İç Güvenlik Yasası Öncesine Bakış

İç Güvenlik Yasası Öncesine Bakış

MHP İzmir Milletvekili Oktay Vural 22 Ekim 2014 tarihinde TBMM’de yaptığı basın açıklamasında hükümetin yeni açıkladığı İç Güvenlik Reformu tasarısını eleştirdi. Vural eleştirisinde, tasarıda yenilik olarak sunulan başlıkların yeni olmadığını, hali hazırda Molotof kokteyli ve yüzün maske ile gizlenmesinin cezai yaptırımı olduğunu iddia etti.

Vural’ın bu iddiasını araştırmak için an itibariyle gösteri ve yürüyüş konularını düzenleyen yasaları inceledik. T.C. Anayasası 34. maddesine göre herkes, önceden izin almaksızın silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir. Bu hakkın kullanımına dair sınırlamalar ancak milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın ve genel ahlakın ve başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amaçlarıyla getirilebilir.

Görüldüğü üzere bu hakkın kullanımı anayasada geniş bir şekilde tarif edilmiş, ancak kullanımının detayları ilgili kanunlarda düzenlenmiştir. Bu sebeple incelememizde ikinci olarak baktığımız yasal düzenleme Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu oldu. 1983 yılında yürürlüğe giren bu kanunun 23. maddesi toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin hangi durumlarda kanuna aykırı olacağını düzenlemektedir. Bu maddeye göre, örneğin ateşli silahlar ve patlayıcı maddeler ile kimliği gizlemek amacıyla yüzün tamamen kapanması söz konusu protestoyu yasadışı hale getirmektedir. Böylesi bir durumda güvenlik güçlerinin protestoyu dağıtma hakkı vardır. Ayrıca 23.maddede silah olarak sayılan araçlardan, ki içlerinde Molotof kokteyli de bulunmaktadır, birini taşıyan kişiler için 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir (33. madde).

Geçtiğimiz günlerde yayınladığımız Ahmet Davutoğlu analizinde de görüleceği üzere, hükümetin açıkladığı İç Güvenlik Reformu tasarısında altı özellikle çizilen hususlar arasında protestolarda molotof kokteyli kullanımı ve yüzün maske ve benzeri şeylerle gizlenmesi vardı. Başbakan Davutoğlu bu şekilde protestolara katılım yapılamayacağını belirtmiş ve bu uygulamanın Avrupa ve ABD’de de uygulandığını iddia etmişti. Bu açıdan bakıldığında yeni düzenlemenin bu iki konu hakkında bir yenilik getirmediği söylenebilir. Ancak İç Güvenlik Reformu’nun detaylı bir incelemesi yapılmadan, mevcut düzenlemelerden nasıl ve ne kadar farklılaştığına dair bir kanıya varmak güç olabilir.

Sonuç olarak, elimizdeki veriler aracılığıyla ulaştığımız kanıya göre, Oktay Vural’ın iddiasında doğruluk payı vardır.