İşçi Ölümlerinin Karanlık Tablosu

İşçi Ölümlerinin Karanlık Tablosu

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılması önerilen değişiklikleri kapsayan kanun tasarısı hakkında TBMM’de söz aldı. Muhalefet milletvekilleri söz konusu tasarıyı, artan iş kazaları ve ölen işçi sayılarına dikkat çekerek eleştirdi ve tasarının gerçek anlamıyla çözüm sağlamayacağını savundular. Bu eleştirilerin üzerine Bakan Çelik yaptığı açıklamada, Türkiye’de 1992’den beri her yıl ortalama 1000-1200 işçinin yaşamını kaybettiğini ve bu sebeple, söz konusu rakamların bazı dönemlerde daha yüksek ve düşük demenin anlamlı olmadığını iddia etti.

Türkiye’de 1992’den beri iş kazalarında ölenlerin sayısı ortalama 1150

İş kazaları ve iş kazalarında yaşamını yitiren işçiler son 2 senedir Türkiye’nin olduğu kadar TBMM’nin de gündeminde. Özellikle 2014 yılının Mayıs ayında yaşanan Soma maden faciası ve ardından yaşanan Ermenek maden faciası ile birlikte, öncelikle kamuoyunda çokça tartışılan, ve sonrasında TBMM’de bir çok soru önergesine, tartışmaya ve kanun tasarısına konu olan iş kazaları, bizim de incelediğimiz alanlar arasında.

Daha önce CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun benzer bir iddiasını incelemiştik. O analizde de belirttiğimiz gibi iş kazaları ve kazalarda hayatını kaybeden işçilerin sayısına dair farklı kaynaklardan veri derlemek gerekiyor. Bu analizde de hem SGK ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verilerini, hem de Bakan Çelik’in daha önce yanıtladığı soru önergelerini kullanacağız. Derlenen verilere göre 1992’den 2014’e dek yaşanan, iş kazası sebepli ölüm sayısını aşağıda görebilirsiniz.

Türkiye’de 1992’den beri iş kazalarında ölenlerin sayısı ortalama 1150

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılması önerilen değişiklikleri kapsayan kanun tasarısı hakkında TBMM’de söz aldı. Muhalefet milletvekilleri söz konusu tasarıyı, artan iş kazaları ve ölen işçi sayılarına dikkat çekerek eleştirdi ve tasarının gerçek anlamıyla çözüm sağlamayacağını savundular. Bu eleştirilerin üzerine Bakan Çelik yaptığı açıklamada, Türkiye’de 1992’den beri her yıl ortalama 1000-1200 işçinin yaşamını kaybettiğini ve bu sebeple, söz konusu rakamların bazı dönemlerde daha yüksek ve düşük demenin anlamlı olmadığını iddia etti.

İş kazaları ve iş kazalarında yaşamını yitiren işçiler son 2 senedir Türkiye’nin olduğu kadar TBMM’nin de gündeminde. Özellikle 2014 yılının Mayıs ayında yaşanan Soma maden faciası ve ardından yaşanan Ermenek maden faciası ile birlikte, öncelikle kamuoyunda çokça tartışılan, ve sonrasında TBMM’de bir çok soru önergesine, tartışmaya ve kanun tasarısına konu olan iş kazaları, bizim de incelediğimiz alanlar arasında.

Daha önce CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun benzer bir iddiasını incelemiştik. O analizde de belirttiğimiz gibi iş kazaları ve kazalarda hayatını kaybeden işçilerin sayısına dair farklı kaynaklardan veri derlemek gerekiyor. Bu analizde de hem SGK ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verilerini, hem de Bakan Çelik’in daha önce yanıtladığı soru önergelerini kullanacağız. Derlenen verilere göre 1992’den 2014’e dek yaşanan, iş kazası sebepli ölüm sayısını aşağıda görebilirsiniz.

Bu tabloda görülen 2014 yılı verileri, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nden alınmıştır. Zira SGK’nın 2014’e dair İstatistik Yıllığı henüz kamuoyu ile paylaşılmamıştır. Tabloya bakıldığında 1992-2014 yılları arasında ortalama 1150 işçinin hayatını kaybettiğini görüyoruz.

Bakan Çelik’in iddiasının ikinci kısmında, rakamların her yıl için birbirine yakın olmasından dolayı bazı dönemlerde daha yüksek veya düşük denilmesinin anlamsız olduğu belirtiliyor. Rakamlara baktığımızda, 2002-2014 yılları arasındaki ölüm sayısının (ortalama 1185) 1992-2002 yılları arasındakinden (ortalama 1084) küçük bir farkla daha yüksek olduğunu görüyoruz. Nitekim 2014 yılında hayatını kaybeden işçi sayısı, 1992’den beri görülen en yüksek rakam.

Ayrıca akılda tutulması gereken bir diğer nokta da SGK yıllıklarında kaydı tutulmayan iş kazalarının olma olasılığının yüksekliğidir. Bunun sebebi ise SGK yıllıklarında sigortalı işçilere dair veriler bulunmakta ve bu yüzden kayıt dışı çalışan kişilerin yaşadığı iş kazalarına dair veriler derlenememekte. Nitekim TÜİK’in uyguladığı iş kazaları anketinde belirtilen iş kazası sayısı, SGK yıllıklarındakinden daha fazla. Dolayısıyla ölümle sonuçlanan iş kazası sayısının rapor edilenden daha yüksek olma ihtimalini söz konusu.

Bakan Çelik’in iddiası rakamsal olarak doğru, ama son 10 yılda iş kazalarında gerçekleşen ölüm sayısında küçük de olsa bir artış söz konusu. Sonuç olarak, Bakan Faruk Çelik’in iddiasında doğruluk payı vardır.