Faik Öztrak CHP Tekirdağ Milletvekili

Son bir yılda 1 milyon 662 bin kişi işinden oldu. Bunlar rekor!

10 Haziran 2020 tarihinde Sosyal Medya 'da söylendi.
Okuma Süresi    6 Dakika
Konu : Büyüme
EMINCAN YÜKSEL
Yayın Tarihi: 12 Haziran 2020 Son Güncelleme: 15 Haziran 2020

İşgücü İstatistiklerine Dair Rekor İddialar

CHP Tekirdağ Milletvekili ve parti sözcüsü Faik Öztrak 10 Haziran 2020 tarihinde kendi sosyal medya hesabında aynı gün TÜİK tarafından açıklanan işgücü istatistiklerine dair birçok iddiada bulundu. Pandeminin işgücü piyasasında daha önce görülmediği kadar yıkıcı etkileri olduğunu açıklayan Öztrak, iddialarının hepsinde açıkladığı verilerin şu ana kadar görülmemiş, rekor olduğunu iddia etti.

İddia 1: “Son bir yılda 1 milyon 662 bin kişi işinden oldu. Bunlar rekor!”

Faik Öztrak yapmış olduğu ilk paylaşımda Mart 2020’de açıklanan istihdamdaki kişi sayısının geçen yılın aynı ayına göre 1 milyon 662 bin kişi azaldığını, bu azalışın ise bir rekor olduğunu iddia etmişti.

TÜİK işgücü istatistiklerini 1988’den bu yana açıklıyor fakat 1988’den 2005 yılına kadar olan dönemde açıklanan işgücü istatistikleri aylık olarak değil ya çeyrek olarak ya da yılın yarısında açıklanmış vaziyette. TÜİK rakamlarıyla beraber aylara göre yıllık değişimleri 2005 yılından bu yana incelediğimizde ise bir önceki yıla göre istihdamın en çok azaldığı ayın Mart 2020 olduğu görülüyor.

İddia 2: “Son bir yılda, işgücü piyasasından çıkanların sayısı 2 milyon 235 bin oldu. Bunlar da rekor!”

Faik Öztrak’ın yaptığı ikinci iddia ise Türkiye’deki toplam işgücü nüfusunun Mart 2020’de bir önceki yıla göre 2 milyon 235 bin kişi azaldığı ve bunun da rekor olduğuna dair. TÜİK’in açıklamış olduğu işgücü istatistiklerini 2005’ten bu yana incelediğimizde ise daha önce bir önceki yılın aynı ayına göre işgücü nüfusunun Mart 2020’den daha fazla azaldığı bir ay bulunmuyor. Özellikle 2020’nin ilk 2 ayında toplam işgücü nüfusu bir önceki yılın aynı ayına göre oldukça fazla düşüş yaşadı ve bu düşüş Mart 2020’de 2 milyon 235 kişiye ulaştı.

İddia 3: “Son bir yılda çalışma çağında olup da farklı nedenlerle iş aramayan, işgücüne katılmayan, nüfustaki artış ise 3 milyon 274 bin kişi oldu. Böyle bir durumla daha önce hiç karşılaşmadık. Bu da rekor!”

TÜİK’in açıkladığı verilerde işgücüne dahil olmayanlarla beraber dahil olmama nedenlerini de kamuoyuyla paylaşıyor. İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar, mevsimlik çalışanlar, ev işleriyle meşgul olanlar eğitim ve öğretimde olanlar, emekli ve çalışamaz halde olanlar gibi birçok sebeple birlikte işgücüne dahil olmayan kişi sayısını açıklayan TÜİK, bu sayıyı Mart 2020’de toplamda 32 milyon 112 bin kişi olarak açıkladı. İşgücüne dahil olmayan toplam kişi sayısı mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ise 3 milyon 274 kişi artış yaşadı.

TÜİK’in her yılın aylık verilerini 2005’ten bu yana açıklaması sebebiyle ay bazında yıllık değişimlere 2006 yılından bu yana bakılabiliyor. Buna göre ise toplam işgücüne dahil olmayan nüfusta 2006 yılından bu yana hiçbir ayda yıllık olarak bu kadar artış yaşanmamış.

