Engellilerin Büyük Kısmı İşsiz

Engellilerin Büyük Kısmı İşsiz

CHP Mersin Milletvekili Aytuğ Atıcı, engellilerin istihdam sorunlarının tespiti ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi amacıyla Meclis araştırma komisyonu kurulması ile ilgili olarak, verilen önergeyle ilgili grup önerisinin lehinde, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz aldı ve çalışabilir durumda olan her 5 engelliden 4’ünün işsiz olduğunu iddia etti.

Türkiye’de Nüfusun Yüzde 12,2’sinin Engeli Var

TÜİK’in 2002 yılında yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de nüfusun %12,2’sini ortopedik, görme, işitme, dil, konuşma ve zihinsel engelli ve süreğen hastalığa sahip nüfus oluşturuyor. Aynı araştırmanın bir başka sonucunda göre 15 yaş üstündeki engelli nüfusunun sadece %21,7’si işgücüne katılıyor ve bu grup arasında çalışmaya hazır olup da iş bulamayanların oranı %15,4 seviyelerinde.

Fakat İŞKUR kayıtları incelendiğinde TÜİK çalışmasındaki işsizlik oranıyla gerçek kayıtların arasındaki farkın fazla olduğu görülüyor. 2014 yılı itibariyle kamu ve özel sektörde engelli kotalarında toplam 131 bin kişi istihdam edildi. İŞKUR’da kayıtlı iş arayan engelli sayısı ise 126 bin civarında. Bu durumda en kaba tahminle çalışan engelli birey kadar işsiz olduğu ortaya çıkıyor.

Türkiye’deki engelli sayısının ve bu grubun istihdam durumuna yardım edebilecek diğer bir kaynak ise Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın bünyesinde oluşturulan Ulusal Engelliler Veritabanı. Bu veritabanı bazı kamu kurum ve kuruluşlarına herhangi bir sebepten dolayı başvurmuş engelli bireylerin derlenmesi sonucu oluşturulmuş. CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun soru önergesine  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın cevabında, 2012 yılı itibariyle ülke çapında kayıtlı 1 milyon 559 bin engelli bulunduğu anlaşılıyor. Kayıtlı engelli nüfusunun 1 milyonu 15-70 yaş arasında. Bakanlığın cevabında çalışabilir durumda olan ve iş arayan engelli nüfusu ile ilgili bir bilgi mevcut değil.

TÜİK’in 2010 tarihli başka bir araştırmasında engelli nüfusun çalışmama ve iş aramama nedenleri irdelendiğinde bu grubun yarısı çalışamayacak kadar ağır engelli olduğunu belirtirken %16,6’sı engeli nedeniyle kendisine iş verilmeyeceğini düşündüğü için iş aramadığını belirtiyor.

Veriler incelendiğinde istihdam edilen engelli nüfusa dair bilgi varken çalışabilir durumda ve iş arayan engelli nüfusa ilişkin kesin bilgi mevcut değildir. Bu nedenle Atıcı’nın iddiasını kesin olarak denetlemek mümkün olmamaktadır. TÜİK’in ülke çapında yürüttüğü araştırmaların verileri ve 2014 nüfus projeksiyonu kullanıldığında 2 milyon civarında bir engelli işgücünün varlığından bahsetmek mümkündür. Nitekim  CHP Genel Başkan Yardımcısı Yakup Akkaya Ağustos 2014’te yaptığı bir açıklamada çalışabilir engelli sayısını 1 milyon 850 bin olarak vermiş ve çalışan engelli sayısının 200 bini bile bulmadığını iddia etmişti. Bu durum dikkate alındığında Atıcı’nın iddia ettiği %80’lik işsizlik oranını da aşan bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Farklı verilerin ortalıkta dolaşması da konu ile ilgili genel kabul görmüş bir kaynağın ortada olmadığını göstermektedir.

Genel değerlendirmede, CHP Mersin Milletvekili Aytuğ Atıcı’nın iddiasında kısmen doğruluk payı vardır.