Gaziantep'te Hava Kirliliği

CHP Gaziantep Milletvekili İrfan Kaplan, 6 Ocak 2019’da yaptığı açıklamada Dünya sağlık Örgütü verilerine göre Gaziantep’in Türkiye’nin ve Avrupa’nın en kirli havasına sahip şehirleri arasında yer aldığını, Gaziantep’te bir yıl içerisinde 135 gün boyunca hava kirliliği yaşandığını ve bunun ortalamanın çok üzerinde olduğunu iddia etti.

CHP Gaziantep Milletvekili İrfan Kaplan’ın bu iddiasını ele alırken, Dünya Sağlık Örgütü’nün en son açıklanan verilerini ve Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Çevre Mühendisleri Odası tarafından yayınlanan “Hava Kirliliği 2017” raporunu inceledik.

Yaşanılan bölgenin havasının ne kadar temiz ne kadar kirli ve ne kadar sağlıklı olduğu hakkında bilgi veren hava kirletme endeksini ölçerken referans alınan maddelere bakacak olursak, boyutlarına ve insan vücudunda gidebildikleri yere göre ayrışan partikül madde (PM10) ve partikül madde (PM2,5) hava kirliliği hesaplamalarında en çok referans alınan ürünlerin başında geliyor. Bunlarla beraber Karbonmonoksit (CO), Kükürtdioksit (SO2), Azotdioksit (NO2) ve Ozon (O3) da hava kirliliğine sebep olan diğer maddeler arasında yer alıyor.

Ayrıca hava kalite endeksi değerinin 100 olması partikül çapı 2,5 µm (mikrometre)’ye kadar olan maddeler için 40 µg/m3’e (mikrogram/metreküp), partikül çapı 10 µm’ye kadar olan maddeler için ise 150 µg/m3’e karşılık geliyor. Sağlık endişe seviyeleri ise açıklanan hava kalite indeksi değerlerine göre de farklılık gösterebiliyor.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından en son 2016 yılında partikül maddeler PM10 ve PM2,5’a göre hesaplanan “Ülkelere ve Şehirlere Göre Hava Kirliliği” istatistiklerine baktığımızda, Avrupa’daki en kirli 10 şehir arasında Türkiye’den 8 şehir yer aldı. Gaziantep ise PM10’a göre 108, PM2,5’a göre ise 66 puanla Kalkandelen, Batman ve Hakkari’den sonra 4. sırada yer aldı.

Ayrıca PM10’a göre hava kirliliği endeksi ortalaması dünyada ortalama 37 puan iken PM2,5’e göre hava kirliliği endeksi ortalaması 21 puandır.

Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Çevre Mühendisleri Odası tarafından yayınlanan Hava Kirliliği 2017 raporunda ise 345 gün boyunca ölçümü yapılan Gaziantep’in Dünya Sağlık Örgütü’nün PM10’a göre 50 µg/m3’lük sınır değerini aşan gün sayısı 135, 70 µg/m3’lük sınır değerini aşan gün sayısı ise 72 olmuştur.