Mustafa Yeneroğlu DEVA Partisi İstanbul Milletvekili

Dünyada altyapı yatırımlarında en çok kamu ihalesi alan 10 şirketten 5 tanesi Türkiye’dedir

8 Aralık 2020 tarihinde TBMM 'de söylendi.
Okuma Süresi    4 Dakika
Konu : Büyüme , Genel Ekonomi
EMINCAN YÜKSEL
Yayın Tarihi: 14 Aralık 2020 Son Güncelleme: 21 Aralık 2020

En Çok Altyapı Projesine Yatırım Yapan Şirketler

DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu, 8 Aralık 2020 tarihinde TBMM’de gerçekleştirmiş olduğu basın toplantısında gündeme dair önemli açıklamalarda bulundu. Konuşmasına başlarken açıklanan Türkiye’nin yıllık bütçe açığı performansına değinen ve bütçe kanun teklifine dair eleştirilerini dile getiren Yeneroğlu ayrıca dünyada altyapı yatırımlarında en çok kamu ihalesi alan 10 şirketten 5’inin Türkiye’de olduğunu da iddia etti.

Dünyada En Çok Altyapı Projesinde Yatırım Yapan Şirketler Hangileri?

Dünya Bankası altyapı finansı, kamu özel sektör iş birlikleri ve garantileri kapsayan “Özel Sektör Altyapı Projeleri” başlıklı bir veri tabanı sunuyor. Dünya Bankası’nın bu veri tabanı (Private Participation in Infrastructure Database) altyapı projelerine özel katılımlarla ilgili bilgileri, yatırım akışlarını, sözleşmeleri ve yatırım şirketleri hakkındaki detaylı bilgileri derlemiş. Düşük ve orta gelirli ülkelerdeki altyapı projelerine özel katılımla ilgili farklı göstergelere bu veri tabanından ulaşmak mümkün. Veri tabanından 1990’dan bu yana altyapı yatırımında bulunan şirketlerin yatırım bilgilerine proje detayları, sektör, kapasite türü, ülke ve bölgelere göre ulaşılabiliyor.

Listede 2. sırasında ise 1976 yılında inşaat amacıyla kurulan şu anda da inşaat dışında çimento, enerji, altyapı gibi birçok sektörde faaliyet gösteren Türk şirketi Limak Holding var. 2008 yılından bu yana kamu özel sektör iş birliği için yatırımlarda bulunan Limak Holding’in yatırım yaptığı projelerin toplam değeri ise 49 milyar 20 milyon $. Listenin geri kalanında ise 4 farklı Türk şirketi daha bulunuyor. Bunlar; Cengiz Holding, Kolin Grubu, Kalyon Grubu ve MNG Holding.

Listede 4. sırada yer alan Cengiz Holding 2009 yılından bu yana Türkiye’deki 9 proje dahilinde 42 milyar 92 milyon $ değerindeki projelere yatırım gerçekleştirdi. Bununla beraber listede 5. sırada olan ve 2004 yılından beri altyapı projelerine yatırımda bulunan Kolin Grup’un yatırım yaptığı projelerin toplam maliyeti de 40 milyar 421 milyon $.

Kalyon Grubu 2015 ve 2018’de imzaladığı iki kamu özel sektör iş birliği projesi ile toplamda 36 milyar 627 milyon $’lık projelere yatırım desteği sağlarken, MNG Holding de 2009’dan bu yana gerçekleştirdiği iki proje dahilinde toplamda 35 milyar 644 milyon $ tutarlık yatırım yaptı.

Listedeki bu beş şirketin oluşturduğu ortak girişim grubu İstanbul Havalimanı ihalesini de kazanmıştı. Her ne kadar bu girişim 22 milyar 152 milyon $’lık bir teklifle ihaleyi kazansa da Dünya Bankası verilerine göre “IGA Airport”un toplam yatırım tutarı 35 milyar 587 milyon $. Bu beş şirket arasında yurt dışında altyapı yatırımı gerçekleştiren tek şirket ise Limak Holding. Şirketin yurt dışı yatırımlarına dahil olan projeler ise Kosova’da Priştine Havalimanı ve Kosova elektrik dağıtım ve temini projesi olan KEDS.

Dünya Bankası veri tabanına göre 1990’dan bu yana proje sayısı açısından en çok altyapı projesine yatırımda bulunan şirketler listesi de şu şekilde:

Sonuç olarak DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu’nun iddiasında belirttiği gibi dünyada en çok kamu ihalesi alan on şirketten beşi Türkiye’den değil. Dünya Bankası verilerine göre 1990-2020 dönemi için proje sayısı açısından yapılan ilk on sıralamasında Türkiye’den bir şirket yer almıyor. Fakat aynı veri kaynağına göre 1990 -2020 döneminde kamu özel iş birliği altyapı projelerinin toplam tutarı açısından yapılan ilk on sıralamasında Türkiye’den Limak Holding, Cengiz Holding, Kolin Grup, Kalyon Grup, MNG Holding olmak üzere 5 şirket var.

Sonuç olarak;

İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu'nun İddiasında Kısmen Doğruluk Payı Vardır.

Bu iddia kontrolüne dair itirazlarınız varsa bize ulaşabilirsiniz.
Yayın Tarihi:   14 Aralık 2020 Son Güncelleme:   21 Aralık 2020