TSK, NATO'nun En Büyük Ordusu mu?

TSK, NATO'nun En Büyük Ordusu mu?

1 Kasım 2015 tarihinde yapılacak genel seçimleri öncesi, Avrupa’da bir takım ziyaretlerde bulunan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, önceki gün Brüksel’de yaptığı açıklamada devletin 'teröristleri ihbar edenler para ile ödüllendirilecek.' uygulamasını eleştirdi.

Yaptığı eleştirilerde TSK’nın halihazırdaki büyüklüğüne değinen Demirtaş, "Türkiye Cumhuriyeti ordusu NATO’nun en büyük ordusu, yanılmıyorsam dünyanın da en büyük 3’üncü ordusudur. Polis teşkilatı da en büyük teşkilatlardan biri. Milli İstihbarat, Jandarma İstihbarat ve Emniyet İstihbarat birimleri var. Böylesine büyük olduğunu söyleyen bir devlet, güçlü olduğunu belirten bir hükümet, nasıl bütün bu güçlere rağmen çaresiz kalıyor da, ispiyonculuktan medet umuyor. Bütün yurttaşlarıma tavsiyem, para için sakın komşularınızı ihbar etmeyin. İspiyonculuk onursuzluktur." ifadelerini kullandı.

‘Büyük Ordu’ Saptaması

Bir ordunun ‘büyüklüğünü’ saptamak çok basit ve tutarlı bir iş olmayabilir. Örneğin bu büyüklüğü aktif ordu personeli sayısının mı belirleyeceği, yoksa silahlı kuvvetlerin personeli, silahları ve teçhizatlarının bir bütünü mü olacağı muamma. Bu nedenle Selahattin Demirtaş’ın iddiasını analiz etmek için, bunların bir bütünü olan Global Firepower Index’i temel alacağız. Bu indeks puanlamasını yaparken, ülkelerin ordu personel sayılarını, hava ve deniz kuvvetlerinin büyüklüklerini, ülkelerin nüfuslarını, silahları ve teçhizatları dikkate alıyor. Ülkelerin nükleer güçlerini dikkate almıyor. Coğrafi ve ekonomik durumlar da puanlamaya dahil ediliyor. Ancak konu ile ilgili tek kaynak bu indeks değil.

TSK NATO’nun En Büyük Ordusu Değil

İddianın ilk kısmı TSK’nın NATO’nun en büyük ordusu olduğunu söylüyor, ancak çok detaylı bir araştırmaya girişmeden de bu durumun doğru olmadığı ortada. NATO’nun kurucu güçlerinden ve bir nevi bu kurumun temel taşı olan ABD,  320 milyonu aşkın nüfusu ve 1,4 milyonluk aktif ordu personeli ile NATO’nun en büyük ordusu konumunda. Ordu personeli haricinde, silahların ve teçhizatların bir derlemesinden oluşan ABD’nin Index puanı ise, 0,17 (bu puan 0-1 aralığında 0’a ne kadar yakınsa, ordu gücü o kadar yüksek oluyor).

TSK’nın ise aktif ordu personeli sayısı (Jandarma ve Sahil Güvenlik birimleri hariç) Ocak 2015 verilerine göre 410,500. Index puanı ise 0,43. Aktif ordu personeli bakımından NATO’nun, ABD’nin ardından en büyük ikinci ordusu konumunda bulunuyor TSK. Ancak Index puanı sıralamasına baktığımızda ise; ABD, Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya’nın gerisinde kalıyor.

İddianın ikinci bölümü olan “TSK, dünyanın da en büyük üçüncü ordusudur.” kısmı da doğru görünmüyor. Global Firepower Index puanlarına göre dünyada 10. sırada bulunuyor TSK.  Sadece aktif ordu personeli ile bir sıralama yaptığımızda ise, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, 410,500 kişilik aktif ordusu ile (2014 verilerine göre) 14. sıraya gerilediğini görüyoruz.

Global Firepower kaynağı haricinde, TSK’yı dünyanın en büyük 7. ya da 10. ordusu olarak gösteren çeşitli kaynaklar da mevcut. Yine bu kaynaklara göre de NATO içerisinde ABD’nin ardından ikinci sırada gelen bir TSK mevcut. Ancak incelediğimiz hiçbir kaynak, TSK’yı NATO’nun en büyük ve dünyanın da 3. en büyük ordusu konumunda göstermemekte.

Tüm bu nedenlerle HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın iddiasında doğruluk payı yoktur.