Sosyal Güvenlik Konusunda Avrupa'dan İyi Durumda mıyız?

Sosyal Güvenlik Konusunda Avrupa'dan İyi Durumda mıyız?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, Sosyal Güvenlik Haftası nedeniyle Ankara’da yaptığı açıklamada, Türkiye vatandaşlarının yüzde 98’inin sosyal güvenlik hizmetlerinden faydalandığını belirtti ve Türkiye’deki sosyal güvenlik sisteminin birçok batılı ülkeden ileri olduğunu iddia etti.

Sosyal Güvenlik Konusunda Farklı Veriler Mevcut

Bakan Soylu’nun iddiası karşılaştırmalı bir çalışma gerektiriyor. Türkiye’de sosyal güvenlik hizmetlerinden faydalanabilen vatandaş sayısını Avrupa, OECD ülkeleri ve dünya ortalamasıyla kıyaslamayı denedik. Öncelikli olarak ulusal veriler için SGK kaynaklarını inceledik. SGK aylık raporlarına göre 2007-2016 (Şubat) yılları arasında Türkiye’de sigortalı nüfus oranındaki değişim tablodaki gibi gerçekleşmiştir. Görüldüğü gibi 2016 itibariyle sigortalı nüfusun oranı yüzde 98 değil, 85’dir.

OECD verileri ise farklı bir tablo ortaya koyuyor. Bu verilere göre OECD üyelerinin neredeyse tamamı, vatandaşlarının temel sağlık hizmetlerinin tamamını karşılıyor. OECD verilerine göre Türkiye’de temel sağlık hizmetlerini kapsayan sağlık sigortasından faydalanan nüfusun oranı yüzde 99,5. OECD’nin Avrupa Komisyonu ile birlikte yaptığı çalışmaya göre ise AB’de Bulgaristan (%77), Yunanistan (%79) ve Kıbrıs (83) haricinde tüm ülkelerde nüfusun yüzde 90’dan fazlası sağlık sigortalarından faydalanıyor.

Dünya Bankası ASPIRE veri tabanı ise kapsamlı bir tanımla sosyal sigortayı yaşlılık, engellilik, dul-yetim aylığı, doğum izni ve genel sağlık hizmetlerini de içerecek şekilde değerlendiriyor. Tüm sosyal sigorta hizmetlerini dikkate alan ASPIRE veri tabanına göre dünya, Avrupa ve Türkiye’de bu hizmetlerden faydalanan insanların toplam nüfusa oranı aşağıdaki grafikteki gibi oluyor. ASPIRE verilerine göre Türkiye Avrupa ve Orta Asya ortalamasının altındayken dünya ortalamasının üstünde bir performansa sahip.

İncelediğimiz son kaynak ise Eurostat’ın AB ülkelerinde sosyal koruma hizmetlerinin GSYİH’ya oranını inceleyen tablo oldu. Eurostat’ın 2012 verilerine göre AB’de sosyal koruma harcamlarının GSYİH’ya oranı %29,5’ken Türkiye’de bu oran sadece %13,8. Bu veri de Bakan Soylu’nun Türkiye’nin sosyal güvenlik konusunda birçok batılı ülkeden iyi durumda olduğu iddiasının tam tersini ortaya koyan bir gösterge oluyor.

Sonuç olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu’nun iddialarını ne ulusal ne de uluslararası kaynaklar destekleyemiyor. Bu durumda Bakan Soylu’nun iddiasında doğruluk payı yoktur.