptı, büyüyor. 1

Peki Yalçın Akdoğan’ın iddia ettiği gibi insani yardım için harcanan tutarla büyüme hızı arasında bir ilişki kurmak mümkün mü? Diğer bir deyişle, görece fazla insani yardım harcaması yapmasına rağmen, Türkiye gibi büyümeye devam eden ülkeler var mı? Bunun için yukarıdaki grafikte yer alan ilk 10 OECD ülkesinin 2011-2014 yılları arasındaki ortalama GSYH artışına bakacağız.

Avrupa ülkelerini görüyorsunuz, 100 tane göçmeni görünce panik atak geçirdiler. Biz 2,5 milyon insana kucağımızı açtık. Hiç maliyet hesabı yapmadık. İşte o Avrupa ülkeleri küçülüyor bugün, Türkiye bu kadar masraf yaptı, büyüyor. 2

Listedeki 9 gelişmiş ekonomiye karşın, gelişmekte olan bir ekonomi olan Türkiye’nin 2011-2014 yılları arasındaki büyüme oranı diğerlerinden yüksektir. Ancak var olan veriler ışığında düşünüldüğünde büyüme hızı ile insani yardım tutarı arasında bir ilişki olduğunu söylemek doğru olmayacaktır. Görüldüğü gibi ABD ve Birleşik Krallık gibi Türkiye’den daha fazla insani yardım yapan ülkelerde büyüme oranı Türkiye’den azdır.

Genel değerlendirmede Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan’ın iddiası, Türkiye’yi mülteci sorununa en yüksek insani yardımı yapan ülkeler arasında üst sıralarda görmesi ve Türkiye’nin Avrupa ülkelerinden hızlı büyümeye devam eden bir ülke olarak nitelemesi açısından doğrudur. Ancak iddia bağlam açısından sorunludur. Büyüme hızı ve insani yardım miktarı arasında bir ilişki olduğunu söylemek yanlış yönlendirmeye yol açmaktadır.

Sonuç olarak Yalçın Akdoğan’ın iddiasında kısmen doğruluk payı vardır.

Sonuç olarak;

Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan'ın İddiasında Kısmen Doğruluk Payı Vardır.

Bu iddia kontrolüne dair itirazlarınız varsa bize ulaşabilirsiniz.
Yayın Tarihi:   20 Kasım 2015 Son Güncelleme:   24 Kasım 2015