Meral Akşener İYİ Parti Genel Başkanı

Türkiye'de son 15 yılda hane halkının toplam borcu tam 75 kat artarak bugün 550 milyar TL'ye ulaşmıştır.

7 Mayıs 2018 tarihinde Ankara 'da söylendi.
Okuma Süresi    3 Dakika
Konu : Büyüme

Hane Halkı Borçları Artıyor

İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Ankara’da düzenlenen “Türkiye Dayanışma Fonu” başlıklı bir programda konuşma yaptı. Seçim öncesinde Türkiye’deki ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde bulunan Akşener, İyi Parti’nin Türkiye ekonomisine ilişkin parti programlarında yer alan düzenlemeler hakkında da açıklamalarda bulundu. Özellikle Türkiye’de gelir dağılımındaki adaletsizlik, düşük ücretler ve hayat pahalılığı gibi alt başlıklara değinen Meral Akşener, ülkede hane halkı borçlarının 15 sene içerisinde 75 kat artış göstererek, toplam borç miktarının 550 milyar TL’ye ulaştığını iddia etti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 2017 3. çeyreğine ilişkin Finansal Hesaplar Raporu’na göre, Türkiye’de hane halkı kesiminin 541,7 milyar liralık bir borcu bulunuyor. Borçlu olunan kurumlar arasında da ilk sırada bankalar geliyor. Ailelerin borçlarının %90’dan fazlası, yaklaşık 491,8 milyar lira ile bankalara, kalanı ise finansman şirketleri, TOKİ ve varlık yönetim şirketlerine dağılmış durumda. Örneğin borçların %38’ini ihtiyaç kredisi oluşturuyor. Ailelerin toplam 206 milyar lira ihtiyaç kredisi borcu ve 16 milyar lira da TOKİ’ye borcu bulunuyor.

Türkiye'de son 15 yılda hane halkının toplam borcu tam 75 kat artarak bugün 550 milyar TL'ye ulaşmıştır. 1

Peki 15 yıl öncesiyle kıyasladığımızda borç miktarında ve artış oranında Akşener’in işaret ettiği gibi bir artış mı söz konusu olmuş?

Önceki yıllara ilişkin hesaplar raporlarından toplam hane halkı borç miktarını derlediğimizde, seneler içerisinde nasıl bir artış eğilimi gösterdiğini görmek mümkün. Örneğin rapora göre 2002 yılında 6,7 milyar TL toplam borç bulunurken, 15 yıl içerisinde bu borç miktarı her yıl artış göstermiş. 2002’deki borç miktarının 2017 3. çeyreğine geldiğimizde yaklaşık 80 kat artış gösterdiği sonucuna ulaşıyoruz. Yani Meral Akşener’in iddiası oransal olarak neredeyse örtüşüyor, hatta iddianın da biraz üzerinde bir artış yaşanmış. 2017’nin son çeyreği ile birlikte ulaşılan toplam borç miktarı, verinin henüz açıklanmaması sebebiyle kesin olarak bilinmiyor. Bununla beraber, artış eğilimi göz önünde bulundurulduğunda Akşener’in iddiasındaki gibi, borç miktarı 550 milyar TL’ye ulaşmış olabilir.

Türkiye'de son 15 yılda hane halkının toplam borcu tam 75 kat artarak bugün 550 milyar TL'ye ulaşmıştır. 2

Hane halkı borçluluğunun yorumlanmasında en önemli ölçütlerinden biri de borç miktarının harcanabilir gelire oranıdır. Akşener’in iddiasında bu orana dair bir ibare yer almasa da 15 yıllık bir periyot içerisinde bu oranın da ciddi bir artış kaydettiği görülüyor.

5 Aralık 2017 tarihli bir başka iddia analizimizde yıllara göre hane halkı borcunun harcanabilir gelir içerisindeki payına yer vermiştik. Tekrar belirtmemiz gerekiyor ki TCMB’nin raporları içerisinde söz konusu oranlara sadece grafik olarak, yıllık değişimi gösterecek şekilde yer verilmiş. Bu sebeple yaklaşık olarak tekabül eden oranı TCMB raporları ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun 2013 Ekonomik Raporu’ndan derleyip hesapladığımızda, aşağıdaki tabloyla karşılaşıyoruz. Böylece, 2002 yılında hane halkının toplam gelirinin ortalama %4,3’ünü borçlarına ayırdığı ve bu oranın 2011 yılından itibaren yaklaşık olarak %50 bandında olduğu sonucuna ulaşılıyor.

Türkiye'de son 15 yılda hane halkının toplam borcu tam 75 kat artarak bugün 550 milyar TL'ye ulaşmıştır. 3
HANEHALKI HARCANABİLİR GELİR İÇERİSİNDE BORÇ ORANI
HANEHALKI HARCANABİLİR GELİR İÇERİSİNDE BORÇ ORANI
Sonuç olarak;

Genel Başkanı Meral Akşener'in İddiasında Doğruluk Payı Vardır.

Bu iddia kontrolüne dair itirazlarınız varsa bize ulaşabilirsiniz.
Yayın Tarihi:   14 Mayıs 2018 Son Güncelleme:   24 Mayıs 2018