Hırsızlık Teşebbüsleri Artıyor mu?

CHP Balıkesir Milletvekili Namık Havutça, TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde “Derlenen verilere göre, 2008’de 256 bin olan hırsızlık vakası, 2009’da 304 bin olurken, 2010’da bu rakamın 344 bin yükseldiği görülmektedir. Hırsızlık vakaları, 2011’de de artış göstererek 351 bin, 2012’de 405 bin, 2013’te ise 447 bine kadar yükselmiştir. 2017 yılında 600 bin dolayında olan hırsızlık vakası toplumu can ve mal güvenliği açısından tedirgin etmektedir” iddiasına yer verdi.

Havutça iddiasını son yıllarda açılan dava sayıları ve hırsızlık suçundan dolayı hüküm giyen kişi sayısını dikkate alarak inceledik. Adalet Bakanlığı’nın yayınladığı yıllık adli istatistik verilerine göre, mal varlığına karşı suçlarla ilgili TCK 141-169 maddelerinden açılan davalardaki suç sayısı aşağıdaki grafikteki gibi olmuştur. Veriyle ilgili önemli bir detay olarak, 2008 yılı ve öncesinde dava kayıtları tutulurken açılan dava sayısı dikkate alınırken, sonraki yıllarda açılan davalardaki suç sayısının dikkate alındığını belirtmek gerekiyor. Bu nedenle 2008’deki dava sayısı 258 bin seviyesindeyken sonraki sekiz yılda mal varlığına karşı işlenen ortalama suç sayısının ortalama 536 bin seviyesinde olduğu görünüyor.

Mal varlığına karşı işlenen suçlarla ilgili olarak Adalet Bakanlığı’nın yayınladığı açılan davalardaki suç sayıları verileri, Havutça’nun öne sürdüğü rakamların da ötesinde. Ancak mal varlığına karşı işlenen suçlar hırsızlığın yanı sıra yağma, mala zarar verme, dolandırıcılık ve hileli iflas gibi farklı suç türlerini de kapsıyor. Yani sadece hırsızlıkla alakalı olan suçların tam sayısını bilemiyoruz. Her halükârda hırsızlığın da dahil edildiği mal varlığına karşı dava konusu edilen suç sayısında 2012’ye kadar bir artış olduktan sonra son yıllarda bir azalma eğilimi olduğu görülüyor.

Konuya bir de hırsızlık suçu nedeniyle cezaevine giren hükümlü sayısı açısından bakalım. TÜİK’in yayınladığı Ceza İnfaz Kurumu istatistiklerine göre 2011-2013 yılları arasında hırsızlık nedeniyle hüküm giyen kişi sayısında çok büyük bir artış yaşanmış. Bu artışın hesaplama yöntemi ile ilgili bir değişiklikten kaynaklandığı yönünde bir açıklamaya rastlamadık. Ayrıca hüküm giyen kişilerin ilgili suçu hangi yıl işlediğini de bilemiyoruz. Ancak hırsızlık nedeniyle hüküm giyen suçlu sayısının bu kadar hızlı artmasından yola çıkarak hırsızlık teşebbüslerinin de arttığını söyleyebiliriz.

Faydalandığımız veriler CHP Balıkesir Milletvekili Namık Havutça’nun iddiasında öne sürdüğü rakamlarla tam olarak uyuşmasa da, hem mal varlığına yönelik dava ve suç sayısındaki artış, hem de hırsızlık nedeniyle hüküm giyen kişi sayısındaki artış iddiayı doğru bir bağlama oturtuyor.