Türkiye'de gelir dağılımı düzeliyor. 2002 yılında en fakirle en zengin arasındaki gelir farkı ne kadardı? 9,5 kattı. Bugün ne kadar? 7,4 kat.
En Zengin ile En Fakir Arasındaki Fark Kapanıyor mu?
AK Parti Giresun Milletvekili Nurettin Canikli, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada Türkiye’de gelir dağılımının düzeldiğini belirterek 2002 yılında en fakirle en zengin arasında olan 9,5 katlık farkın 7,4 kata düştüğünü iddia etti.
Gelir Dağılımı 1960'tan Beri Yavaş ve Düzensiz de Olsa Düzeliyor
Gelir dağılımını değişik açılardan inceleyen birçok farklı gösterge kullanılmaktadır. Bunlardan en kolay anlaşılanı gelirin yüzdelik dilimleridir. Buna göre toplum zenginden fakire sıralanır ve en zengin %20, ikinci en zengin %20, üçüncü %20, dördüncü %20 ve en yoksul %20 olarak belirlenir. Bunların toplam milli gelirden aldıkları paylar sırasıyla belirtilir. Tablodaki veriler dikkate alınarak, toplumu yüzdelik dilimler açısından incelediğimizde, 1960’lardan günümüze kadar gelir dağılımında yavaş bir düzelmenin olduğu söylenebilir.
En fakir %20’lik dilimin milli gelirden aldığı pay 1963’teki %4,5 seviyesinden 2002 yılında %5,3’e, 2014’te ise % 6,2 seviyesine çıkmıştır. En zengin %20’nin payı ise aynı dönemde %57’den %45,9’a gerilemiştir. 2002 – 2015 döneminde gelir dağılımında ciddi bir bozulmanın olduğu 2006 yılına kadar hızlı bir düzelme yaşanırken 2006’da en zengin ve en fakir kesim arasındaki gelir farkı 9,5 kata çıktı. Son yayınlanan 2014 verilerine göre ise gelir farkı 7,4’e, Gini kat sayısı ise 0,39’a geriledi.
Genel değerlendirmede, Canikli’nin iddiası TÜİK’in gelir dağılımı ile ilgili verileri dikkate alındığında geçerli bir iddiadır. Fakat söz konusu iddiayı ekonomik eşitsizlikler bağlamında düşündüğümüzde, TÜİK’in dışındaki bazı veri kaynakları dağılımda görülen düzelmeyi desteklememektedir. Bu verilerden en sık kullanılanı Credit Suisse’in varlık dağılımı ile yayınladığı rapordur. Bu rapora göre 2014 yılında Türkiye’nin en varlıklı %10’luk kesimi ülke toplam servetinin %78’ine sahip iken geri kalan %90’ı ise toplam varlığın %22’sine sahiptir. 2000 yılında en varlıklı % 1 toplam varlığın % 38,1’ine sahip iken, 2014’te bu pay % 54,3’e çıkmıştır. Credit Suisse verileri bölüşümde bir bozulma olduğunu göstermektedir.
Farklı etmenleri dikkate alarak değerlendirdiğimizde, AK Parti Giresun Milletvekili Nurettin Canikli’nin iddiasında kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır.
Başbakan Yardımcısı
İddiasında Büyük Oranda Doğruluk Payı Vardır.