İddia 4: “Son bir yılda çalışmaya hazır olduğu halde, iş bulma ümidini yitirenler veya çeşitli nedenlerle iş aramaktan vazgeçenlerin sayısındaki artış ise 1 milyon 459 bin. Bu da ayrı bir rekor!”

Çalışmaya hazır halde fakat iş bulma ümidini yitirenlerin veya çeşitli nedenlerle iş aramaktan vazgeçenlerin sayısına da TÜİK’in açıkladığı “işgücüne dahil olmayanların dahil olmama nedenleri” başlığıyla paylaştığı istatistiklerden ulaşmak mümkün. Bu istatistiklerde iş aramayıp, çalışmaya hazır olan kişiler “iş bulma ümidi olmayan” ve “diğer” olarak iki farklı başlıkta açıklanıyor. Buna göre Mart 2020’de iş bulma ümidi olmayan kişi sayısı 1 milyon 174 bin, diğer sebeplerden ötürü iş aramayanların sayısı ise 2 milyon 554 bin. Toplamda mart ayında iş aramayıp, çalışmaya hazır olan kişi sayısı ise 3 milyon 728 bin olarak açıklanmış.

Faik Öztrak’ın iddiasında bulunduğu bu toplam kişi sayısının aylara göre yıllık değişimlerini incelediğimizde, Mart 2020’de bir önceki yılın aynı ayına göre 1 milyon 459 bin kişi arttığı gözlemleniyor. Bunu 2006 yılından bu yana incelediğimizde ise yine Mart 2020’deki bu artış son 14 yıldaki en yüksek artış.

İddia 5: “Sonuçta tüm bu etkileri dikkate alan geniş tanımlı işsiz sayısı, son bir yılda, 1 milyon 237 bin kişi artarak; 9 milyon 418 bin kişiye ulaşmış. Geniş tanımlı işsizlik oranı ise aynı dönemde, 4,2 puan artarak, yüzde 27,2’ye ulaştı. Bu da rekor!”

CHP’nin açıklamış olduğu geniş tanımlı işsiz sayısının içerisinde standart işsiz sayısının yanında iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar, mevsimlik çalışanlar, zamana bağlı eksik çalışanlar ve yetersiz istihdam verileri de katılıyor. Aynı şekilde geniş tanımlı işsizliği açıklayan bir kurum da DİSK fakat DİSK bu hesaplamanın içerisine yetersiz istihdam verilerini katmıyor. Yetersiz istihdam ise TÜİK tarafından şöyle açıklanıyor: “Zamana bağlı eksik istihdam kapsamında (40 saatten az çalışıp daha çok çalışmak için iş arayanlar) yer almamak koşuluyla, istihdamda olan, son 4 hafta içinde mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aramış olan ve böyle bir iş bulduğu takdirde 2 hafta içinde çalışmaya başlayabilecek olan kişiler.”

TÜİK zamana bağlı eksik istihdam ve yetersiz istihdam verilerini 2009 yılı şubat ayından bu yana açıklıyor. Bu yüzden biz de geniş tanımlı işsiz sayısı ve işsizlik oranlarını analizimizde Şubat 2009’dan bu yana inceledik. Buna göre Öztrak’ın yapmış olduğu hesaplamadaki geniş tanımlı işsiz sayısı 9 milyonun üzerinde ve bu 2009’dan bu yana en yüksek sayı fakat oran ise aynı şekilde bir rekor değil. Oran 2009’un şubat ve mart aylarında %27,7’nin üstünde %29,3 ve %28,1. Fakat geniş tanımlı işsizlik oranındaki yıllık değişimlere baktığımızda 2010 yılından bu yana hiçbir ayda Mart 2020'deki gibi %4,2'lik bir artış yaşanmamış. Hatta Eylül 2011'de geniş tanımlı işsizlik oranı bir önceki yılın aynı ayına göre %4,2 seviyesinde bir düşüş yaşamış.

Sonuç olarak;

Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak'ın İddiasında Doğruluk Payı Vardır.

Bu iddia kontrolüne dair itirazlarınız varsa bize ulaşabilirsiniz.
Yayın Tarihi:   12 Haziran 2020 Son Güncelleme:   15 Haziran 2020