Kayıt Dışı Oranı Yüzde 40'ı Buldu mu?
Uluslararası İşgücü Kanunu TBMM’den geçerek yasalaştı. Kanun tasarısının genel kurulda görüşüldüğü oturumlarda muhalefet partileri tasarıyla ilgili olumsuzlukları dile getirdiler. Cuma günkü oturumda söz alanlardan biri de HDP Diyarbakır Milletvekili Sibel Yiğitalp oldu. Tasarının hazırlanırken meslek örgütlerine ve sivil toplum kuruluşlarına daha fazla danışılması gerekliliğinin altını çizen Yiğitalp, savaştan dolayı göçe zorlanan sığınmacılara güvenceli bir çalışma, yaşam ve makul bir gelir sunmanın insani bir sorumluluk olduğunu belirtti. Kanun tasarısında sığınmacılara yönelik uygulanacak plansız ve denetimsiz istihdam politikasının sermaye kesimine ucuz işgücü avantajı sağlayacağını vurgulayan Yiğitalp, bugün %40 olan kayıt dışı çalışma oranının bu politikalarla daha da artacağını iddia etti.
Kayıt dışılık kavramı, son yıllarda özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde üzerinde sıklıkla tartışmalar dönen bir problem haline gelmiştir. Farklı tanımları olmasına rağmen, kayıt dışı istihdam çalışanın herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı olmaması durumu olarak tanımlanır. Sosyal Güvenlik Kurumu’na göre kayıt dışı istihdam, sosyal güvenlik açısından “niteliği itibariyle yasal işlerde çalışarak istihdama katılan kişilerin, çalışmalarının gün veya ücret olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına hiç bildirilmemesi ya da eksik bildirilmesi” olarak tanımlanıyor.
Özellikle 1980’lerin başlarında kayıt dışılık istihdamda % 60’a yakın seviyelere ulaşmıştı. 2004’ten bu yana istikrarlı bir azalma eğilimine giren kayıt dışı istihdam oranı 2016 Nisan dönemi için açıklanan işgücü istatistiklerine göre %33,5 seviyelerindedir.
Genel değerlendirmede, HDP Diyarbakır Milletvekili Sibel Yiğitalp’ın iddiasında doğruluk payı yoktur.