Özellikle küresel kriz ortamında birçok ülke AR-GE harcamalarını kısarken, çok ciddi anlamda bu programlarını dondururken ülkemiz bu harcamalarını artırmaya devam etti.
Özellikle küresel kriz ortamında birçok ülke AR-GE harcamalarını kısarken, çok ciddi anlamda bu programlarını dondururken ülkemiz bu harcamalarını artırmaya devam etti.
Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz 2 Temmuz 2014’de TBMM’de yaptığı konuşmada küresel ekonomik kriz nedeniyle bir çok ülkede AR-GE harcamaları azalırken Türkiye’de arttığını iddia etmiştir.
Bu analizde OECD’nin AR-GE istatistiklerinden faydalandık. İddianın doğruluk payını ölçmek için 2007-2008 ekonomik krizi ve sonrasında seçili ülkelerdeki net-toplam AR-GE harcamalarına ve özel sektörün AR-GE çalışmaları için ayırdığı paydaki değişimleri dikkate aldık.Bu doğrultuda, 2008-2011 arasında gayri safi milli AR-GE harcamalarıyla ilgili verilerine ulaşabildiğimizi gelişmiş ya da gelişmekte olan 28 ülkenin 21’inde AR-GE harcamalarında artış tespit edilirken, 7 ülkede azalma olduğu ortaya çıkmaktadır (Tablo.1).
Ülkeler |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2008-2011 Arası Değişim |
Avusturya |
8 052 |
7 896 |
8 184 |
8 417 |
Artmış |
Belçika |
7 081 |
7 090 |
7 109 |
.. |
Artmış |
Kanada |
22 796 |
22 416 |
21 708 |
21 448 |
Azalmış |
Şili |
889 |
960 |
1 034 |
.. |
Artmış |
Çek Cumhuriyeti |
3 570 |
3 582 |
3 888 |
1 732 |
Artmış |
Danimarka |
5 342 |
5 408 |
5 471 |
5 392 |
Artmış |
Estonya |
324 |
311 |
362 |
578 |
Artmış |
Finlandiya |
6 576 |
6 406 |
6 553 |
.. |
Azalmış |
Fransa |
41 394 |
42 720 |
43 214 |
.. |
Artmış |
Almanya |
74 705 |
74 375 |
77 098 |
.. |
Artmış |
Macaristan |
1 803 |
1 955 |
1 967 |
.. |
Artmış |
İrlanda |
2 528 |
2 858 |
2 844 |
.. |
Artmış |
İsrail |
8 937 |
8 422 |
8 719 |
.. |
Azalmış |
İtalya |
20 527 |
20 337 |
20 606 |
.. |
Artmış |
Japonya |
138 684 |
126 872 |
128 581 |
.. |
Azalmış |
Kore |
41 685 |
44 311 |
49 394 |
.. |
Artmış |
Lüksemburg |
562 |
563 |
569 |
.. |
Artmış |
Hollanda |
11 071 |
11 016 |
11 379 |
.. |
Artmış |
Norveç |
4 023 |
4 048 |
4 024 |
.. |
Artmış |
Polonya |
3 790 |
4 304 |
4 876 |
.. |
Artmış |
Portekiz |
3 519 |
3 728 |
3 667 |
.. |
Artmış |
Slovakya |
522 |
506 |
692 |
.. |
Artmış |
Slovenya |
911 |
942 |
1 081 |
.. |
Artmış |
İspanya |
17 457 |
17 302 |
17 240 |
.. |
Azalmış |
İsveç |
11 686 |
10 804 |
10 835 |
.. |
Azalmış |
Türkiye |
6 380 |
7 110 |
7 664 |
.. |
Artmış |
Birleşik Krallık |
37 018 |
36 731 |
35 615 |
.. |
Azalmış |
Çin |
111 183 |
140 637 |
161 552 |
.. |
Artmış |
Tablo.1: Seçilmiş Ülkelerin 2008-2011 Yılları Arasındaki Gayri Safi Milli AR-GE Harcamaları (Milyon Dolar-2005 sabitlenmiş kur baz alınmıştır.)
Diğer taraftan özel sektörde 2007-2011 arası AR-GE harcamaları ile ilgili verilere bakıldığında seçilmiş 27 ülkenin 8’inde özel sektör AR-GE yatırımlarında azalma olduğu, 10’unda zayıf da olsa artma olduğu, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu geriye kalan 9 ülkede ise kriz öncesi artışın devam ettiği görülmektedir. Diğer bir deyişle gelişmiş ya da gelişmekte olan 27 ülkenin sadece 8’inde 2007 krizi sonrası özel sektör AR-GE yatırımlarında azalma olmuştur.
Araştırmamız doğrultusunda bazı ülkelerin 2007-2008 krizi sonrası AR-GE harcamalarında azalma olduğunu ancak bu azalmanın karşılaştırmalı bir şekilde değerlendirildiğinde istisna teşkil ettiğini gözlemledik. Bu nedenle bir çok ülkede AR-GE harcamalarında azalma olduğu ifadesi gerçeği tam olarak yansıtmamaktadır.
Dolayısıyla Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın iddiasında büyük oranda doğruluk payı yoktur.