Türkiye’nin gayrisafi milli hasılaya, eski ifadeyle milli gelire borç oranı biz geldiğimizde yüzde 73’tü. Şimdi ne biliyor musunuz? Yüzde 35.
Türkiye’nin gayrisafi milli hasılaya, eski ifadeyle milli gelire borç oranı biz geldiğimizde yüzde 73’tü. Şimdi ne biliyor musunuz? Yüzde 35.
T.C. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, 8 Temmuz 2014 tarihinde, Denizli mitingi konuşmasında toplam borcun milli gelire oranının AK Parti iktidara geldiğinde % 73 olduğunu şimdi ise bu oranının % 35’e indiğini iddia etmiştir.
Hazine Müsteşarlığı veri bankası Türkiye’nin iç ve dış borçlanma verilerini düzenli olarak tutan bir veri kaynağıdır. Bu kaynağa başvurarak 1990 – 2013 periyodunda borç istatistiklerini tabloda görebilirsiniz.
|
Yıllar |
Toplam borç (milyon TL) |
İç borç / GSYİH (%) |
Dış borç / GSYİH (%) |
Toplam borç / GSYİH (%) |
|
1990 |
133 |
14,5 |
19,4 |
33,9 |
|
1991 |
236 |
15,5 |
22,0 |
37,5 |
|
1992 |
437 |
17,8 |
22,2 |
40,0 |
|
1993 |
812 |
18,0 |
22,9 |
41,0 |
|
1994 |
2083 |
20,7 |
33,2 |
53,8 |
|
1995 |
3430 |
17,5 |
26,7 |
44,2 |
|
1996 |
6641 |
21,3 |
23,6 |
45,0 |
|
1997 |
12756 |
21,8 |
22,4 |
44,2 |
|
1998 |
21759 |
16,5 |
14,5 |
31,0 |
|
1999 |
41626 |
21,9 |
17,9 |
39,8 |
|
2000 |
63636 |
21,9 |
16,3 |
38,2 |
|
2001 |
177911 |
50,9 |
23,2 |
74,1 |
|
2002 |
242665 |
42,8 |
26,5 |
69,2 |
|
2003 |
282808 |
42,7 |
19,4 |
62,2 |
|
2004 |
316529 |
40,2 |
16,5 |
56,6 |
|
2005 |
331520 |
37,7 |
13,4 |
51,1 |
|
2006 |
345050 |
33,2 |
12,3 |
45,5 |
|
2007 |
333485 |
30,3 |
9,3 |
39,6 |
|
2008 |
380321 |
28,9 |
11,1 |
40,0 |
|
2009 |
441508 |
34,6 |
11,7 |
46,3 |
|
2010 |
473561 |
32,1 |
11,0 |
43,1 |
|
2011 |
518350 |
28,4 |
11,5 |
39,9 |
|
2012 |
532199 |
27,3 |
10,3 |
37,6 |
|
2013 |
585837 |
25,8 |
11,7 |
37,5 |
Tabloyu incelediğimizde, AK Parti’nin iktidara gelme tarihini 3 Kasım 2002 seçimleri olarak aldığımızda 2002 yılında toplam borcun GSYİH’ya oranının % 69 olduğunu görüyoruz. Bu oran 2013 yılında % 37,5’a inmiştir. Erdoğan’ın iddiasında veriler tam anlamıyla uyuşmasa da AK Parti iktidarında borcun milli gelire oranında ciddi oranda bir düşüş gerçekleştiği açıkça görülmektedir. Fakat bu orandaki düşüşün en önemli nedeni 2001’de yaşanan ekonomik krizde bu oranın olağanüstü şekilde yüksek olmasıdır. Tablodan da görüleceği gibi 2001 yılında bu oran % 74 civarıydı. Daha iyi bir gösterge olması açısından 1990 – 2002 yılı arasında toplam borcun GSYİH’e oranının ortalaması % 45,5’tir. AK Parti’nin iktidarda olduğu 2003-2013 yılları arasındaki ortalama ise % 45,4’tür. Kısacası, 1990 sonrasını dikkate aldığımızda AK Parti iktidarında genel eğilimde ciddi bir sapma olmamıştır.
Erdoğan’ın iddiasında verilerin tam uyuşmaması ve küçük ölçekte abartı ve yanıltma payları içermesi doğruluk payı ölçeğinde olumsuz olarak değerlendirilen noktalardır.
Sonuç olarak, T.C. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iddiasında kısmen doğruluk payı vardır.
Cumhurbaşkanı
İddiasında Kısmen Doğruluk Payı Vardır.
