Karakeçili'de 12 köyün kullandığı Yeşilırmak ve vadisine hidroelektrik santrali yapılmaya çalışılıyor. Yapılacak 3,5 MW’lık (kurulu güçlü) santral 64. Hükümet programındaki ‘10 MW altında HES yapılmayacak’ maddesine aykırıdır.
10 MW Altında Güç Üreten HES'lerin Yapımı Sürüyor
CHP Amasya Milletvekili Mustafa Tuncer, TBMM’de yaptığı basın açıklamasında Amasya’da yapılan HES projelerini eleştirdi. Amasya’nın Karakeçili ilçesinde Yeşilırmak üzerine yapılacak olan HES nedeniyle 12 köyün etkileneceğini belirten Tuncer, söz konusu santralin yapımı için verilen ÇED raporunun iptali istemiyle idare mahkemesine dava açıldığını ifade etti. Meclis Haber’de yer alan açıklamaya göre Tuncer "Mahkeme şu an yürütmenin durdurulması talebini görüşmektedir. İhaleyi alan firma ve valilik yürütmenin durdurulması kararını dahi beklemeden inşaata başlamış, vadide saymakla bitmeyecek kadar ağacı kesmiş ve kesmeye de devam etmektedir. Hidroelektrik santrali yapılması için Karakeçili Vadisinde tam bir çevre kıyımı yapılmakta." dedi. Tuncer son olarak söz konusu santralin 3,5 MW kurulu güce sahip olduğunu ve bu durumun 64. Hükümet programında yer alan “10 MW kurulu güç altında kalan HES yapılmayacak.” ifadesine aykırı olduğunu iddia etti.
ÇED Gerekli Değildir Kararı Verilen 22 HES Projesi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı internet sitesinde Amasya ve çevresinde bulunan ve karar tarihleri 2006 ile 2014 yılları arasına yayılan 22 HES projesi ile ilgili temel bilgiler mevcut. Tamamı özel sektör tarafından işletilecek bu HES’lerin hiçbirisi için ÇED gereklidir kararı alınmamış. Hemen belirtelim, Türkiye’de kurulu gücü 25 MW altında olan HES projeleri için ÇED zorunluluğu bulunmuyor. WWF’in 2013 tarihli raporuna göre, Türkiye’deki HES projelerinin %71,1’i 25 MW’ın altında ve ÇED’e tabii değil.
Mustafa Tuncer demecinde kesin olarak hangi HES projesinden bahsediyor bilemiyoruz, çünkü haber kaynağında kendisinin bu yönde bir açıklamasına rastlamadık. Ancak Karakeçili ilçesinde, kurulu gücü 3,5 MW’ya en yakın olan HES 3,63 MW kurulu güç ile yapım kararı 2014 yılında alınan Karakeçili-II HES Tuncer’in bahsettiği proje olabilir.
Eski Bakan da “10 MW’tan Daha Aşağı Enerji Üretecek HES'lere İzin Vermeyeceğiz” Demişti
64. Hükümet programına baktığımızda ise “…Prensip olarak 10 MW kurulu gücün altındaki HES’lere izin vermeyeceğiz.” şeklinde bir taahhütle karşılaşıyoruz. Aslında 10 MW altında HES’lere onay verilmemesi konusu 62 hükümet dönemine dayanıyor. O zamanın Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Kasım 2013’te yaptığı açıklamada “HES'lerle haklısınız ufak dereleri mahvediyoruz. Ben de sizinle aynı fikirdeyim. Artık daha 10 megavattan daha aşağı enerji üretecek HES'lere izin vermeyeceğiz. Kesinlikle vermeyeceğiz. Bu tarihten sonra bunun hesabını sorarsınız.” demişti. Bayraktar’ın bu açıklamasının üzerine bakanlık bünyesinde profesyonel bir heyet kurularak, mevcut ve gelecek HES projelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştı. Ancak Bayraktar’ın açıklamasını yaptığı tarihte başvurusu yapılmış ve sayıları 70’i bulan 10 MW’ın altındaki HES projesinin akıbeti bilinmiyordu ve konuyla ilgili mevzuatta bir değişikliğe gidilmedi. Görünüşe göre geride kalan iki buçuk yılda 10 MW’ın altında HES’lerin yapımına hala devam ediliyor.
Bir sonuca varmak gerekirse CHP Amasya Milletvekili Mustafa Tuncer’in iddiasında doğruluk payı vardır diyebiliriz.