İş Davalarında Sonuçlanma Oranları Düşük

İş Davalarında Sonuçlanma Oranları Düşük

CHP İstanbul Milletvekili Yakup Akkaya, 22 Ocak Cuma günü TBMM’de bir basın toplantısı düzenleyerek, Meclis’e sunduğu İş Kanunu’nda değişiklik öneren kanun teklifini basın ile paylaştı. Akkaya, teklifi sunma gerekçesi olarak işçilerin çalışma koşullarının gitgide güvencesizleşmesini öne sürdü. Akkaya konuşmasında İş Mahkemelerinin çalışmalarına da değinerek, 2013 yılında 407 bin iş davasının 190 bininin sonuçlandırıldığını, 217 bininin ise sonraki yıla devrettiğini iddia etti.

İş Mahkemelerindeki İş Yoğunluğu Yüksek

TÜİK’in sağladığı adalet istatistiklerinde en güncel yıl 2013, o sebeple biz de bu istatistikleri kullanacağız. Söz konusu kaynaktaki verilere göre, 2013 yılında İş Mahkemelerindeki gelen ve devreden dava sayıları aşağıdaki gibi:

TÜİK’ten çektiğimiz bu tabloya göre 2013 yılında iş mahkemelerinde olan dava sayısı 406 bin 986. Bu davaların 201 bini önceki seneden devretmiş, 179 bini ise 2013 yılı içerisinde iş mahkemelerine ulaşmış. Mahkemelerin elindeki davaların 189 bin 551 tanesi sonuçlandırılmış ve dolayısıyla 217 bin 435 dava bir sonraki seneye devretmiş. Diğer bir deyişle iş mahkemelerinde gelen davaların yaklaşık %47’si çözülmüş. Bu durumun 2013 yılına mı özgü olduğunu anlamak için önceki senelerdeki grafiğe de bakmamız gerekiyor.

Yıllar içerisinde iş mahkemelerinde sonuçlanan dava oranlarına baktığımızda, ortalamanın %44 civarında olduğunu görüyoruz. Bu, Türkiye ortalamasının altında ancak kendi içinde hemen hemen tutarlı bir seyir izlemiş. Dolayısıyla, Akkaya’nın iddiasının bağlamında yer alan uygulama problemlerinin bu grafiği değiştirmediğini görüyoruz.

İşe İade Davalarının Sayısı Net Değil

Ek bilgi olarak, Akkaya’nın iddiasında halihazırda İş Kanunu’nun işe iade ile ilgili hükümlerinin tam olarak uygulanmaması ve bu sebeple işe iade davalarının, iş mahkemelerinin yükünün çoğunluğunu oluşturduğu vurgusu mevcut. Diğer bir deyişle Akkaya, iddiasında dile getirdiği rakamları, işe iade davalarının miktarına vurgu yapmak amacıyla kullanıyor. İşe iade davalarının yıllara göre sayısına ilişkin bir veri bulamadık ancak Adli İstatistiklerde yer alan bir tablo konuya dair bir fikir veriyor.

Bu tablodaki son kategori iş mahkemelerine dair. Bu kategoride en çok dava açılan konular sıralanmış. Alacak davaları açık ara önde. Alacak davalarını sırasıyla tespit, tazminat, iş ve itirazın iptali davaları takip ediyor. Her ne kadar işe iade davaları alacak veya iş davaları adı altında açılabilecek olsa da, bu listelemede spesifik olarak söz konusu davaları göremiyoruz.

Sonuç olarak, CHP İstanbul Milletvekili Yakup Akkaya dava sayıları hakkında haklı ancak iddianın bağlamı konusunda yeterli ve kesin bir açık kaynak bulamadık. Bu sebeple Akkaya’nın iddiasında büyük oranda doğruluk payı vardır.