(Kadın) cinayetlerde de üst sıradayız.
Cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu, 10 Temmuz 2014 tarihinde İstanbul’da yaptığı açıklamada Türkiye’nin kadın cinayetleri konusunda üst sırada yer aldığını iddia etmiştir.
Çeşitli kaynaklar tarandığında kadın cinayetleriyle ilgili birbirinden farklı istatistiklerle karşılaşılmaktadır. Örneğin, 3 Kasım 2009 tarihinde, dönemin Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in DTP Van Milletvekili Fatma Kurtulan’ın aile içi şiddetle ilgili soru önergesine verdiği yanıta göre sadece 2009 senesinde işlenen kadın cinayeti sayısı 953’dür. Ancak belirtmek gerekir ki Adalet Bakanlığı’nın verileri sadece belirtilen sene içinde TCK’nın ilgili kanunlarına göre görülen cinayet davaları temel alınarak derlenmiştir (Tablo 1).
Tablo 1: Adalet Bakanlığı İstatistikleri
Yıl |
Kadın Cinayeti Sayısı |
2002 |
66 |
2003 |
83 |
2004 |
164 |
2005 |
317 |
2006 |
663 |
2007 |
1011 |
2008 |
806 |
2009 |
953 |
Diğer taraftan 2011 tarihli Birleşmiş Milletler Raporu (Global Study on Homicide) 2008’de Türkiye’de işlenen toplam cinayet sayısının 2320 olduğunu ve bu cinayetlerin %19’unda (441 cinayet) kurbanın kadın olduğunu belirtmektedir. Son olarak ulusal resmi kaynaklardan derlenen Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun istatistik veri tabanı da ülkeler arasında bir karşılaştırma olanağı vermekle birlikte, Global Study on Homicide raporundan farklı rakamlar sunmaktadır (Tablo 2 ve Tablo 3).
Tablo.2: Seçili ülkelerde 2008-2009 yıllarında işlenen cinayet sayısı ve cinsiyet dağılımı
Ülke |
Yıl |
Toplam Cinayet Sayısı |
Erkek % |
Kadın % |
ABD |
2008 |
14180 |
78.0 (11059) |
21.7 (3078) |
Almanya |
2009 |
2689 |
64.6 (1738) |
35.4 (951) |
Azerbaycan |
2009 |
1235 |
75.5 (932) |
24.5 (303) |
Bulgaristan |
2008 |
304 |
74.7 (227) |
25.3 (77) |
Danimarka |
2010 |
42 |
47.6 (20) |
52.4 (22) |
Hollanda |
2009 |
154 |
67.5 (104) |
32.5 (50) |
İngiltere |
2009 |
601 |
67.6 (406) |
32.4 (195) |
İspanya |
2009 |
435 |
72.0 (313) |
28.0 (122) |
İtalya |
2008 |
613 |
75.9 (464) |
24.1 (148) |
Kanada |
2008 |
611 |
76.1 (465) |
23.9 (146) |
Litvanya |
2009 |
265 |
68.3 (181) |
31.7 (84) |
Türkiye |
2009 |
5076 |
79.3 (4025) |
20.7 (1051) |
Tablo 3: UNECE verilerinde yıllara göre Türkiye’de kadın cinayetleri
Yıl |
Kadın Cinayeti Sayısı |
2002 |
1399 |
2003 |
1315 |
2004 |
1368 |
2005 |
1281 |
2006 |
1202 |
2007 |
817 |
2008 |
802 |
2009 |
1051 |
2010 |
1010 |
2011 |
1083 |
2012 |
1015 |
2013 |
1038 |
Görüldüğü gibi kadın cinayetleri konusunda resmi veri yetersizliğinden kaynaklanan farklılıklar mevcuttur. Yine de farklı kaynaklarda ortak olan sonuç Türkiye’deki kadın cinayeti vakalarının gelişmiş Avrupa ülkelerinin üzerinde olduğudur. Nüfusu Türkiye’ye yakın olan Almanya, İngiltere ve İtalya gibi Avrupa ülkeleriyle karşılaştırma yapıldığında da hem cinsiyet ayrımı yapılmaksızın toplam cinayet sayısında hem de kadın cinayetleri sayısında Türkiye’deki cinayet sayısının Avrupa ülkelerinden fazla olduğu ortaya çıkmaktadır. Diğer taraftan oransal bir karşılaştırma yapıldığında kadın cinayetlerinin Avrupa’daki toplam cinayetlerin %20 ila 30’u arasında kalan değerlere denk geldiğini görüyoruz. Benzer şekilde Türkiye’deki oranda %20 civarındadır. Bu nedenle Türkiye’deki kadın cinayetlerinin toplam cinayet sayısına oranın Avrupa ortalamasının üzerinde olduğunu söyleyemeyiz.
Sonuç olarak Cumhurbaşkanlığı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu’nun iddiasında kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır.