Silah Satışında Liderlik Kimde?

TBMM Genel Kurulunda söz alan Saadet Partisi Konya Milletvekili Abdulkadir Karaduman, Birleşmiş Milletler Günü vesilesiyle yaptığı konuşmada BM sistemini eleştirdi. Karaduman, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinden dördünün dünyanın en fazla silah satan olan ülkeleri olduğunu iddia etti.

BM Kuruluş Sözleşmesinin 23. Maddesi

26 Haziran 1945’de imzalanan BM kuruluş sözleşmesindeki 23. madde Çin, Sovyetler Birliği, Fransa, Birleşik Krallık ve ABD’den oluşan beş ülkeye Güvenlik Konseyi’nde kalıcı üyelik imtiyazı tanımıştır. Uluslararası barış ve düzenin korunması gibi hayati bir görevi olan BM Güvenlik Konseyi’nin kalıcı olmayan 10 üyesi ise BM Genel Kurulu tarafından iki yıllığına seçilmektedir. Söz konusu 5 ülkenin daimi üyeliği, BM’de oynadıkları kurucu role dayandırılıyor.

Toplam Silah İhracatının %73,2’sinden Sorumlular

Peki küresel düzeyde barış ve güvenliği sağlamakla yükümlü bu ülkelerin uluslararası silah ticaretindeki rolü nedir? Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) 2017’de yayınlanan uluslararası silah ticareti raporu bu sorunun yanıtını içeriyor. Raporun temel bulgusu, son yıllarda dünya genelinde silah ticaretinin arttığı yönünde. 2013-2017 arasındaki 5 yıllık dönemdeki silah ticaretinin hacmi 2008-2012’ye göre %10 artış göstermiş. Karaduman’ın iddia ettiği gibi en büyük beş silah ihracatçısından dördü BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri. Bu ülkeler sırasıyla ABD, Rusya, Fransa, Almanya ve Çin. İlk beşte yer almayan daimi üye İngiltere ise altıncı sırada yer alıyor. Daimi üyeler 2013-2017 döneminde dünyadaki silah ihracatının toplam %73,2’lik oranından sorumluydu. Silah ticaretinde aslan payını ise toplam %56’lık oran ile ABD ve Rusya alıyor.

Ortadoğu Silah İhracatı %103 Arttı

Diğer taraftan bu dönemde en çok silah ithalatı yapan ve toplam ithalatın %35’inden sorumlu olan 5 ülke ise Hindistan, Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Çin oldu. Raporun ortaya koyduğu diğer bir çarpıcı gerçekse, Ortadoğu ülkelerinin yaptığı silah ithalatının son beş yılda, önceki beş yıllık döneme göre %103 oranında artması.

SIPRI’nın küresel silah ticareti raporu, BM Güvenlik Konseyi’nin daimi temsilcilerinden dördünün silah ihracatının başat ülkeleri olduğunu ortaya koyuyor.