Buğday Alım Fiyatı Dolar Cinsinden Ne Durumda?

CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, Konya Ereğli’de yaptığı konuşmada çiftçilerin geçim sıkıntılarına değindi. İnce konuşmasında; “Ton başına buğdayımız 940 liraydı, şimdi 1050 lira. Geçen sene mayısta sattığınız buğdayın dolar üzerinden değeri 262 dolardı. Tonu. Bugün 243 dolar. Yani daha da fakirsiniz” iddiasında bulundu.

Buğday Alım Fiyatlarında %11,7’lik Artış

Buğday alım fiyatları her yıl hasat dönemi başlangıcında Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından belirleniyor. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı üreticilerin elde ettiği tüm hasat, lisanslı depolar tarafından satın alınıyor. TMO’nun yaptığı yazılı açıklamaya göre geçen yıl ton başına 940 lira açıklanan Anadolu kırmızı sert ekmeklik buğday alım fiyatı, 2018’de %11,7 arttırılarak 1.050 liraya yükseldi. Buğdayın protein ve rutubet oranına göre kalitesi tespit edildiğinde ise %6’ya kadar bir artışla ürün fiyatı 1.110 liraya kadar çıkabilecek.

TMO 2016 Hububat Raporu’ndan alınan yukarıdaki tabloya göre, 2007’den bu yana buğday alım fiyatlarında TL cinsinden yıllık ortalama artış %9,1 seviyesinde gerçekleşmiş.

Çiftçinin 2007’ye Kıyasla Dolar Cinsinden Kaybı %27

Ancak buğday alım fiyatlarındaki artış oranını dolar cinsinden incelediğimiz zaman ortaya daha farklı bir manzara çıkıyor. BÜMKO’nun yıllık ortalama döviz kuru verilerine göre, buğday alım fiyatlarındaki yıllık ortalama değişim %-2,5 civarında olmuş. 2007 yılında bir ton buğdayı 326 dolara satabilen çiftçi, 2018 yılında %27’lik düşüşle 238 dolara satabilir bir duruma gelmiş.

Fiyatlar, buğday üreten çiftçi gelirinin dolar cinsinden önemli ölçüde azaldığını gösteriyor.