Türkiye'de lezbiyen, gay, biseksüel ve transları (LGBT) hedef alan ayrımcılık ve şiddet giderek artıyor
LGBT Bireylere Yönelik Baskı Genişliyor
CHP Bursa milletveki Aykan Erdemir, 19 Eylül 2014 tarihinde, TBMM’de yaptığı açıklamada Türkiye’de lezbiyen, gay, biseksüel ve trans bireyleri hedef alan ayrımcılığın ve şiddetin arttığını iddia etmiştir.
Bu iddianın niceliksel olarak analizi tam mümkün olmadığı için niteliksel kanıtlar üzerinden bir çıkarıma varılmaya çalışacaktır.
Öncelikle LGBT’lerin yaşadığı sosyal ortam açısından bir değerlendirme göstergesi olarak World Value Survey’in (Dünya Değerler Anketi) ilgili verileri yardımcı olabilir. Türkiye’de 2005 – 2009 arası yapılan ankette katılımcılara “Homoseksüelliği doğru buluyor musunuz?” sorusu yöneltilmiş ve katılımcıların % 71’i kesinlikle yanlış bulduğunu belirtmiştir. 2011’de yapılan ankette bu oran % 78’e yükselmiştir. Son iki ankette katılımcıların yaklaşık % 86’sı “Homoseksüelleri komşu olarak istemediğini” belirtmiştir. Yine bu paralelde, SPOD (Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği) ve araştırma şirketi KONDA ortaklığında 2012’de yapılan anket çalışmasında katılımcıların % 32’si eşcinsellerin en ağır şekilde cezalandırılması gerektiğini belirtmektedir. Bu veriler, bir açıdan olumsuz bir yöne doğru gidiş için referans olabilir.
ILGA’nın (International Lesbian and Gay Association) hazırladığı ve ülkelerin LGBT insan hakları ile ilgili konularda durumlarını gösteren “Rainbow Index” ölçeğinde Türkiye 2010 yılında, -1 puanla Rusya ve Ukrayna ile birlikte Avrupa ülkeleri arasında son sıralarda yer almıştır. Metodolojisinin revize edildiği aynı ölçekte 2012 yılında -2 puan alırken, 2013 ve 2014 yılında 14 puan ile yeni düzenlemeler yapan Kosova’nın bile gerisinde kalmıştır.
AB İlerleme raporlarında özellikle 2008’den sonra, AB Komisyonu Türkiye’deki LGBT bireylerin durumu ile ilgili olarak uyarılar yapmıştır. Türkiye’nin ilk LGBT derneği olan ve 1993’te açılan Lambdaİstanbul 2008’de mahkeme tarafından genel ahlak gerekçe gösterilerek kapatılmış, karar 2009’da Yargıtay’dan geri dönmüştü. Yine bu dönemden sonra özellikle muhafazakar medya gruplarının LGBT bireyleri hedef gösteren yayınları mahkemeye taşınmış ve mahkeme kararları bu eylemleri “ifade özgürlüğü” çerçevesinde tanımıştır. Son dönemde LGBT ile ilgili içeriklerin internet erişimine yasaklanması da basına yansıyan ayrımcı vakalardan biri olmuştur.
Genel olarak değerlendirdiğimizde, LGBT bireylerin üzerindeki baskı ile ilgili geçmiş ve bugün karşılaştırılması yapıldığında geçmişte daha çok günlük yaşamda karşılaşılan baskı yöntemlerin bugün giderek kamusal ölçekte de etkin olmaya başladığını görüyoruz. Bu karşılaştırmada doğrusal bir artış vardır sonucu tartışılabilir olmakla birlikte farklı alanlarda yoğunlaşan baskı pratiklerinin varlığını vurgulamak daha önemlidir.
Sonuç olarak, CHP Bursa milletveki Aykan Erdemir’in iddiasında doğruluk payı vardır.
Bursa Milletvekili
Aykan Erdemir'in
İddiasında Doğruluk Payı Vardır.
KAYNAKLAR
- Haber Kaynağı
- Rainbow Index (2010, 2012, 2013, 2014)
- World Value Survey
- SPOD ve KONDA 2012 araştırma bulguları
- AB İlerleme raporları (2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008)
- AB İlerleme raporları (2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008)
- AB İlerleme raporları (2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008)
- AB İlerleme raporları (2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008)
- AB İlerleme raporları (2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008)
- AB İlerleme raporları (2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008)
- Internet yasakları ile ilgili haber